Lãi suất thấp mở đường cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Môi trường lãi suất là điều kiện cần thiết với thị trường TPDN

Lãi suất huy động tiếp tục giảm, duy trì mặt bằng thấp

Từ đầu năm đến nay, lãi suất huy động đã giảm khoảng 7 – 15 điểm cơ bản, chủ yếu tại kỳ hạn dài trên 12 tháng và tập trung ở nhóm ngân hàng thương mại cổ phần. Trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng cao, tín dụng được đẩy mạnh, một số ngân hàng có thể cân nhắc điều chỉnh lãi suất huy động để cân đối nguồn vốn trong thời gian tới.

Ở chiều cho vay, mặt bằng lãi suất tiếp tục duy trì ở ngưỡng thấp, giúp hỗ trợ dòng vốn vào lĩnh vực sản xuất – kinh doanh và các ngành ưu tiên. VCBS kỳ vọng xu hướng này sẽ được giữ vững nhờ định hướng điều hành ổn định của NHNN, đồng thời ngân hàng thương mại cũng được yêu cầu tiết giảm chi phí, đẩy mạnh số hóa để giảm lãi suất cho vay.

Tác động tới dòng vốn và thị trường TPDN

Trong môi trường lãi suất thấp, nhà đầu tư có xu hướng dịch chuyển vốn từ kênh tiền gửi sang các tài sản có khả năng sinh lời cao hơn, trong đó có TPDN. Điều này tạo điều kiện để thị trường trái phiếu ổn định hơn và thu hút thêm sự quan tâm của dòng vốn mới.

Tuy nhiên, VCBS cũng lưu ý: sự tăng giá của các kênh tài sản khác – cả truyền thống như bất động sản, chứng khoán lẫn phi truyền thống – có thể làm giảm sức hấp dẫn của TPDN trong ngắn hạn.

Quy mô thị trường

Tính tới 30/6/2025, dư nợ TPDN đạt khoảng 1,26 triệu tỷ đồng, tương đương 12% GDP – một con số còn khiêm tốn nếu so với nhiều nước trong khu vực (như Hàn Quốc, Singapore, Thái Lan…).

Dù quy mô thu hẹp so với giai đoạn 2020 – 2021, VCBS nhận định thị trường vẫn còn dư địa lớn để phát triển, hướng tới mức vốn hóa cao hơn trong dài hạn.

Hành lang pháp lý mới: tăng minh bạch, siết rủi ro

Một điểm nhấn quan trọng là Luật số 56/2024/QH15, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, với nhiều quy định chặt chẽ hơn đối với hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Cụ thể, trái phiếu riêng lẻ chỉ được phân phối cho nhà đầu tư cá nhân khi có xếp hạng tín nhiệm kèm theo tài sản bảo đảm hoặc được bảo lãnh thanh toán bởi tổ chức tín dụng. Đối với phát hành ra công chúng, doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về hệ số nợ, quy mô phát hành so với vốn chủ sở hữu và xếp hạng tín nhiệm.

Đồng thời, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng được trao thêm quyền hạn trong việc đình chỉ hoặc hủy bỏ các đợt chào bán sai phạm, góp phần tăng cường minh bạch và an toàn cho thị trường.

Theo VCBS, quy định mới này không chỉ nâng cao tiêu chuẩn minh bạch mà còn giúp củng cố niềm tin cho nhà đầu tư cá nhân, hướng tới sự phát triển bền vững hơn cho thị trường.

Áp lực đáo hạn và triển vọng tái cấu trúc

Tính đến giữa năm 2025, dư nợ toàn thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đạt khoảng 1,26 triệu tỷ đồng, tương đương gần 12% GDP. Trong đó, nhóm ngân hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất với 46%, tiếp đến là bất động sản với 29%, còn lại thuộc về các ngành xây dựng, chứng khoán, tiêu dùng và lĩnh vực khác.

Áp lực đáo hạn tập trung mạnh trong giai đoạn 2025 – 2027, tạo ra thách thức đáng kể cho nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là những đơn vị có hệ số nợ cao hoặc khả năng dòng tiền hạn chế.

Tuy vậy, thực tế cho thấy trong thời gian qua, nhiều doanh nghiệp đã chủ động tái cơ cấu, xử lý dần các lô trái phiếu đến hạn, giúp giảm bớt gánh nặng và ổn định niềm tin của thị trường.

VCBS nhận định, môi trường lãi suất thấp là điều kiện cần thiết để khơi thông thị trường TPDN, giúp duy trì niềm tin nhà đầu tư và tạo nền tảng phát triển dài hạn. Cùng với hành lang pháp lý mới và sự quyết liệt trong tái cấu trúc nợ của doanh nghiệp, thị trường TPDN Việt Nam được kỳ vọng sẽ dần lấy lại đà tăng trưởng, hướng tới quy mô vốn hóa tương xứng với các nền kinh tế trong khu vực.