Hết thời nghề “cò đất”

Sẻ chia “tiền cò”

Gần 15 năm làm việc trong ngành du lịch ở đất Sài Gòn, anh H. (quê Daklak) cũng dành dụm được chút vốn liếng. Nhưng do giá nhà đất ở đây quá cao nên anh vẫn chưa thể tìm được một chốn an cư như từng ao ước. Giờ đây, thị trường bất động sản đã đóng băng, theo anh H., giá nhà đất đã “vượt qua con dốc cao nhất”, nên anh bắt đầu tìm kiếm để sở hữu “mảng trời mơ ước” cho mình.

Sau khoảng hai tháng đọc các mẩu quảng cáo trên báo, trên mạng, các tờ rơi (cò đất phát khắp các ngã tư đường phố), giới thiệu của bạn bè... Cuối cùng anh H. thấy ưng ý lô đất sít soát 100 mét vuông trong khu tái định cư Thạnh Mỹ Lợi, quận 2, TPHCM. Và, suốt thời gian tìm hiểu về lô đất, trong vòng khoảng một tuần, có đến gần chục “cò đất” tiếp cận và báo giá lô đất trên với H. với nhiều mức khác nhau.

H. kể: “Nhiều lúc mình đang đứng tại lô đất nói chuyện với ông “cò” này thì bà “cò” kia điện thoại cho biết bà đang chạy tới...”. Các “cò đất” liên tục thay đổi giá bán (lúc lên, lúc xuống) khiến anh H. rối bời, khó hiểu. Nhưng rồi, vì chỉ có một người muốn mua nên một số “cò” đã bắt tay nhau báo giá thấp nhất mà người bán muốn bán; đồng thời làm cầu nối cho anh H. và người bán gặp nhau thương lượng trực tiếp.

Buổi thương lượng có người bán, người mua và xung quanh là một “bầy cò”. Người bán muốn bán giá 26,2 triệu đồng/mét vuông nhưng người mua chỉ đồng ý mua với giá 26 triệu đồng/mét vuông. Các “cò” cố gắng hết sức “nói dzô” để hợp đồng được ký kết, nhưng không bên nào nhượng bộ. Cuối cùng “cò” Hoàng (Công ty Đất X.) hội ý với các “cò” khác rồi nói: “Số tiền chênh lệch 200.000 đồng/mét vuông của 100 mét vuông là 20 triệu, bên bán chịu 5 triệu, bên mua chịu 5 triệu, còn 10 triệu sẽ trừ vào tiền môi giới - chúng tôi chịu”.

Sau khi hợp đồng ký kết, “cò” Dũng, giám đốc một công ty địa ốc tại Thạnh Mỹ Lợi, một trong bốn “cò” được chi tiền môi giới trong thương vụ của anh H., nói: “Bây giờ tìm người mua đất khó lắm, nên nhiều khi để người mua và người bán ký hợp đồng, ngoài việc bắt tay nhau, các “cò” phải hy sinh một khoản tiền môi giới mà mình được hưởng”. “Cò” Dũng cho biết, công ty của ông trước đây làm ăn phát đạt nhờ mua bán đất nhưng nay chỉ còn lại dịch vụ môi giới. Dù vậy, công ty cũng rất khó khăn vì có tháng không môi giới được một hợp đồng mua bán nhà đất nào. Giờ công ty chỉ còn lại mỗi mình ông, vừa là giám đốc, vừa là nhân viên... sống chờ qua cơn bĩ cực.

Có thể nói, đất ở quận 2, nhất là khu vực Thạnh Mỹ Lợi được cho là “điểm nóng” sau khi hầm Thủ Thiêm được đưa vào sử dụng. Thế nhưng, theo ông Dũng, hiện rất hiếm người đến đây tìm mua. Trong khi mấy năm trước, người ta đổ xô về đây mua đất đến mức giá đất ở bờ bên kia sông Đồng Nai - Phú Hữu, Phú Đông, huyện Nhơn Trạch - cũng nhảy múa theo giá đất quận 2. Nhưng nay giới “cò đất” ở quận 2 “chết” thì “cò đất” bên kia sông Đồng Nai “sống sao nổi”.

