Nhiều 'ẩn số' với biến động tỷ giá

Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ NHNN. Ảnh: SBV

Sáng 8/7, tại buổi họp báo về kết quả điều hành chính sách tiền tệ 6 tháng đầu năm, đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) – ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ – đã thẳng thắn nhận định, nhiều ẩn số với chính sách tiền tệ, tỷ giá trong thời gian tới với áp lực từ chính sách lãi suất VND thấp, sự "chần chừ" của FED và chính sách thuế của chính quyền Mỹ.

VND mất giá dù USD thế giới giảm

Từ đầu năm 2025 đến nay, chỉ số DXY – đại diện cho sức mạnh của đồng USD so với rổ tiền tệ chính – đã giảm khoảng 10%. Thế nhưng, ngược chiều, đồng VND vẫn mất giá khoảng 2,7 - 2,8% trong nửa đầu năm 2025.

Giải thích cho sự chênh lệch này, ông Phạm Chí Quang cho rằng, nguyên nhân đến từ một loạt yếu tố, trong đó, đáng chú ý là yêu cầu duy trì mặt bằng lãi suất VND ở mức thấp để hỗ trợ tăng trưởng GDP, khiến chênh lệch lãi suất VND - USD âm. "Đây là chủ trương đã được Chính phủ chỉ đạo để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, kích thích tín dụng. Đương nhiên, phải đánh đổi, trong đó có tỷ giá".

Về việc vì sao cán cân thương mại thặng dư nhưng tỷ giá vẫn giảm, ông Quang cho rằng, vấn đề quan trọng nhất vẫn là dòng tiền. So với các nước trong khu vực, nhà đầu tư nước ngoài mua ròng thì Việt Nam lại bị bán ròng, gây sức ép lên tỷ giá.

"Mặc dù cán cân thanh toán vẫn dương, nhưng dòng vốn ngoại rút rất nhanh, đặc biệt trên thị trường chứng khoán từ 2024 đến nay", ông Quang nói.

Mồi lửa cho bất ổn tỷ giá

Sáng cùng ngày, Mỹ công bố biểu thuế đối ứng áp dụng với 14 quốc gia, bao gồm các đối tác thương mại lớn ở châu Á. Dù chi tiết từng dòng thuế chưa được công bố rộng rãi nhưng theo đại diện NHNN, điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến dòng vốn FDI toàn cầu và tạo hiệu ứng dây chuyền tới tỷ giá tại các nền kinh tế đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Với độ mở cao của nền kinh tế, Việt Nam đặc biệt nhạy cảm với thay đổi chính sách từ các thị trường xuất khẩu lớn, đặc biệt là Hoa Kỳ.

Trong bối cảnh dòng vốn có thể rời khỏi các quốc gia bị áp thuế để tìm kiếm nơi “trú ẩn” an toàn hơn, USD nhiều khả năng tiếp tục lên giá, kéo theo áp lực tỷ giá gia tăng đối với Việt Nam – vốn đang giữ lãi suất thấp để hỗ trợ phục hồi.

Một nhân tố "bí ẩn" khiến thị trường tỷ giá khó đoán định là động thái trì hoãn giảm lãi suất của FED. Ông Quang lưu ý rằng, dù lạm phát ở châu Âu và Nhật Bản có xu hướng giảm, thì lạm phát tại Mỹ vẫn thiếu ổn định.

"FED – với chính sách điều hành dựa trên dữ liệu, đặc biệt là thị trường lao động – đã 2 lần hoãn cắt giảm lãi suất, làm trì hoãn kỳ vọng nới lỏng tiền tệ toàn cầu. Điều này càng khiến đồng USD duy trì sức mạnh, tiếp tục hút dòng vốn khỏi các thị trường mới nổi" ông Quang nói.