Người ở nhà thuê phải có trách nhiệm đăng ký tạm trú, nếu vi phạm bị phạt đến 1 triệu đồng

Theo quy định tại khoản 5 Điều 2, khoản 1 Điều 9 và khoản 1 Điều 27 của Luật Cư trú năm 2020, công dân đến sinh sống tại chỗ ở hợp pháp ngoài phạm vi đơn vị hành chính cấp xã nơi đã đăng ký thường trú để lao động, học tập hoặc vì mục đích khác từ 30 ngày trở lên thì phải thực hiện đăng ký tạm trú.

Như vậy, người ở nhà thuê chính là chủ thể có trách nhiệm pháp lý phải đi đăng ký tạm trú, chứ không phải chủ nhà.

Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều người thuê nhà lại không thực hiện nghĩa vụ này, một phần vì thiếu hiểu biết pháp luật, phần khác vì có sự nhầm lẫn do chủ nhà thường xuyên thay mặt người thuê thực hiện thủ tục đăng ký tạm trú. Việc chủ nhà hỗ trợ làm thủ tục hoặc đứng tên đăng ký tạm trú là hoàn toàn có thể, tuy nhiên đó chỉ là sự hỗ trợ trên tinh thần tự nguyện (không phải là nghĩa vụ của chủ nhà).

Chính vì sự “quen tay” của chủ nhà và sự hỗ trợ này mà nhiều người thuê trọ đã hiểu lầm việc đăng ký tạm trú là trách nhiệm của chủ nhà, từ đó dẫn đến tình trạng người thuê không chủ động thực hiện nghĩa vụ của mình. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi cá nhân của người thuê trong các giao dịch dân sự hay khi cần chứng minh nơi cư trú, mà còn có thể dẫn đến vi phạm pháp luật và bị xử phạt hành chính.

Cụ thể, theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người không thực hiện đăng ký tạm trú theo đúng quy định sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng. Đây là một mức phạt không nhỏ, đặc biệt với đối tượng là sinh viên, công nhân hoặc người lao động thu nhập thấp.

Việc không đăng ký tạm trú không chỉ khiến người thuê đối mặt với rủi ro bị xử phạt, mà còn ảnh hưởng đến việc giải quyết các thủ tục hành chính khác như đăng ký xe máy, xin việc, khám chữa bệnh, đăng ký học cho con,... vì nhiều thủ tục yêu cầu cung cấp giấy xác nhận tạm trú.

Do đó, để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, người ở nhà thuê cần nhận thức rõ việc đăng ký tạm trú là trách nhiệm cá nhân, không nên ỷ lại hoặc phụ thuộc hoàn toàn vào chủ nhà. Ngay khi dọn đến nơi ở mới, người thuê cần chủ động liên hệ với công an cấp xã (hoặc công an khu vực) nơi cư trú để được hướng dẫn thủ tục đăng ký tạm trú.

Ngoài ra, việc đăng ký tạm trú đầy đủ còn thể hiện ý thức công dân và giúp cơ quan chức năng quản lý tốt hơn tình hình dân cư, góp phần bảo đảm an ninh trật tự tại địa phương.