Những
việc làm trên được cho là không dễ thực hiện ngay trong tháng 9, nhưng
mấy ngày qua, hàng loạt ngân hàng đã bung ra tổng hạn mức từ 3.000 đến
10.000 tỷ đồng/ngân hàng dành riêng cho khoản vay ngắn hạn (6 tháng) với
lãi suất phổ biến ở mức 17% - 19%/năm. Khoản ưu đãi này chỉ dành cho
một số doanh nghiệp thuộc lĩnh vực sản xuất, xuất khẩu nông, lâm, thủy
sản, công nghiệp. Còn những doanh nghiệp thuộc diện phi sản xuất, gồm
tiêu dùng, bất động sản và chứng khoán, vẫn trong diện “cấm”.
Những
biện pháp mạnh tay trên cho thấy, ngân hàng đang chung tay cùng các
doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, đối với doanh nghiệp đi vay,
cơ hội thoát khỏi khó khăn vẫn rất mong manh.
Liên
quan đến vấn đề này, lãnh đạo một doanh nghiệp gỗ lớn tại TP.HCM cho
biết, cách đây 5-6 năm, công ty có vay vốn để trồng rừng với lãi suất
rất thấp, nhưng đến thời điểm này, nếu vay tiếp thì chắc chắn sẽ bị lỗ
lớn và có thể công ty sẽ phải sang tên khu rừng đó.
Có
thể nói, trong khoảng 5 năm trở lại đây, gỗ là mặt hàng có tỷ trọng
tăng trưởng thấp. Tình trạng chung hiện nay của doanh nghiệp ngành gỗ là
phải giảm công suất từ 30 đến 50%, việc vòng quay vốn chậm trong khi
những khoản vay ưu đãi đều ngắn hạn. Dù lãi suất cho vay giảm còn khoảng
17 - 19%/năm (ở Trung Quốc, Singapore chỉ 2-4%), trong khi chi phí năng
lượng, giá nguyên liệu tăng cao..., thì doanh nghiệp vẫn không có lợi
thế cạnh tranh về giá và đang đứng trước nguy cơ mất thị trường. Những
công ty có đơn hàng xuất khẩu cũng đau đầu vì lợi nhuận thu được quá
thấp, một số dòng sản phẩm gỗ xuất khẩu vào Mỹ lại có nguy cơ bị áp thuế
chống bán phá giá.
Chia
sẻ quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Tòng, Phó tổng giám đốc tài chính
Công ty Thức ăn gia súc Lái Thiêu (Bình Dương) cho rằng, lãi suất hạ
được như vậy trong lúc cả nền kinh tế khó khăn tạm gọi là “chuẩn”. Tuy
nhiên, chi phí nguyên vật liệu đầu vào vẫn cao do tỷ giá và việc tiêu
thụ sản phẩm đang dần rơi vào tay các đối thủ Trung Quốc và Đài Loan…
khiến Công ty cũng lao đao. Hiện lượng khách hàng phía Nam của Công ty
bị giảm tới 50% và tổng doanh thu chỉ đạt 70% so với cùng kỳ năm 2010.
“Với những doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thủy sản, lãi suất giảm vẫn không hạn chế được vòng luẩn quẩn: thiếu nguyên liệu - giá tăng - lại tăng nuôi trồng không có kế hoạch - dư thừa nguyên liệu - giá giảm - người nuôi lỗ - lại không nuôi - thiếu nguyên liệu”, ông Trịnh Bá Hoàng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư thương mại Thủy sản Incomfish (ICF) chia sẻ.
Ngoài ra, đa số các doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh đều cho rằng, nguồn vốn đang chảy không đúng chỗ. Nếu tín dụng vào lĩnh vực sản xuất không được linh động nới lỏng theo đặc thù từng lĩnh vực, ngành nghề, thì sẽ gây phá sản hàng loạt doanh nghiệp. Bởi khi một doanh nghiệp nào đó nợ nần, trì trệ hoặc tạm ngưng sản xuất... thì sẽ gây ảnh hưởng đến các doanh nghiệp cung ứng khác theo kiểu domino.
Tình
trạng làm ăn khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp trước tác động của
chính sách tiền tệ là câu chuyện không mới. Song theo các chuyên gia,
hoạt động của các doanh nghiệp cũng cần thay đổi theo hướng hợp lý hơn.
Theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), doanh
nghiệp chủ yếu đi vay vốn ngân hàng để làm ăn, nhưng lại đang đem quá
nhiều vốn vay ngắn hạn đi đầu tư ngoài ngành theo kiểu trung và dài hạn.
Trong đó, 90% doanh nghiệp có dính tới bất động sản, chỉ có 60% vốn
doanh nghiệp phục vụ hoạt động chính là có hiệu quả.