Lợi nhuận Vietcombank vẫn giữ đỉnh, nhờ đâu?

Lợi nhuận trước thuế của Vietcombank trong quý 1/2025 đạt 10.860 tỷ đồng

Lợi nhuận giữ đỉnh, nhờ đâu?

Lợi nhuận trước thuế của Vietcombank trong quý 1/2025 đạt 10.860 tỷ đồng, tăng 1,3% so với cùng kỳ năm trước. Mức lợi nhuận này tiếp tục đưa Vietcombank trở thành ngân hàng có kết quả kinh doanh tốt nhất hệ thống trong ba tháng đầu năm nay, bỏ xa nhóm ngân hàng tư nhân như Techcombank hay MB.

Tuy nhiên, khác với các năm trước, động lực tăng trưởng lợi nhuận trong kỳ không đến từ hoạt động tín dụng hay dịch vụ, mà chủ yếu đến từ việc giảm mạnh chi phí dự phòng rủi ro tín dụng.

Cụ thể, chi phí trích lập dự phòng rủi ro tín dụng trong quý 1/2025 chỉ còn 752 tỷ đồng, giảm tới 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này phản ánh chất lượng tài sản tốt hơn và chiến lược tín dụng thận trọng của ngân hàng. Tỷ lệ nợ xấu duy trì ở mức thấp quanh 0,8%, thuộc nhóm thấp nhất toàn ngành.

Cơ cấu lợi nhuận: Khi nguồn thu ngoài lãi lên ngôi

Thu nhập lãi thuần, vốn là nguồn thu truyền thống lớn nhất của Vietcombank, đạt 13.687 tỷ đồng, giảm 2,78% so với quý 1/2024. Nguyên nhân chính là biên lãi ròng (NIM) thu hẹp trong bối cảnh chi phí huy động tăng nhanh hơn lãi suất cho vay, phản ánh xu hướng chung của ngành ngân hàng khi lãi suất đầu vào chưa giảm tương ứng với đầu ra.

Trái ngược với tín dụng, thu nhập từ hoạt động kinh doanh ngoại hối tăng trưởng ấn tượng 69% so với cùng kỳ, đạt hơn 2.000 tỷ đồng, mức cao kỷ lục từ trước đến nay của Vietcombank ở mảng này. Điều này cho thấy ngân hàng tận dụng tốt diễn biến tỷ giá và lợi thế mạng lưới khách hàng FDI lớn.

Trong khi đó, thu nhập từ hoạt động dịch vụ giảm mạnh 44% còn 806 tỷ đồng, do áp lực cạnh tranh trong mảng thanh toán và phí dịch vụ ngân hàng số ngày càng gay gắt.

Các mảng hoạt động khác như góp vốn, mua cổ phần, kinh doanh chứng khoán và hoạt động khác đóng góp không lớn nhưng duy trì ổn định, cho thấy Vietcombank đang từng bước đa dạng hóa cơ cấu doanh thu.

Tăng trưởng tài sản chậm lại, huy động suy yếu

Tổng chi phí hoạt động trong kỳ tăng 11,3%, một phần đến từ chi phí nhân sự và đầu tư công nghệ, một phần đến từ chi phí bán hàng. Hệ số CIR (chi phí trên thu nhập) tăng lên mức 33,5%, cao hơn mức 30,1% của cùng kỳ 2024. Đây là một chỉ báo cho thấy hiệu quả vận hành của ngân hàng đang có dấu hiệu suy giảm nhẹ trong ngắn hạn.

Dù vậy, ROA (tỷ suất sinh lời trên tài sản) và ROE (tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu) vẫn duy trì ở mức tốt lần lượt là 1,8% và 21,6%, phản ánh khả năng sinh lời vượt trội so với mặt bằng chung.

Tính đến cuối tháng 3/2025, tổng tài sản của Vietcombank đạt hơn 2,1 triệu tỷ đồng, tăng nhẹ 1,1% so với đầu năm. Dư nợ cho vay khách hàng đạt 1,46 triệu tỷ đồng, tăng 1,2% trong khi tiền gửi khách hàng giảm 0,4%, phản ánh áp lực cạnh tranh huy động vốn trong hệ thống.

Tại sao Vietcombank vẫn luôn dẫn đầu lợi nhuận?

Có nhiều yếu tố lý giải cho sự ổn định của Vietcombank trong nhiều năm qua. Trong đó, ngân hàng tập khách hàng cao cấp và chất lượng tín dụng tốt. Do đó, Vietcombank có tỷ lệ nợ xấu thấp, chi phí tín dụng thấp và tỷ lệ bao phủ nợ xấu thuộc nhóm cao nhất ngành (>300%), cho phép ngân hàng tiết giảm đáng kể chi phí dự phòng.

Vietcombank có nguồn thu từ ngoại hối và khách hàng FDI lớn. Đây là lợi thế cạnh tranh mà ít ngân hàng trong nước sánh được, đặc biệt trong bối cảnh tỷ giá biến động.

Vietcombank được biết đến với thương hiệu mạnh và hiệu quả quản trị rủi ro. Là ngân hàng được xếp hạng tín nhiệm cao nhất Việt Nam (theo Moody’s và Fitch), Vietcombank có khả năng huy động vốn quốc tế với chi phí thấp và dễ dàng thu hút dòng vốn doanh nghiệp lớn.

Mặc dù Vietcombank tiếp tục dẫn đầu về lợi nhuận trong ngành ngân hàng, mức tăng trưởng khiêm tốn trong quý 1/2025 chủ yếu nhờ vào việc giảm chi phí dự phòng rủi ro tín dụng. Sự sụt giảm trong thu nhập lãi thuần và thu nhập từ dịch vụ cho thấy ngân hàng đang đối mặt với những thách thức trong việc duy trì tăng trưởng bền vững. Việc vốn chủ sở hữu vượt 200.000 tỷ đồng là một tín hiệu tích cực, nhưng để duy trì vị thế dẫn đầu, Vietcombank cần tìm kiếm các động lực tăng trưởng mới trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.