Thời điểm cuối để các ngân hàng đưa dư nợ tín dụng phi sản xuất về mức 22%/tổng dư nợ đang được đếm từng giờ. Sức ép của việc rút vốn đang khiến mọi nguồn vốn đổ vào thị trường bất động sản (BĐS) đều “đứt mạch” trước sự bất lực của nhà đầu tư.
Bốn kênh huy động vốn đều “đứt mạch”
BĐS chiếm một nguồn vốn đáng kể của thị trường, bởi thế không phải chỉ đến khi ngân hàng siết vốn, các doanh nghiệp mới chạy ngược chạy xuôi. Mặc dù vậy, do tính thanh khoản của thị trường vẫn tốt, cộng với giá BĐS liên tiếp tăng cao nên các nhà phát triển dự án và kinh doanh BĐS có nhiều khởi sắc.
Hầu hết vốn tự có của doanh nghiệp chỉ còn rất ít và cũng phụ thuộc chủ
yếu vào ngân hàng. Trong khi dòng tiền từ ngân hàng này cũng không còn
do chính sách siết chặt tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước. Còn với dòng
tiền từ hợp tác đầu tư, do tình hình khó khăn chung, nhiều doanh nghiệp
buộc phải thoái vốn, rút vốn khỏi dự án hợp tác, khiến nhiều dự án ngay
lập tức lâm vào hoàn cảnh khó khăn, đình trệ.
”Cơn hạn hán” vốn còn tiếp tục diễn ra
Thiếu vốn, thị trường BĐS Việt Nam
đang gặp phải cơn “hạn hán” chưa từng thấy. Các dòng tiền chính giúp
thị trường BĐS phát triển và tạo ra những cơn sốt nhà đất giờ đây đều
không còn “chảy” nữa. Thiếu tiền, nhiều dự án BĐS phải đình trệ và đối
diện nguy cơ bị khách hàng kiện tụng. Hoặc để tiếp tục triển khai dự án,
nhiều chủ dự án phải chiếm dụng vốn từ chính nhà thầu bằng những thỏa
thuận đổi căn hộ để lấy gạch, xi măng, sắt thép...
Sau cơn bĩ cực về vốn... bất động sản có quay về giá trị thực?
BĐS chiếm một nguồn vốn đáng kể của thị trường, bởi thế không phải chỉ đến khi ngân hàng siết vốn, các doanh nghiệp mới chạy ngược chạy xuôi. Mặc dù vậy, do tính thanh khoản của thị trường vẫn tốt, cộng với giá BĐS liên tiếp tăng cao nên các nhà phát triển dự án và kinh doanh BĐS có nhiều khởi sắc.
Lúc thị trường diễn ra những cơn sốt,
đẩy giá tại một số khu vực ở Hà Nội tăng lên 30–50%, thậm chí còn cao
hơn nữa, nguồn tiền đổ vào thị trường này nhiều và mạnh như một dòng
thác. Nhưng viễn cảnh đó không diễn ra được bao lâu, giống như một quả
bóng bị xì hơi, từ khi chính sách siết chặt tiền tệ của Ngân hàng Nhà
nước bắt đầu có hiệu lực, các ngân hàng gần như đã ngừng hẳn việc cho
vay đầu tư BĐS, đẩy nhiều dự án BĐS mới triển khai và nhiều doanh nghiệp
nhỏ mới bước vào đầu tư kinh doanh BĐS lập tức đã chịu ảnh hưởng. Cảnh
dự án bị giãn tiến độ, ngừng triển khai, chuyển nhượng… đang diễn ra phổ
biến.
Doanh nghiệp tìm mọi cách xoay sở, từ
khuyến mãi bán hàng, chấp nhận bán lỗ để tận dụng triệt để 4 dòng tiền
đổ vào BĐS: vốn tự có; từ ngân hàng; huy động từ khách hàng và vốn hợp
tác đầu tư. Xong cả 4 nguồn vốn này đều đang “đứt mạch”.
Doanh nghiệp cũng không thể trông chờ
gì từ vốn đầu tư của khách hàng vì thị trường quá trầm lắng. Đầu tư vào
BĐS không có lợi nhuận nên người có tiền cũng không dám mạo hiểm. Đa số
khách hàng hiện có tiền mặt bây giờ chọn cách gửi tiết kiệm ngắn hạn vào
ngân hàng, chờ thị trường phục hồi thì rút ra để tiếp tục đầu tư.
Việc ngân hàng rút vốn phi sản xuất
mới đi được nửa chặng đường mà lĩnh vực BĐS và chứng khoán đã chao đảo.
Vì thế với chỉ tiêu rút tín dụng chứng khoán, BĐS về mức 16%/tổng dư nợ
vào 31/12/2011 đang dự báo hai thị trường này sẽ có thêm các đợt điều
chỉnh nữa.
Do "hạn hán" về vốn, nhiều doanh nghiệp bất động sản nhỏ lẻ đang bên bờ vực phá sản...
Nhiều nhận định của giới đầu tư cho
rằng thị trường BĐS sẽ suy thoái nặng hơn so với chứng khoán vì vốn đầu
tư BĐS khá lớn. Một dự án thường vài trăm tỷ đồng trở lên và kéo dài
nhiều năm, còn nhà đầu tư cũng mất tiền tỷ chôn vốn vào góp mua nhà ở
xây theo tiến độ. Và nếu thị trường còn trầm lắng, cung nhiều hơn cầu,
tín dụng bị thắt chặt thì chắc chắn BĐS còn tiếp tục suy giảm.
Sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008,
nguồn vốn dự trữ của các doanh nghiệp đã giảm mạnh. Bởi thế, tính thanh
khoản trên thị trường nhà đất sụt giảm nghiêm trọng không chỉ là nỗi lo
của các doanh nghiệp địa ốc mà còn của hệ thống tín dụng và nền kinh
tế.
Và hiện nay, nhiều doanh nghiệp vẫn
chờ đợi những động thái tích cực để cứu vãn thị trường nhà đất. Xong
chưa thấy có ý kiến nào của giới quan sát cũng như các doanh nghiệp địa
ốc cho thấy lối giải thoát trong ngắn hạn cho thị trường BĐS, cũng là
lối thoát cho hệ thống ngân hàng. Bởi lẽ, sự phức tạp về mặt thủ tục và
quy trình vay vốn của bên đi vay cũng như sự đóng băng của thị trường
BĐS đang tạo rủi ro rất lớn về khả năng thu hồi vốn của các ngân hàng.
Thiết nghĩ, trong khi chưa tạo lập
được thị trường vốn dài hạn cho lĩnh vực BĐS và chính sách tài chính về
đất đai, các cơ quan chức năng nên xem xét những chính sách ưu đãi, mở
rộng tín dụng cho đối tượng có nhu cầu mua nhà ở thực sự, với những điều
kiện tiếp cận nguồn tín dụng dễ dàng hơn cùng nhiều hình thức vay vốn
đa dạng hơn so với hiện nay; đồng thời, có chính sách giải cứu vốn cho
các dự án đã gần hoàn thiện để bán sản phẩm ra thị trường.
Theo Khách Nữ (Tamnhin)
Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.