Hộ khẩu khác chủ quyền nhà

Nay thấy chật chội nên mẹ tôi yêu cầu chị dọn đi thì chị đòi chia lại phần mà chị có tên trong hộ khẩu. Mẹ tôi phải xử lý thế nào?

vanhoa1969…@gamail.com

Luật sư TRẦN CÔNG LY TAO trả lời: Theo Điều 24 Luật Cư trú, sổ hộ khẩu được cấp cho cá nhân hoặc hộ gia đình đã đăng ký thường trú và có giá trị xác định nơi thường trú của công dân. Như vậy, việc có tên trong sổ hộ khẩu không đồng nghĩa với việc có quyền sở hữu nhà.

Nếu căn nhà thuộc quyền sở hữu của người mẹ thì bà ấy có quyền cho hay không cho chị của anh ở nhờ. Nếu căn nhà thuộc sở hữu chung của cha mẹ mà cha đã mất không có di chúc thì người chị (và những người thừa kế theo pháp luật hàng thứ nhất của người chết) cùng có quyền thừa kế phần nhà thuộc sở hữu của người cha. Trong trường hợp này, nếu muốn trọn quyền sở hữu nhà, người mẹ phải thanh toán cho các người thừa kế khác phần giá trị nhà mà họ được hưởng.

Nếu không thể thỏa thuận về việc sử dụng (hay sở hữu) nhà, mẹ anh và người chị của anh có thể khởi kiện ra TAND cấp huyện để được xem xét, giải quyết.

2. Chuyển nhượng đất chưa có giấy đỏ

Có một miếng đất bị tranh chấp nhưng đã được tòa thụ lý và đưa ra xét xử. Nếu sau đó đất ấy vẫn chưa có giấy chứng nhận thì chủ đất có được quyền bán hay tặng cho hay không?

Phan Văn Tân (Xã Hàm Liên, huyện Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận)

Luật sư NGUYỄN ĐÌNH HÙNG trả lời: Theo khoản 1 Điều 106 Luật Đất đai, người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định khi có các điều kiện sau đây: Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất không có tranh chấp, quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án, trong thời hạn sử dụng đất.

Như vậy, nếu việc tranh chấp đất trên đã được tòa án xét xử và bản án đã có hiệu lực thì chủ sử dụng đất (tức người thắng kiện) phải đợi làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới được quyền chuyển nhượng, tặng cho đất. Trường hợp các bên đã giao dịch khi chưa có giấy chứng nhận và nếu đất đã được sử dụng từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2004, nay được UBND xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt thì người nhận chuyển nhượng được cấp giấy chứng nhận theo khoản 6 Điều 50 luật trên và phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định của Chính phủ.