“Cò” vùng ven đuối sức

Phạm Văn N., một “cò đất” có tiếng ở Phú Hữu, Phú Đông, huyện Nhơn Trạch, cho biết mấy tháng nay anh không môi giới được một vụ mua bán đất nào. Hiện công việc chính của anh là lo thủ tục, giấy tờ cho những người (ở TPHCM) trước đây mua đất tại địa phương giờ bị thu hồi vì các dự án. “Công việc này chẳng vui vẻ gì nhưng không làm thì biết làm gì!”, anh N. nói.

Theo anh N. rất nhiều “cò đất” ở khu vực Nhơn Trạch giờ có người chạy xe ôm, người thu mua phế liệu, người cờ bạc... sống qua ngày chờ thị trường chuyển biến.

Một trong những dãy phố không một bóng người ở khu đô thị Mỹ Phước 3, tình Bình Dương. Ảnh: Quang Chung.

Còn nhớ, lúc thị trường bất động sản ấm áp, đất ở Long Hậu, Cần Giuộc, Long An (giáp khu đô thị Hiệp Phước, TPHCM) thuộc diện... bán chạy như tôm tươi. Nhưng giờ, ông Mười, công an xã Long Hậu kiêm nghề “cò đất”, cho biết giá các lô đất tái định cư tại đây không tăng, thậm chí giảm nhưng vẫn không kiếm được người mua. Vì vậy “nghề “cò đất” ở đây bây giờ sống không nổi nữa!”, ông Mười than.

Mới đây, trong chuyến đi tìm hiểu thị trường nhà đất khu vực Mỹ Phước và quanh khu thành phố mới Bình Dương chúng tôi chứng kiến nhiều khu đô thị “ma”, đô thị “chết”, không có người ở. Thế nhưng, ông Đ., nhân viên một sàn giao dịch bất động sản của Becamex Bình Dương, cho biết thị trường có chựng lại nhưng những người có nhu cầu thật sự về nhà ở vẫn tìm mua. Theo ông này, sàn giao dịch bất động sản của công ty vẫn lai rai bán được hàng...

Trong khi ông Thắng, một “cò đất” ở khu vực Mỹ Phước, cho biết nghề “cò đất” đang rất khó sống. Bây giờ mà tìm được người mua đất như vớ được phao cứu sinh - có tiền sống qua ngày - vì đất nằm trong các dự án thì phần lớn người ta mua bán qua sàn giao dịch. Ông nhớ lại, thời những năm 2006-2007, người đi mua đất đông như đi du lịch. Các hàng nước vỉa hè là “sàn giao dịch”, nhiều người ký hợp đồng tiền tỉ mà nhẹ như không... “Thời đó cò như chúng tôi sống khỏe”, ông Thắng nói.

Thật vậy, khi đó khu đô thị biệt thự Cocoland ở Mỹ Phước với 270 căn được bán hết trong một buổi sáng. Mới đây, chúng tôi quay lại khu đô thị này chỉ thấy lèo tèo vài gia đình sinh sống; còn hầu hết biệt thự ở đây đều đóng cửa, ố màu. Hỏi anh bạn làm ở Becamex giá các căn biệt thự này hiện nay có thay đổi, anh nói: “Có người rao bán lại còn rẻ hơn giá khi họ mua”. Khi đó, giá bán một biệt thự ở khu này (350 mét vuông đất) từ 2,5-3 tỉ đồng.

Các “cò đất” ở khu vực Mỹ Phước cho biết có rất nhiều căn nhà liên kế tại đây (diện tích đất 100 mét vuông, một trệt, hai lầu và sân thượng) đang được rao bán với giá 800 triệu đồng, trả trước 195 triệu đồng (vào ở ngay), số tiền còn lại trả chậm trong vòng năm năm không tính lãi... Giá này được cho là khá rẻ vì tiền xây dựng cũng đã tốn chừng đó tiền thế nhưng vẫn không thể tìm được người mua. Có người bán mà không có người mua coi như nghề “cò đất” hết đất sống.

Giới “cò đất” đang hy vọng Nhà nước sẽ có những chính sách vĩ mô để thị trường nhà đất sôi động trở lại, nhưng dù vậy thì đất sống của “cò đất” cũng sẽ bị thu hẹp khi hiện tại đã có khá nhiều trung tâm giao dịch bất động sản hình thành.