SCMP: Trung Quốc cam kết không xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới ở nước ngoài, Việt Nam có nằm trong số các quốc gia bị ảnh hưởng?

Mặc dù quyết định này sẽ gây xáo trộn đối với một số quốc gia, nhưng có thể sẽ có tác động tích cực về lâu dài vì các nước châu Á sẽ phải sớm tìm ra các nguồn nhiên liệu xanh hơn, theo South China Morning Post.

Một con chim bay qua ống khói của một nhà máy nhiệt điện than. Ảnh: AP

Theo South China Morning Post, các quốc gia đã đưa công suất than mới đáng kể vào kế hoạch cung cấp điện quốc gia trong thời gian tới có thể sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Trong số các quốc gia này có Việt Nam, Indonesia, Pakistan, Bangladesh và Campuchia.

Mặc dù Việt Nam đã tạm dừng khoảng một nửa số nhà máy điện than theo kế hoạch kể từ năm 2016, nhưng gần đây Việt Nam đã tăng mục tiêu công suất than lắp đặt cho năm 2030 trong dự thảo kế hoạch cung cấp điện mới nhất, được công bố trước bài phát biểu của ông Tập trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào ngày 21.9.2021.

Theo dữ liệu do Trung tâm Phát triển và Sáng tạo Xanh (GreenID) tại Việt Nam tổng hợp, 18 dự án điện than được đề xuất - với tổng công suất lắp đặt là 20,4GW - hiện không có khả năng bị đóng cửa tài chính sau lệnh cấm của Trung Quốc.

Các dự án điện than ở Việt Nam đã phải đối mặt với sự chậm trễ, buộc chính phủ phải đưa năng lượng tái tạo vào để đáp ứng nhu cầu điện năng đang bùng nổ. Theo IHS Markit, nhu cầu điện ở Việt Nam tăng trung bình 9,2% mỗi năm từ năm 2016 đến năm 2020.

Các nhà tài chính, nhà thầu và công ty đầu tư của Trung Quốc đang hoạt động tích cực trong cả lĩnh vực nhiên liệu hóa thạch và năng lượng sạch tại Việt Nam.

“Việt Nam đã dần tiếp quản một số ngành sản xuất của Trung Quốc đại lục do chi phí của Trung Quốc tăng cao. Năm 2018, tình trạng thiếu điện diễn ra khá trầm trọng ở Việt Nam. Rất nhiều năng lượng mặt trời được đưa vào sử dụng trong năm 2019 và điều đó đã giúp ích. Nhưng nguồn cung vẫn rất khan hiếm”, Xizhou Zhou, Phó chủ tịch Nguồn điện và Năng lượng tái tạo toàn cầu tại IHS Markit, cho biết.

“Chúng tôi hiện kỳ ​​vọng 5GW của các dự án than tiền xây dựng cuối cùng sẽ được đưa vào hoạt động trong nước. Điều này bổ sung cho hơn 8GW đã được xây dựng. Nếu các nhà máy 13GW này bị hủy bỏ, chúng tôi có thể sẽ thấy khoảng cách cung cấp 18% vào năm 2030 cho đất nước, với những tác động lớn đối với nền kinh tế của đất nước và chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Zhou nói.