Theo quy định, chủ đầu tư dự án bất động sản (BĐS) được huy động vốn dưới hình thức đặt cọc, vay vốn và ký quĩ.
Bộ Tư pháp có 200 mẫu hợp đồng liên quan đến kinh doanh BĐS nhưng mỗi
chủ đầu tư đưa ra một hình thức hợp đồng với những điều khoản có lợi
cho người bán đẩy khách hàng vào thế bí.
Khi xem một số bản mẫu "Hợp đồng góp vốn làm nhà ở", một số chiêu đã được các chủ đầu tư "sáng tạo". Thứ nhất là "chiêu" phân khúc quá trình đầu tư. Nghĩa là quá trình góp vốn được chia thành hai công đoạn gần như độc lập với nhau. "Mánh" này được sử dụng nhằm né tránh những quy định cấm của pháp luật. Chẳng hạn, UBND một số tỉnh, thành phố đã ban hành quy định cấm phân lô bán nền, thay vào đó bắt buộc chủ đầu tư phải hoàn thiện phần xây thô trước khi bàn giao cho khách hàng. Để làm được điều này quả không dễ vì phải cần lượng vốn rất lớn, trong khi năng lực tài chính của chủ đầu tư có hạn; vay ngân hàng lại không dễ và phải chịu lãi suất rất cao; kêu gọi góp vốn thì tâm lý chung của khách hàng là không mấy tin tưởng vào sự ngay thẳng và sòng phẳng của chủ đầu tư. Nói nôm na, chiêu thức này được hợp thức hóa bằng việc ký kết "Hợp đồng góp vốn xây dựng nhà ở" và được chia làm hai công đoạn. Công đoạn một: Góp vốn san lấp mặt bằng, xây dựng cơ sở kỹ thuật như làm đường, hệ thống điện, cấp, thoát nước… Công đoạn hai là góp vốn xây nhà. Xem xét kỹ dạng hợp đồng này, khó có thể "bắt lỗi" được bất kỳ sự vi phạm pháp luật nào trong việc phân khúc giai đoạn đầu tư, nhưng bản chất của nó vẫn là bán nền nhà (phân lô bán nền).
Hậu quả của việc "lách luật" hoặc không tôn trọng những cam kết được ghi trong hợp đồng liên quan đến góp vốn xây nhà diễn ra rất đa dạng, nhưng phổ biến nhất vẫn là sự bội tín của chủ đầu tư trong việc kéo dài thời hạn giao nền, giao nhà, thậm chí tìm cách "xù" khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng do lỗi của mình gây ra. Bởi theo lãi suất ngân hàng hiện nay để vay cho dự án BĐS phải lên tới trên 20%, nhưng nếu chậm trễ trong tiến độ bàn giao nhà cho người mua chủ đầu tư chỉ phải trả có từ 1-3% thì đây quả là một "nguồn vay vốn" quá hời.
Cần quản lí chặt hợp đồng góp vốn bất động sản
Còn
tại các sàn giao dịch, nhiều mẫu hợp đồng sàn đưa ra hết sức sơ sài.
Nội dung hợp đồng ghi rõ bên B (bên mua) giao cho bên A (sàn giao dịch
BĐS) một số tiền cụ thể, song không ghi rõ mức lãi suất, cách tính lãi
suất, phương thức hoàn vốn... Sàn cũng giành hết quyền chủ động về mình
khi khẳng định "khoản tài chính này không được hiểu là khoản kinh phí
mua quyền sử dụng đất mà là khoản kinh phí giao vốn cho bên A tổ chức
kinh doanh với hiệu quả được ấn định trước là giành được quyền nhận
chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo... giá cố định". Thậm chí, "phần
diện tích sẽ nhận được quyền sử dụng hiện chỉ là... tạm tính"... Đồng
thời, phải sau một thời gian người mua mới được ký hợp đồng nhận chuyển
nhượng với chủ đầu tư. "Toàn bộ kinh phí giao vốn được hiểu là bên B
giao cho bên A điều hành, quản lý và phân bổ chi phí để đạt được hiệu
quả"! Tức là, thông qua "gửi trứng" cho sàn BĐS, người mua không hề
được biết mình sẽ được nhận quyền chuyển nhượng đất tại vị trí nào,
diện tích, giá cả ra sao... Việc thương thảo với chủ đầu tư chính thức
hoàn toàn do đại diện sàn quyết định. Với loại hợp đồng như thế này,
sàn BĐS không cần làm gì mà đem tiền của người mua gửi ngân hàng, hưởng
lãi suất cũng đã thắng. Nghe tưởng chừng vô lý nhưng không ít người đã
giao kết hợp đồng góp vốn với mục đích được quyền nhận chuyển nhượng
BĐS tại nhiều dự án thông qua hình thức đầu tư mạo hiểm này. Nếu xuôi
chèo mát mái, sàn hưởng chênh lệch giữa giá gốc của chủ đầu tư chính
thức với giá mình chào, người mua có thể mua được. Nếu không, sàn chỉ
việc trả lại tiền... Trong mọi trường hợp, rủi ro luôn thuộc về phía
người mua mà "sàn" không hề gặp phải vấn đề gì.
TS Phạm Sĩ Liêm, Tổng hội xây dựng Việt Nam cho rằng, chính bản thân Luật cũng có nhiều khiếm khuyết. Luật kinh doanh BĐS, Nghị định 71, Thông tư 16 có quy định việc ứng tiền trước khi mua bất động sản. Trong đó, người bán được huy động vốn, góp vốn dưới hình thức đặt cọc, vay vốn và ký quĩ. Tuy nhiên, hợp đồng đặt cọc, vay vốn luôn thể hiện cam kết một phía có lợi cho người bán, bất lợi cho người mua. Theo ông Liêm chỉ có hình có hình thức ký quỹ là khá an toàn cho người mua vì có Ngân hàng bảo lãnh. Tài khoản người mua đóng góp sẽ được phong tỏa, ngân hàng sẽ cho bên bán vay tiền nếu bên bán chậm triển khai dự án sẽ phải trả lãi suất. Tuy nhiên, hình thức này gần như chưa được sử dụng trên thị trường.
