6 thách thức với ông John Kerry

Ông John Kerry đứng trước nhiều thách thức trong cương vị mới - Ảnh: AP

Iran

Vấn đề hạt nhân của Iran có thể là thách thức ngoại giao lớn nhất với ông Obama trong nhiệm kỳ thứ hai. Nhiều nhà phân tích nói ông Kerry có thể sẽ trực tiếp tham gia các cuộc thương lượng Mỹ - Iran sắp tới. “Không cần nghi ngờ là ông ấy sẽ muốn tham gia vào tiến trình Mỹ - Iran. Đó là một vấn đề mà Kerry sẽ không bỏ qua” - Leslie Gelb, chủ tịch danh dự của Hội đồng quan hệ đối ngoại Mỹ, nói với Politico.

“Tôi hiểu 2013 sẽ là một năm khó khăn về chủ đề Iran… Nếu tôi là ông ấy, tôi sẽ cố thể hiện rằng mình là người đang nắm quyền… và người thương lượng là người của tôi, không phải ai đó từ Nhà Trắng” - Elliott Abrams, từng làm phó cố vấn an ninh quốc gia dưới thời cựu tổng thống George W. Bush, bình luận. Ông Kerry có nhiều kinh nghiệm trong chủ đề này khi từng là đặc phái viên của ông Obama cho những cuộc thương lượng ngoại giao nhạy cảm với nhiều nước trong khu vực như Syria, Afghanistan, Pakistan và Sudan.

Hòa bình Israel - Palestine

Các chuyên gia cho rằng ông Kerry có thể có lập trường thân thiện hơn một chút với thế giới Ả Rập so với người tiền nhiệm Clinton. Ông cũng đã bày tỏ sự phản đối việc tiếp tục mở rộng các khu định cư Do Thái của Israel trong vùng lãnh thổ mà nước này chiếm đóng từ Palestine. “Tôi phản đối nỗ lực lâu dài với các khu định cư một cách công khai vì tôi chưa bao giờ tin rằng nó sẽ thành công. Thật ra chúng ta đã lãng phí một năm rưỡi vào một thứ mà vì nhiều lý do không thể đạt được - ông Kerry từng nói - Tôi cho rằng ở đây chúng ta đã đặt cái cày trước con trâu”.

Syria

Chính quyền của Tổng thống Obama tuy từng bước, nhưng chắc chắn, ngày càng thể hiện sự ủng hộ với phe đối lập ở Syria, thậm chí cân nhắc cung cấp vũ khí cho họ. Ông Kerry sẽ là một nhân vật quan trọng trong chính sách sắp tới của Nhà Trắng với Tổng thống Syria Bashir al-Assad do ông từng có năm cuộc gặp với nhà lãnh đạo Syria chỉ từ năm 2009 tới nay. Một bức ảnh ông Kerry và vợ ăn tối với vợ chồng ông Assad ở Damascus vào năm 2009 đã được lan truyền rất nhanh trên Internet sau khi ông nhận quyết định đề cử.

Afghanistan - Pakistan

Ông Obama đứng trước một quyết định lớn về tốc độ rút 68.000 quân còn lại khỏi Afghanistan, theo cam kết của ông từ giờ tới 2014. “John Kerry sẽ có nhiều việc phải làm trong các cuộc thương lượng về việc để lại bao nhiêu quân Mỹ và một thỏa thuận đồng minh với chính quyền Afghanistan sẽ ra sao sau khi rút quân” - P.J. Crowley, cựu phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ, bình luận.

Ông Kerry cũng sẽ có vai trò quan trọng trong việc hàn gắn quan hệ giữa Mỹ và Pakistan, đã lạnh nhạt đi nhiều sau hàng loạt sự cố, đáng kể nhất là vụ biệt kích Mỹ tập kích tiêu diệt Osama bin Laden ngay trên lãnh thổ Pakistan và vụ 24 binh sĩ Pakistan bị quân NATO bắn chết ở gần biên giới với Afghanistan tháng 11-2011.

Benghazi và quản lý bộ ngoại giao

Đây là chủ đề đang nóng với dư luận Mỹ hiện giờ. Ông Kerry đã bày tỏ quan điểm của ông về “thất bại của một số nhân vật lãnh đạo trong bộ thấy cây mà không thấy rừng”. Tuy nhiên, ông cũng chỉ trích quốc hội đã không cung cấp đủ ngân quỹ cho an ninh ở các phái bộ ngoại giao. Ông Kerry cũng được cho là có ít kinh nghiệm trong việc quản lý một tổ chức quy mô như Bộ Ngoại giao Mỹ, với khoảng 50.000 nhân viên người Mỹ và người nước ngoài trên khắp toàn cầu.

Châu Á

Ngoài Trung Quốc, ông Kerry có nhiều duyên nợ với một quốc gia đang ngày càng có vai trò quan trọng trong các cân nhắc chiến lược của Mỹ, theo Politico: Việt Nam. Vào những năm 1990, ông từng đóng vai trò rất quan trọng trong việc bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam.

Một số chuyên gia khác nói Kerry có thể có vai trò trong những nỗ lực “cân bằng lại” ảnh hưởng của Mỹ ở châu Á, dù không dễ dàng. “Khó có thể hoàn toàn tập trung cho châu Á khi đôi chân Trung Đông vẫn đang bị đóng đinh dưới đất” - Sandy Berger, trợ lý đương nhiệm của bà Clinton, nói.