Quyết định 64 về thu tiền đất vượt hạn mức: Lo ngại phát sinh tiêu cực

Trình tự thủ tục để thẩm định giá đất theo giá thị trường quy định tại QĐ 64 khá phức tạp - ảnh: Diệp Đức Minh

Khó với đất có hạn mức vượt quá 50%

	Như thế nào là sát giá thị trường? Cơ sở pháp lý để xem xét giá thị trường ở đâu ra? Thậm chí trên cùng một con đường, ở đầu đường giá khác, giữa đường, cuối đường giá khác
Ông Trịnh Đình Thanh, Giám đốc Công ty TNHH Hà Tiên

Ông Nguyễn Minh Quang, Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận 12 (TP.HCM) cho biết chi cục đã thành lập một tổ công tác để thu tiền theo QĐ 64. Trước mắt tổ công tác sẽ ưu tiên thu tiền sử dụng đất đối với những hồ sơ có diện tích từ 300m2 trở xuống. Tuy nhiên, tại quận 12, số lượng hồ sơ có diện tích dưới 300m2 không nhiều, mà tồn đọng nhiều nhất tập trung ở hồ sơ có diện tích trên 300m2.

Theo số liệu thống kê, trước thời điểm QĐ 64 ban hành, tại Cục Thuế TP.HCM đã có khoảng 4.000 hồ sơ liên quan đến bất động sản như sang nhượng, tách thửa, chuyển đổi mục đích sử dụng đất bị ách tắc do chậm ban hành văn bản hướng dẫn việc thu tiền sử dụng đất vượt hạn mức. Ngoài ra, có tới hàng chục ngàn hồ sơ của các hộ gia đình, cá nhân bị ách tắc nằm tại các quận 2, 7, 9, 12, Thủ Đức, huyện Nhà Bè, Bình Chánh... Số lượng hồ sơ ách tắc lớn nhưng sự im ắng của ngày đầu áp dụng QĐ 64 gây bất ngờ cho nhiều người.

Dễ phát sinh tiêu cực

Có ý kiến cho rằng QĐ 64 có nhiều điểm mâu thuẫn với Thông tư 93. Đơn cử như tại khoản 1, điều 8 của Thông tư 93 quy định những trường hợp đã kê khai và nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất đang sử dụng hoặc xin chuyển mục đích sử dụng sang đất ở trước ngày 1.3.2011 thì áp dụng thu tiền sử dụng đất theo quy định pháp luật trước ngày Nghị định 120 có hiệu lực. Tuy nhiên, QĐ 64 lại không đề cập đến vấn đề này.

Một vấn đề liên quan đến QĐ 64 mà nhiều người quan tâm là đối với phần diện tích vượt hạn mức lớn hơn 50% hạn mức đất ở thì phải được tổ chức thẩm định giá để ra giá thị trường khi nộp tiền sử dụng đất. Sau khi có chứng thư thẩm định giá, quận huyện tổ chức nghiệm thu chứng thư và có văn bản báo cáo Sở Tài chính thẩm định lại, trình UBND TP xem xét.

Ông Trịnh Đình Thanh, Giám đốc Công ty TNHH Hà Tiên cho hay với thủ tục rườm rà như trên phải mất thời gian ít nhất ba tháng mới cho ra được chứng thư. Chưa kể nếu chứng thư không sát giá thị trường hay có sai sót gì khi trình lên không được xem xét sẽ còn tốn nhiều thời gian hơn nữa

.

“Như thế nào là sát giá thị trường? Cơ sở pháp lý để xem xét giá thị trường ở đâu ra? Thậm chí trên cùng một con đường, ở đầu đường giá khác, giữa đường, cuối đường giá khác. Hiện nay việc xác định giá thị trường thường dựa vào các giao dịch liền kề. Tức là lấy giá một căn nhà gần đó để tính giá cho căn nhà cần bán. Tuy nhiên phần lớn giá thỏa thuận bán một đằng nhưng khi ra công chứng giá một nẻo. Như vậy sẽ dẫn đến tình trạng không có cơ sở để tính giá thị trường”, ông Thanh cho hay.

Luật sư Nguyễn Thị Cam, nguyên Trưởng bộ môn Luật Đất đai (ĐH Luật TP.HCM), hiện là Phó giám đốc Công ty TNHH Đất Luật, cho rằng QĐ 64 chỉ làm rối thêm việc thu tiền sử dụng đất vốn đang ách tắc nhiều tháng qua tại TP.HCM. Trình tự thủ tục để thẩm định giá đất theo giá thị trường quy định tại QĐ 64 khá phức tạp lại không xác định thời hạn khiến người dân phải chờ rất lâu. Có hộ chỉ vượt hạn mức trên 50% mấy m2 cũng phải chờ thẩm định. Từ đó câu hỏi đặt ra liệu tiêu cực có nảy sinh từ các quy định này?