Khi xem một số bản mẫu "Hợp đồng góp vốn làm nhà ở", một số chiêu đã được các chủ đầu tư "sáng tạo". Thứ nhất là "chiêu" phân khúc quá trình đầu tư. Nghĩa là quá trình góp vốn được chia thành hai công đoạn gần như độc lập với nhau. "Mánh" này được sử dụng nhằm né tránh những quy định cấm của pháp luật. Chẳng hạn, UBND một số tỉnh, thành phố đã ban hành quy định cấm phân lô bán nền, thay vào đó bắt buộc chủ đầu tư phải hoàn thiện phần xây thô trước khi bàn giao cho khách hàng. Để làm được điều này quả không dễ vì phải cần lượng vốn rất lớn, trong khi năng lực tài chính của chủ đầu tư có hạn; vay ngân hàng lại không dễ và phải chịu lãi suất rất cao; kêu gọi góp vốn thì tâm lý chung của khách hàng là không mấy tin tưởng vào sự ngay thẳng và sòng phẳng của chủ đầu tư. Nói nôm na, chiêu thức này được hợp thức hóa bằng việc ký kết "Hợp đồng góp vốn xây dựng nhà ở" và được chia làm hai công đoạn. Công đoạn một: Góp vốn san lấp mặt bằng, xây dựng cơ sở kỹ thuật như làm đường, hệ thống điện, cấp, thoát nước… Công đoạn hai là góp vốn xây nhà. Xem xét kỹ dạng hợp đồng này, khó có thể "bắt lỗi" được bất kỳ sự vi phạm pháp luật nào trong việc phân khúc giai đoạn đầu tư, nhưng bản chất của nó vẫn là bán nền nhà (phân lô bán nền).
Hậu quả của việc "lách luật" hoặc không tôn trọng những cam kết được ghi trong hợp đồng liên quan đến góp vốn xây nhà diễn ra rất đa dạng, nhưng phổ biến nhất vẫn là sự bội tín của chủ đầu tư trong việc kéo dài thời hạn giao nền, giao nhà, thậm chí tìm cách "xù" khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng do lỗi của mình gây ra. Bởi theo lãi suất ngân hàng hiện nay để vay cho dự án BĐS phải lên tới trên 20%, nhưng nếu chậm trễ trong tiến độ bàn giao nhà cho người mua chủ đầu tư chỉ phải trả có từ 1-3% thì đây quả là một "nguồn vay vốn" quá hời.
TS Phạm Sĩ Liêm, Tổng hội xây dựng Việt Nam cho rằng, chính bản thân Luật cũng có nhiều khiếm khuyết. Luật kinh doanh BĐS, Nghị định 71, Thông tư 16 có quy định việc ứng tiền trước khi mua bất động sản. Trong đó, người bán được huy động vốn, góp vốn dưới hình thức đặt cọc, vay vốn và ký quĩ. Tuy nhiên, hợp đồng đặt cọc, vay vốn luôn thể hiện cam kết một phía có lợi cho người bán, bất lợi cho người mua. Theo ông Liêm chỉ có hình có hình thức ký quỹ là khá an toàn cho người mua vì có Ngân hàng bảo lãnh. Tài khoản người mua đóng góp sẽ được phong tỏa, ngân hàng sẽ cho bên bán vay tiền nếu bên bán chậm triển khai dự án sẽ phải trả lãi suất. Tuy nhiên, hình thức này gần như chưa được sử dụng trên thị trường.
Theo Xuân Thanh (Pháp Luật & Xã Hội)
VIP
Căn hộ 72m2 gồm 2PN + 2WC sổ sẵn view sân golf tặng full NT Cao Cấp giá 2,8 tỷ
Thương lượng- 72m2
Thuận An, Bình Dương
Hôm nay
0966755***
VIP
Cần bán gấp căn hộ cao cấp 2PN 70m2 cách q1 và sân bay 14km giá cực sốc 2,99 tỷ
Thương lượng- 0m2
Quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0966755***
VIP
Nhà giá rẻ Quận 10 P.12 Cao Thắng ngang 9m dài 6m 1 trệt 2 lầu HC đủ.
5 tỷ 600 triệu- 54m2
Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0911194***
VIP
Suất mua trực tiếp CĐT - CK 8% - Tặng chuyến du lịch 750tr - HTLS 24 tháng
145 triệu- 0m2
Quận 2, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0962930***
VIP
Nhà Quận 10 Nguyễn Ngọc Lộc 4 tầng BTCT hoàn công đủ hẻm xe hơi.
4 tỷ 600 triệu- 38m2
Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0963141***
VIP
hiếm Dương Khuê, phân lô bàn cờ, ô tô tránh, nhà đẹp thang máy, hơn 25 tỷ
25 tỷ 500 triệu- 65m2
Cầu Giấy, Hà Nội
Hôm nay
0931550***
VIP
10 suất nội bộ Caraworld Cam Ranh giá từ CĐT CK 28.8% – PKD 093 179 33 20
6 tỷ 663 triệu- 120m2
Cam Ranh, Khánh Hòa
Hôm nay
0931793***
VIP
33m2 - Không Lộ Giới- 4 Tầng - Cách HẺM XE TẢI 30M - Ngay Quận 3 - Nhỉnh 6 Tỷ!!
6 tỷ 800 triệu- 33m2
Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0932062***
Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.