Đề xuất phương án thu phí 13 tuyến cao tốc hoàn thành trong năm 2025

Cao tốc Bãi Vọt - Hàm Nghi vừa thông xe kỹ thuật ngày 30/4/2025 - Ảnh: Báo Thanh Niên

Cục Đường bộ Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng phê duyệt Đề án khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ cao tốc Hòa Liên - Túy Loan và các tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 thuộc phạm vi quản lý của Bộ Xây dựng.

Theo đề án, hiện có 29 đoạn tuyến cao tốc do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và trực tiếp quản lý, khai thác thuộc phạm vi quản lý của Bộ Xây dựng. Trong số này có 5 tuyến cao tốc đã được Bộ phê duyệt Đề án khai thác tài sản khai thác tài sản hạ tầng giao thông đường bộ và dự kiến bắt đầu thu phí từ tháng 1/2026.

Căn cứ vào tiến độ xây dựng trạm dừng nghỉ, hệ thống giao thông thông minh đáp ứng các điều kiện thu phí theo quy định tại Luật Đường bộ và Nghị định số 130/2024, Cục Đường bộ Việt Nam đề xuất triển khai thu phí đối với 13 tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư có tiến độ hoàn thành trong năm 2025 gồm: Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ, Hoà Liên - Tuý Loan, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang, Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau.

Đề xuất 2 mức phí

Về mức phí, căn cứ quy định tại Nghị định số 130/2024, mức thu phí các tuyến cao tốc trên được Cục Đường bộ đề xuất 2 mức phí:

Mức 1 (1.300 đồng/PCU/km) áp dụng đối với đường cao tốc đáp ứng đầy đủ các quy định về điều kiện triển khai thu phí (đường cao tốc có 4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục.

Mức 2 (900 đồng/PCU/km) áp dụng đối với dự án đường cao tốc đã được quyết định chủ trương đầu tư trước ngày Luật Đường bộ có hiệu lực thi hành, khi đưa vào khai thác mà chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu quy định tại Luật Đường bộ (đường cao tốc có 4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp không liên tục).

Dự kiến khi triển khai thu phí 13 tuyến cao tốc nêu trên, sau khi trừ chi phí tổ chức thu, mỗi năm sẽ nộp ngân sách gần 2.500 tỷ đồng.

Nhà nước đứng ra thu phí

Về phương thức khai thác, Cục Đường bộ Việt Nam đề xuất theo phương thức: Cơ quan quản lý tài sản trực tiếp tổ chức khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.

Theo đó, Cục Đường bộ là cơ quan được giao quản lý tài sản sẽ trực tiếp quản lý, bảo trì, bảo dưỡng đối với các đoạn đường bộ cao tốc do Nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý, khai thác theo quy định pháp luật. Tổ chức thu phí sử dụng đường cao tốc theo hình thức điện tử không dừng.

Cục Đường bộ và các Khu Quản lý đường bộ thực hiện quản lý thu, nộp, sử dụng phí sử dụng đường bộ cao tốc; thực hiện kê khai, nộp phí thu được theo tháng, quyết toán năm theo quy định; kiểm tra hoạt động, số thu từ cung cấp dịch vụ thu phí đường cao tốc, bảo đảm thu đúng, thu đủ, nộp đúng hạn khoản thu phí vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách của đơn vị quản lý thu.

Phương thức trên đã được Cục Đường bộ Việt Nam lựa chọn trên cơ sở nghiên cứu, phân tích, đánh giá ưu, nhược điểm của từng phương thức khai thác tài sản hạ tầng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư theo quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công và hình thức nhượng quyền để kinh doanh, quản lý tài sản hạ tầng đường bộ theo Luật PPP.

Phương thức được đề xuất được đánh giá đáp ứng được tiến độ triển khai thu phí sử dụng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác; phù hợp với tình hình xây dựng, lắp đặt hạ tầng trạm thu phí, thiết bị phục vụ việc thu phí các công trình dịch vụ công tại trạm dừng nghỉ; cơ sở hạ tầng kỹ thuật, thiết bị công nghệ để quản lý, điều hành giao thông.

Các dự án cao tốc trên thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam sẽ được thu phí trong 7 năm. Quá trình đánh giá thực hiện chính sách hoặc sau khi hết 1 chu kỳ khai thác thiết bị, Cục Đường bộ Việt Nam sẽ nghiên cứu, đề xuất các phương thức khai thác khác (nếu phù hợp).