Đô thị xanh, chỉ là giấc mơ?

Đô thị xanh, xanh đến mức nào?

Qui định của nhà nước các dự án chung cư, khu dân cư, khu đô thị nói chung diện tích xây dựng không được quá 40% diện tích đất dự án nhằm bảo đảm cho các hạng mục phục vụ nhu cầu chung như đường giao thông, công viên, cây xanh.v.v…

Nhưng trong những năm qua, nhiều dự án chung cư xây trong nội thành nhà san sát nhà, chừa lại rất ít cho không gian xanh.

Thế nhưng thực trạng trên không thể dập tắt được trào lưu về một đô thị xanh. Với nhiều người, đô thị xanh là giấc mơ; nhưng đối với không ít người, điều này đã và đang trở thành hiện thực.

Một góc Đảo Kim Cương (Diamond Island) đang được xây dựng tại TP.HCM

Một điển hình gần đây nhất, gia đình ca sĩ Mĩ Linh dời từ trung tâm Hà Nội về ở Sóc Sơn ngoại thành, trên diện tích khuôn viên hơn 1.000m2 xây dựng ngôi nhà chệch, mật độ xây dựng chỉ chiếm 7% diện tích đất, còn lại là dành cho…cỏ, cây, ánh sáng và khí trời…

Ở phạm vi cá nhân hoặc gia đình dễ làm theo sở thích; song đối với các cty, mật độ xây dựng thấp đặt ra bài toán hóc búa trong kinh doanh, khi đó xây dựng khung giá nhà/đất phải ở mức cao nhằm đảm bảo có lãi.

Đơn cử, dự án Đảo Kim Cương (Diamond Island) đang xây dựng trên diện tích 8ha trên một cù lao thuộc quận 2, chủ đầu tư công bố diện tích xây dựng chỉ chiếm 14% nhờ vào việc ngầm hóa toàn bộ hệ thống giao thông nội bộ để tiết kiệm diện tích (bình thường chiếm từ 30%-40% dự án) đồng thời tạo ra không gian xanh trong lành.

Xa hơn về phía đông, Khu đô thị mới Chí Linh-Cửa Lấp ở Vũng Tàu, chủ đầu tư cho biết mật độ xây dựng chỉ đạt mức 29,5%. Phần diện tích còn lại tất nhiên chủ yếu dành cho đường nội bộ và không gian xanh.

Chỉ là giấc mơ?

Đô thị xanh là giấc mơ hay hiện thực trên thực tế phụ thuộc vào tầm nhìn qui hoạch và quản lí của chính quyền các địa phương trong bối cảnh những đô thị lớn như TPHCM, Hà Nội, Đà Nẵng đang ngày càng phìng to ra, thậm chí phát triển thành siêu đô thị như hướng qui hoạch của TPHCM đến năm 2025.

Ở phạm vi hẹp hơn phụ thuộc vào mỗi cá nhân, gia đình có đủ khả năng tài chính để mua một chỗ ở trong các khi đô thị xanh đóng vai trò đô thị vệ tinh nhằm mục đích dãn dân ra khỏi khu vực trung tâm hiện hữu đang quá tải.

Tiến sĩ Michael Waibel (ĐH Hamburg, Đức) trong một cuộc hội thảo về qui hoạch phát triển đô thị VN được tổ chức gần đây cho rằng: “Những khu dân cư và khu đô thị như thế chủ yếu dành cho tầng lớp trung lưu và nhà giàu mới ở VN. Khi nền kinh tế phát triển ổn định thì nhu cầu này sẽ tăng lên mạnh mẽ”.

Bản thân các chủ đầu tư khi quyết định xây dựng, thì từ qui hoạch đến thiết kế nhà cửa, không gian đã có định hướng trước cư dân của dự án là những người có thu nhập khá và cao.

Trên thế giới có không ít khu dân cư như thế: Beverly Hills ở Mĩ, Rublevka ở Nga, Kawasaki và Kitakyushu ở Nhật, Dong Tan ở Trung Quốc…Còn ở VN, những khu như Phú Mĩ Hưng, Ciputra, Đảo Kim Cương, Sunrise City, Saigon-Mekong E.City…đã tự “đóng đinh” vào phân khúc cao cấp với một môi trường sống đầy đủ dịch vụ, tiện ích và không gian sống thoáng đãng, trong lành, gần gũi với môi trường và thiên nhiên.

Theo Th.s-KTS Lã Thị Kim Ngân-Viện trưởng Viện Qui hoạch Xây dựng Hà Nội: "Việc phát triển các đô thị xanh và bền vững là hướng tới sự hài hòa giữa kinh tế-xã hội-môi trường”.

Trong đó, môi trường tự nhiên gồm đất, nước, khí, thậm chí còn được xem xét về mặt phong thủy (như dự án Đảo Kim Cương) và môi trường vật chất-ngoài không gia ở, công cộng, thương mại, dịch vụ, hạ tầng kĩ thuật, giao thông còn có công viên cây xanh, không gian giao tiếp và giao lưu.