Vỡ bong bóng BĐS, xuất hiện các "thị trấn ma"

Toàn bộ các dự án bất động sản xây dựng trong những năm kinh tế bùng nổ ở nước này đã bị bỏ rơi, xuống cấp và giờ thì được rao bán chỉ bằng một nửa giá gốc.

Một trong những khu tái định cư là Sesena, được mệnh danh là khu Manhattan của thủ đô Madrid với những tòa nhà chọc trời, gần thủ đô và có công xuất chứa 30.000 dân cư.

Trong số 13.000 căn nhà dự kiến sẽ được xây, chỉ có 5100 căn đã được hoàn thiện. Phần lớn những căn này đều không có người ở và những người đã chót đầu tư vào đây thì nay đang cạnh tranh với nhau để đẩy đi bất chấp lỗ lớn.

Thị trường nhà ở ở Tây Ban Nha đã sụp đổ và sự sụp đổ kinh tế đã biến nơi sẽ dự tính sẽ là một thiên đường sôi động cho các cặp vợ chồng trẻ và con cái thành một nhà mồ hoang vắng.

Những thị trấn ma hiện đại giờ đây đã trở thành một cảnh tượng không thường thấy trên đất Tây Ban Nha, những khu nhà xây thô bị bỏ hoang và dần xuống cấp. Con số bất động sản bị tịch thu tăng vọt trong cuộc khủng hoảng kinh tế. Toà án đã đưa ra gần 530.000 lệnh thu hồi cho phép các ngân hàng tịch thu nhà và các dự án treo.

Ở Sesena và các thị trấn ma khác trên khắp Tây Ban Nha, một số ngân hàng đã bắt đầu bán tháo các căn hộ bằng cách giảm giá 50% so với giá gốc.

Nhưng điều này cũng đồng nghĩa với việc rất nhiều người mang tiền tiết kiệm và vay ngân hàng để đầu tư bán lại hay cho thuê sẽ lâm vào cảnh trớ trêu.

Điều đáng buồn hơn là không phải chỉ riêng các thành phố vệ tinh chưa bao giờ có cư dân trở thành vấn nạn của Tây Ban Nha.

Xung quanh thủ đô Madrid và trên khắp cả nước đầy rẫy những khu vực xây dựng đường xá, đèn đóm gọn gàng nhưng vây quanh là những khu đất nông nghiệp với cỏ dại, chỗ đáng lẽ ra là dùng để xây nhà.

Những toà nhà chung cư đang xây dựng dở nằm đìu hiu trong các khu ngoại ô giàu cũng có, nghèo cũng có.

Với tình trạng thất nghiệp tăng cao đến 23% trên toàn châu Âu thì đơn giản lượng người mua sẽ ít đi còn những người trẻ tuổi thì có thiên hướng tản mát đi tìm việc ở nước ngoài.

Số liệu chính phủ thông báo vào cuối tuần trước, chỉ riêng tháng 12, tỷ lệ bán nhà giảm 25,3% so với cùng kỳ năm 2010.

'Đây mới là vấn đề. Ai sẽ mua những căn nhà này?" trưởng phòng Kinh tế thuộc Đại học Navara, Jose Luis Alvarez Arce lo lắng.

Sẽ phải mất nhiều năm nữa các ngân hàng mới có thể dọn dẹp được món tài sản này và làm dịu đi cuộc khủng hoảng tín dụng đang càn quét khắp nơi không kể cá nhân hay doanh nghiệp.

Những người TBN trẻ tuổi đã không còn tin vào những lời dạy bảo của cha mẹ rằng mua nhà tốt hơn là thuê vì đầu tư vào bất động sản không bao giờ thua lỗ.

'Chúng ta bắt đầu thấy làn sóng bán tháo nhà đất bất chấp mức lỗ chưa từng có so với trước đây và một số nhà thậm chí còn sẽ không bao giờ có thể bán được", ông Encinar ngao ngán.

Bộ Phát triển TBN ước tính có khoảng 687.000 căn nhà mới cần bán.

Số liệu từ một số khảo sát khác thậm chí còn đưa ra con số này là 1,6 triệu căn trên tổng dân số là 47 triệu người và 80% trong số họ sống trong nhà của chính mình. Tỷ lệ này cao hơn rất nhiều so với những nước khác ở Châu Âu như Pháp, Đức, Ý.

