Tiền sử dụng đất vẫn nộp theo giá thị trường

“Diện tích đất trong hạn mức đất ở nộp tiền sử dụng đất theo giá đất do TP ban hành. Với phần diện tích vượt hạn mức, tiền sử dụng đất nộp căn cứ theo giá đất do TP ban hành và hệ số điều chỉnh giá đất” - Đó là nội dung Thông tư 93/2011 hướng dẫn về nộp tiền sử dụng đất do Bộ Tài chính vừa ban hành.

Không phải thẩm định từng trường hợp

Theo thông tư, hệ số điều chỉnh giá đất do Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT, Cục Thuế và cơ quan liên quan xác định, trình UBND cấp tỉnh quyết định. Hệ số này được xác định bằng tỉ lệ giữa giá đất chuyển nhượng thực tế (mang tính phổ biến) trên thị trường trong điều kiện bình thường tại thời điểm xác định với giá đất do UBND cấp tỉnh quy định. Như vậy sẽ không có chuyện hộ gia đình, cá nhân khi nộp tiền sử dụng đất để được cấp giấy chứng nhận, chuyển mục đích sử dụng đất phải đi thẩm định cho từng trường hợp. TP sẽ ban hành hệ số để nhân với bảng giá đất do TP ban hành nhằm xác định giá thị trường khi hộ gia đình, cá nhân nộp tiền sử dụng đất cho phần vượt hạn mức.

Ngoài ra, vướng mắc trong cách hiểu, chẳng hạn như hộ gia đình có nhiều thửa đất, xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở nhiều lần thì nộp tiền sử dụng đất như thế nào, cũng được giải đáp. Thông tư 93 cho hay: “Việc xác định diện tích trong hạn mức để tính tiền sử dụng đất này chỉ được tính cho một thửa đất. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân có nhiều thửa đất thì người sử dụng đất được lựa chọn một thửa đất để xác định diện tích trong hạn mức”. Cục Thuế được giao nhiệm vụ báo cáo UBND cấp tỉnh ban hành quy chế hướng dẫn hộ gia đình, cá nhân tự cam kết và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc kê khai tiền sử dụng của từng lần phát sinh khi nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Người dân đang làm thủ tục nộp tiền sử dụng đất tại Chi cục Thuế quận 6, TP.HCM. Ảnh: HTD

Giải “bài toán” thanh toán nợ tiền sử dụng đất

Thông tư 93 cũng hướng dẫn cụ thể về thanh toán nợ tiền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân (đang có nhiều lấn cấn trên thực tế vì không biết trả nợ theo mức nào). Cụ thể, nếu sau năm năm mới thanh toán hoặc thời hạn năm năm mà chưa thanh toán hết thì số tiền sử dụng đất còn nợ được quy đổi ra tỉ lệ phần trăm chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính (giữa tiền sử dụng đất còn nợ và tổng số tiền phải nộp tại thời điểm cấp giấy) nhân với tiền sử dụng đất xác định lại theo giá đất tại thời điểm trả nợ. Giá đất tính thu tiền sử dụng đất tại thời điểm trả nợ là giá đất do UBND cấp tỉnh quy định đối với diện tích trong hạn mức. Còn phần ngoài hạn mức vẫn phải nộp theo giá thị trường.

Như vậy, câu chuyện tiền sử dụng đất đang gây ách tắc bao lâu nay đã được Bộ Tài chính giải đáp. Tuy nhiên, điều lo ngại và gây bức xúc nhất hiện nay (mà Thông tư 93 vẫn khẳng định) là hộ gia đình cá nhân phải nộp tiền sử dụng đất theo giá thị trường cho phần vượt hạn mức. Mức này có quá cao và bất hợp lý hay không khi đất do họ nhận thừa kế, tự chuyển nhượng… chứ không phải đất lấn chiếm, đất công giờ mới được giao thì vẫn chưa được giải quyết.

Hiện nay, Sở Tài chính TP.HCM đang phối hợp các sở, ngành, quận, huyện xác định hệ số điều chỉnh để làm cơ sở cho việc xác định giá thị trường. Theo đó, sở này đề xuất hai phương án, gấp hai lần hoặc gấp ba lần so với bảng giá đất do TP ban hành (trước đây sở này đề nghị mức 3-4 lần). Tuy nhiên, nhiều cơ quan, quận, huyện vẫn cho rằng mức này quá cao và nhất là không có sự phân biệt nguồn gốc đất.