​Học quản lý mảng xanh đô thị của Singapore

Các thiết kế tường xanh và nhà xanh ở Singapore cần được khuyến khích tại TP.HCM - Ảnh: C.Đ.Lý

Tôn trọng thiên nhiên, tận dụng không gian, quản lý quy hoạch nghiêm minh... những công nghệ trong quản lý mảng xanh đô thị ở Singapore có thể áp dụng cho phát triển và quản lý mảng xanh đô thị tại VN, đặc biệt là với TP.HCM.

Tôi vừa tham gia đoàn công tác đi Singapore học tập công nghệ mảng xanh từ ngày 27 đến 30-10. Những điều ghi nhận được trong chuyến đi có thể rất đáng học tập cho phát triển và quản lý mảng xanh đô thị ở VN, trong đó có nhiều điều có thể áp dụng cho TP.HCM.

Trước hết, Chính phủ Singapore quản lý tốt quy hoạch và rất chú trọng đến phát triển không gian mở cho đô thị. Singapore quản lý việc thiết kế cảnh quan ngoại thất rất nghiêm minh và cơ quan quản lý coi trọng cảnh quan nên không gian mở rất hợp lý và được tôn trọng tại các khu dân cư.

Đối với TP.HCM, cần phải thực hiện nghiêm trong khâu xét duyệt dự án và phải xét duyệt thiết kế cảnh quan cùng với thiết kế xây dựng.

Do giá công lao động cao, người Singapore không thực hiện trồng tràn lan các đường viền xanh, xén tỉa như ở VN hay Thái Lan.

Họ mô phỏng tự nhiên, trồng xen nhiều loài với đặc tính và nhu cầu ánh sáng khác nhau, phối hợp nhiều kết cấu và sử dụng tối đa các loài lưu niên để tạo ra nhiều tiểu cảnh đa dạng mà vẫn tiết kiệm công chăm sóc và tưới nước.

Đối với TP.HCM, thay vì trồng thảm cỏ tràn lan (dọc xa lộ Hà Nội chẳng hạn) vừa tốn nước tưới vào mùa nắng vừa tốn công xén tỉa, ta có thể trồng các cây lưu niên chịu hạn như các loài thân thảo kết hợp nhau, như trồng lạc dại, cẩm tú kết hợp huyết dụ... vừa tạo ra các tiểu cảnh đa dạng về kết cấu, màu sắc, vừa tiết kiệm công chăm sóc xén tỉa.

Do chính phủ coi trọng phát triển mảng xanh đô thị nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống, nhiều khu đô thị mới tại Singapore rất coi trọng thiết kế và thi công các tường xanh, mái nhà xanh, thậm chí trồng cây ngay trong lòng tòa nhà để người đi mua sắm trong các khu thương mại luôn cảm nhận sự gần gũi, thân thiện với thiên nhiên. Các thiết kế tường xanh và nhà xanh cần được khuyến khích tại TP.HCM chúng ta.

Tại Singapore, mô hình khu bảo tàng Ura Gallery và hệ thống cây xanh trồng trong nhà kính ở khu vườn kết hợp khu du lịch sinh thái Gardens by the Bay là một mẫu hình công tư kết hợp độc đáo.

Khu du lịch do nhà nước đầu tư, các công ty cây xanh đấu thầu thực hiện, các nhà kính “khổng lồ” là các bảo tàng cây xanh trên khắp các châu lục do các công ty lớn đầu tư và khai thác dịch vụ tham quan.

Ở TP.HCM, phát triển Thảo cầm viên mới tại Củ Chi, Làng văn hóa dân tộc tại quận 9 có thể áp dụng mô hình công tư kết hợp để phát triển nhanh và hiện đại.

Về quản lý, Singapore lập ra Ủy ban Vườn quốc gia (National Parks Board) là cơ quan quản lý thống nhất mảng xanh, quản lý rất nhiều hoạt động quan trọng liên quan đến du lịch, giải trí, nghỉ dưỡng như công nhận cây di sản, quản lý các khu cắm trại, các khu vực bảo tồn, quản lý đa dạng sinh học...

Mô hình Ủy ban Vườn quốc gia của Singapore có thể mô phỏng và xây dựng tại TP.HCM dưới dạng ủy ban mảng xanh đô thị thay vì chỉ là một phòng thuộc Sở Giao thông vận tải như hiện nay.

Ủy ban này cần trực thuộc Sở Quy hoạch - kiến trúc TP hay trực thuộc UBND TP, đủ quyền lực để quản lý và phát triển mảng xanh đô thị nhằm hướng đến một TP.HCM xanh sạch đẹp với mảng xanh đô thị ấn tượng so với tiềm năng hiện có.