Bộ Tài chính khuyên nên cẩn thận với trái phiếu doanh nghiệp

Trước tình hình các doanh nghiệp phát hành trái phiếu với lãi suất cao, nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo.

Bộ Tài chính chỉ ra một số rủi ro khi nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp. Đầu tiên là doanh nghiệp không thực hiện được các điều kiện, điều khoản của trái phiếu do mất khả năng thanh toán. Thứ hai, doanh nghiệp không thanh toán đầy đủ, đúng hạn gốc, lãi trái phiếu. Cuối cùng, doanh nghiệp không thực hiện được cam kết với nhà đầu tư về mua lại trái phiếu trước hạn.

Từ những rủi ro trên, Bộ Tài chính khuyên các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân không nên ham lãi suất cao.

Bộ Tài chính lưu ý, trường hợp mua trái phiếu doanh nghiệp, nhà đầu tư cần phải nắm rõ các thông tin gồm: trái phiếu do doanh nghiệp nào phát hành, mục đích phát hành; có tài sản đảm bảo hay không; cam kết của chủ thể phát hành đối với trái phiếu; kỳ hạn và phương thức trả nợ gốc, lãi; tình hình tài chính và việc sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp phát hành.

“Đặc thù trái phiếu doanh nghiệp là công cụ nợ do các công ty phát hành theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn và khả năng trả nợ. Trong khi đó, khả năng trả nợ của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào tình hình tài chính và kết quả kinh doanh, nên nhà đầu tư cần phải cân nhắc, đánh giá được rủi ro trước khi quyết định mua”, Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Cơ quan này cũng lưu ý, thông lệ thị trường cho thấy trái phiếu doanh nghiệp, nhất là phát hành theo hình thức riêng lẻ, chỉ phù hợp với các nhà đầu tư tổ chức, chuyên nghiệp. Nhà đầu tư cá nhân nhỏ, lẻ không có năng lực tài chính và kinh nghiệm nên tham gia qua các quỹ chuyên nghiệp.

Ngoài lưu ý với nhà đầu tư, Bộ Tài chính cũng yêu cầu doanh nghiệp phát hành, tổ chức cung cấp dịch vụ tuân thủ đầy đủ quy định khi huy động vốn trái phiếu, công bố công khai thông tin về tình hình tài chính, mục đích huy động vốn từ phát hành trái phiếu cho nhà đầu tư.

Theo báo cáo của Công ty chứng khoán SSI, chỉ tính riêng tháng 10/2019, các công ty bất động sản đã trở thành chủ thể phát hành trái phiếu nhiều nhất. Theo đó, nhóm ngành bất động sản thu về 9.349 tỉ đồng, chiếm gần 55% tổng quy mô phát hành trong tháng.

Dù vậy, nếu tính chung trong 10 tháng đầu năm thì nhóm bất động sản vẫn xếp sau ngân hàng, với quy mô phát hành 61.269 tỉ đồng (chiếm 34,3%), trong khi ngân hàng phát hành 79.411 tỉ đồng (chiếm 44,4%). Xếp sau nữa là các công ty phát triển hạ tầng, công ty chứng khoán và các doanh nghiệp khác.

Tuy nhiên, SSI Research cũng lưu ý số liệu này không bao gồm các đợt phát hành riêng lẻ trong ba tháng đầu năm do chưa được công bố thông tin.

Báo cáo của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội mới đây xuất hiện một doanh nghiệp chấp nhận trả lãi suất tới 20%/năm cho khoản vay vốn từ một nhà đầu tư nước ngoài, dưới hình thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Trước tình hình các doanh nghiệp phát hành trái phiếu với lãi suất cao, nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo.

Tại một hội thảo mới đây, ông Lê Nhị Năng - Vụ trưởng, Trưởng cơ quan đại diện UBCK Nhà nước tại TP.HCM, cho biết thời gian qua, trong khi thị trường chứng khoán có dấu hiệu chững lại thì các doanh nghiệp bất động sản đẩy mạnh phát hành trái phiếu một cách ồ ạt. Điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là khi nguồn vốn thu được từ các đợt phát hành không được đưa vào dự án bất động sản, triển khai đúng tiến độ, hiệu quả.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM, cũng đồng quan điểm, cho rằng cơ chế phát hành trái phiếu hiện nay rất thuận lợi, cho phép doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Song sự thuận lợi đó cũng mang đến nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư, nhất là những nhà đầu tư cá nhân.