Không có số liệu cụ thể của chính phủ TBN về tỷ lệ nhà đang ở được rao bán nhưng ước tính không chính thức từ các chuyên gia bất động sản tiết lộ con số lên đến hàng triệu căn.

Giá trị về bất động sản các ngân hàng đưa ra là không có thực, ông Alvarez nói.

"Và hậu quả là chính các ngân hàng cũng không tin lẫn nhau. Họ không cho nhau vay và như vậy có nghĩa là thị trường tín dụng dậm chân tại chỗ",

Theo chân cha, người dốc toàn bộ số tiền dành dụm hưu trí mua căn hộ trả góp để được giá rẻ, Juan Carlos Caballero mua căn hộ 3 phòng ngủ có ban công nhìn ra bể bơi của khu đô thị năm 2008 với giá 185.000 euro (5,1 tỷ đồng).

Hai cha con họ dám liều vì giá cả nhà đất liên tục tăng suốt từ giữa những năm 90. Giờ đây thì cả hai đều sống dở chết dở với những căn nhà trong khu đô thị không có nổi lấy một hiệu thuốc và chẳng hề có dịch vụ giao thông công cộng tử tế để đến được Madrid.

Ở đây The only pizza restaurant is open just three nights a week and on Saturday afternoon when there are enough clients to justify operating, and the roast chicken takeaway only opens Friday nights and Saturday afternoons.

Tầng 1 của tòa nhà chung cư họ ở được thiết kế để làm khu thương mại nhưng hầu hết các ô hàng đều bị xây gạch bịt kín và sơn số điện thoại di động với thông báo cho thuê và nhượng lại.

Caballero năm nay 33 tuổi và là một lái xe thất nghiệp. Hiện nay anh phải thông báo cho thuê căn hộ với giá 500 euro/tháng so với giá 2 năm trước đây là 750 euro. Cha anh, ông Jesus thì đang rao bán căn hộ với giá 108.000 euro (3 tỷ đồng) mong vớt vát lại được chút ít tiền phòng thân ở tuổi 67.

Các ngân hàng thì đang rao bán các căn hộ bị tịch thu ở Sesena cỡ nhỏ hơn chỉ với giá 65.000 euro (1,8 tỷ đồng).

"Bán và cho thuê được nhà bây giờ giống như là trúng xổ số vậy", Caballero nói. Anh này hiện nay đang phải chắt bóp 500 euro từ khoản tiền 700 euro hỗ trợ thất nghiệp của chính phủ để trả góp và bù đắp cho các chi phí tiêu tốn vào việc duy trì căn hộ.

Tại thị trấn Yebes, cách thủ đô Madrid khoảng hơn một giờ xe chạy, dự án đầu tư với 9000 căn hộ và nhà ở dự kiến được xây dựng ở khu vực điền viên, yên tĩnh gần một trạm tàu cao tốc để công nhân viên chỉ mất khoảng 20 phút đi vào trung tâm làm việc.

Thế nhưng, mới hoàn thiện được 1.500 căn thì chủ đầu tư phá sản. Hiện nay có khoảng 3000 người đang sinh sống ở đó thay vì 30.000 như dự kiến và chính phủ chưa hề triển khai dự án tàu cao tốc.

"Trạm đã được xây rồi, tàu cũng đã được mua nhưng mà chúng không hề được đưa vào sử dụng", thị trưởng Joaquin Ormazabal chán nản.

Ngôi nhà ông mua trị giá 240.000 euro (khoảng 6,6 tỷ đồng) giờ đây chỉ có thể bán bằng nửa giá gốc. Dân số của Yebes đang tăng vì giờ đây các ngân hàng đang bán dần các tài sản bị tịch thu với giá rẻ nhưng ông Ormazabal nói rằng sẽ phải mất vài chục năm nữa thì may ra toàn bộ khu này mới có thể phát triển hết được.

'Sẽ chẳng có gì cho đến khi nền kinh tế có biến chuyển. Bây giờ chẳng ai muốn xây dựng bất cứ thứ gì ở TBN nữa", ông nói.

Còn thị trưởng của Sesena, Carlos Velazquez thì vớt vát rằng sự thất bại của những dự án phát triển nhà ở dù sao cũng có mặt tích cực là "những kẻ đầu cơ bất động sản không còn lai vãng trong thị trấn của ông nữa".