Kính lúp: Bức xúc đất đai và lương tâm một cựu quan chức

GS. TSKH Đặng Hùng Võ là một chuyên gia hàng đầu về đất đai ở Việt Nam. Ông được xem là “cha đẻ” của Luật Đất đai năm 2003. Ông Võ cũng được báo giới và các chuyên gia trong ngành đánh giá cao vì kiến thức và những đóng góp của ông trong thời gian còn đương chức.

Cách đây không lâu ông có bài viết “Nhiều khi tôi cũng bất lực” đăng trên VietNamNet. Qua bài viết, ông bày tỏ nỗi lòng đối với số phận những con người bị thu hồi đất nhưng không được đền bù một cách xứng đáng.

Tuy nhiên, có lẽ sự kiện “chấn động” hơn cả là việc ông đã đồng ý tiếp xúc trực tiếp với người dân Văn Giang vào ngày 08/11 vừa qua. Tất nhiên, không phải tự nhiên ông gặp mà trước đó người dân Văn Giang đã có thư ngõ gửi đến ông. Theo giải thích của ông thì cuộc gặp gỡ này là “Tôi muốn sòng phẳng với bà con”.

Ảnh: GDVN

Trước cuộc gặp, trả lời trên báo chí GS Võ vẫn khẳng định “Thanh thiên bạch nhật mà nói thì thủ tục thu hồi đất của dự án này, tôi nhắc lại, không có gì sai pháp luật”. Trước đó nữa, ngày 28/4/2012 trả lời phỏng vấn BBC khi trả lời câu hỏi của BBC “Quyết định thu hồi đất của chính quyền Văn Giang có đúng với pháp luật hay không?”, ông trả lời “Tôi cho rằng đây là một quyết định đúng”. Ngoài ra, theo ông những bất cập của dự án Ecopark “Chủ yếu thuộc về khung pháp luật mà không thuộc về phần thực thi pháp luật”.

Như vậy, rõ ràng trước khi gặp người dân Văn Giang, GS Đặng Hùng Võ vẫn khẳng định việc ông ký tờ trình hoàn toàn đúng. Đúng như trước đó ông từng nói cuộc gặp gỡ này “giúp bà con hiểu Luật Đất đai”. Như vậy, có thể lúc đầu ông gặp bà con nông dân với mong muốn chia sẻ những băn khoăn và thắc mắc của họ. Thực tế, điều này cũng thể hiện rất rõ trong cuộc gặp gỡ khi suốt 2 giờ đầu của buổi họp ông vẫn khẳng định mình hoàn toàn đúng.

Tuy nhiên, kết thúc buổi gặp sau 3 giờ tranh luận “nảy lửa” giữa GS. Đặng Hùng Võ với bà con nông dân và LS.Trần Vũ Hải ông phải thừa nhận rằng ông đã sai. Cái sai mà ông thừa nhận là “không đúng thẩm quyền”, “trái luật” và dùng từ không đúng trong các văn bản. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng cái sai này là do “thông lệ”. Và ông cũng luôn khẳng định dự án Ecopark có lợi cho người dân Văn Giang, tỉnh Hưng Yên và “Không có vấn đề “chạy” dự án Ecopark”.

Về phía Bộ Tài nguyên Môi trường, trao đổi với VnExpress, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Chu Phạm Ngọc Hiển cho biết, ông không quan tâm và cũng không theo dõi cuộc đối thoại giữa ông Đặng Hùng Võ và người dân Văn Giang (Hưng Yên) vào ngày 8/11.

Kết quả giám sát của Quốc hội vừa được công bố cho thấy trong gần 1 triệu đơn, thư khiếu kiện của người dân suốt 10 năm qua, có tới 47,8% số đơn thư khiếu nại, tố cáo đúng hoặc đúng một phần. Với một sai sót quá lớn như vậy gây ảnh hưởng đến đời sống, số phận, lợi ích kinh tế của hàng chục triệu người. Các cuộc biểu tình, khiếu kiện liên quan đến đất đai xảy ra thường xuyên trên cả nước tạo ra những tiềm ẩn về bất ổn xã hội. Bất chấp thực tế đó, cái sai mà GS Đặng Hùng Võ thừa nhận cũng chỉ được Bộ Tài nguyên và Môi trường xem đó là việc “cá nhân” của ông. Như vậy, thử hỏi khi nào thì Luật Đất đai và những người thực thi luật mới thực sự “đi vào cuộc sống”.