Muốn ngăn tình trạng né thuế, Mỹ đề xuất áp mức thuế tối thiểu đối với các tập đoàn đa quốc gia

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen hôm thứ Hai đã kêu gọi áp dụng một mức thuế tối thiểu trên toàn cầu đối với các công ty nhằm thúc đẩy khẳng định vai trò lãnh đạo của Hoa Kỳ trong các cuộc đàm phán thuế quốc tế đang diễn ra.

Mục đích là để ngăn các công ty chuyển địa điểm ở bất cứ nơi nào họ thấy thuế thấp hơn.

Bà Janet Yellen phát biểu tại một cuộc họp báo ở Washington, Hoa Kỳ ngày 13 tháng 12 năm 2017. Ảnh: REUTERS

“Cùng nhau, chúng ta có thể sử dụng mức thuế tối thiểu toàn cầu để đảm bảo nền kinh tế toàn cầu phát triển dựa trên một sân chơi bình đẳng hơn trong việc đánh thuế của các tập đoàn đa quốc gia, đồng thời thúc đẩy sự đổi mới, tăng trưởng và thịnh vượng,” Yellen nói trong bài phát biểu quan trọng đầu tiên kể từ khi trở thành Bộ trưởng Ngân khố .

Yellen cho biết hôm thứ Hai rằng bà đang làm việc với các nước G20 để thống nhất về mức thuế doanh nghiệp tối thiểu trên toàn cầu nhằm chấm dứt "cuộc chạy đua ba mươi năm xuống đáy về thuế suất doanh nghiệp".

Kế hoạch của Hoa Kỳ dự kiến ​​mức thuế doanh nghiệp tối thiểu 21%, cùng với việc loại bỏ các khoản miễn trừ đối với thu nhập từ các quốc gia không ban hành mức thuế tối thiểu để không khuyến khích chuyển việc làm và lợi nhuận ra nước ngoài.

“Chúng tôi vẫn cam kết đảm bảo rằng tất cả các doanh nghiệp, bao gồm cả các doanh nghiệp kỹ thuật số, trả phần thuế công bằng của họ, khi khoản thuế đó đến hạn hợp pháp,” phát ngôn viên Ủy ban châu Âu Dan Ferrie nói trong một cuộc họp báo khi được hỏi về đề xuất của Hoa Kỳ.

Thông điệp đã củng cố lời kêu gọi gần đây của Tổng thống Joe Biden về việc tăng mức thuế tối thiểu đã áp dụng đối với lợi nhuận của các công ty Hoa Kỳ từ hoạt động toàn cầu của họ, bên cạnh việc tăng thuế suất doanh nghiệp 21% trong nước lên 28%.

Biden sẽ tăng gấp đôi mức thuế tối thiểu 10,5% hiện tại đối với lợi nhuận nước ngoài lên 21%.

Các đề xuất thuế đó là nhằm tài trợ cho kế hoạch cơ sở hạ tầng trị giá 2 nghìn tỷ USD của Biden.

Ủy ban Châu Âu hôm thứ Ba đã ủng hộ lời kêu gọi từ Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen về mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu, nhưng cho biết mức thuế suất này nên được quyết định trong các cuộc đàm phán tại Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).

OECD từ lâu đã nghiên cứu kế hoạch đánh thuế toàn cầu gồm hai trụ cột, ban đầu chủ yếu dành cho những người khổng lồ kỹ thuật số như Google, Amazon, Facebook hoặc Apple, nhằm đánh thuế các công ty nơi họ tạo ra lợi nhuận ngay cả khi họ không có mặt tại đó.

Trụ cột thứ hai của kế hoạch OECD là thiết lập mức thuế tối thiểu toàn cầu, có thể áp dụng cho tất cả các công ty, không chỉ các công ty kỹ thuật số, để các chính phủ không cạnh tranh với nhau bằng cách đưa ra mức thuế thấp hơn để thu hút các công ty đa quốc gia lớn.

Kể từ khi đảm nhận chức vụ của mình vào tháng 1, Yellen đã nhấn mạnh tầm quan trọng của các liên minh đa quốc gia và đưa ra trường hợp này một lần nữa trong bài phát biểu của mình, bài phát biểu mà cô gửi trực tuyến cho Hội đồng các vấn đề toàn cầu Chicago. Mục tiêu tìm kiếm thỏa thuận về thuế và các chính sách tài khóa khác của bà trái ngược với chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump.

Làm việc hợp tác xuyên biên giới là điều cần thiết cho sự ổn định kinh tế, đặc biệt khi thế giới bắt đầu phục hồi sau đại dịch Covid-19, Yellen nói.

Một thỏa thuận giữa các nước châu Âu có thể không dễ dàng vì thuế suất doanh nghiệp trong khối 27 quốc gia rất khác nhau, từ 9% ở Hungary và 12,5% ở Ireland đến 32% ở Pháp hoặc 31,5% ở Bồ Đào Nha.

Các nỗ lực của Liên minh Châu Âu nhằm thống nhất ngay cả những công ty bị đánh thuế thay vì đặt ra một mức thuế suất chung, đã bị đình trệ kể từ năm 2011 vì thuế là một đặc quyền được bảo vệ một cách ghen tị của các nghị viện quốc gia và thường là một phần quan trọng trong mô hình kinh tế của một quốc gia.