Phải sửa cơ chế thu hồi đất

* Phóng viên: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) được người dân trông đợi sẽ có đột phá nhiều mặt để tạo điều kiện “giải phóng” nguồn lực đất đai và giải được bài toán ùn tắc trong thu hồi đất, giải phóng mặt bằng đang diễn ra khắp nơi. Theo ông, mục tiêu kép này có được giải quyết trong dự luật?

- Ông Đặng Hùng Võ: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã đưa ra được nhiều điểm mới so với luật hiện hành. Tuy nhiên, để nói rằng có đạt kỳ vọng của nhân dân, doanh nghiệp cũng như chính Nhà nước hay không thì tôi cho là chưa đủ.

Hiện nay, một bất cập trong vấn đề đất đai là cơ chế Nhà nước thu hồi đất và cơ chế thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thì dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) vẫn quy định tương tự như Luật Đất đai 2003. Dự luật nêu rõ việc khuyến khích áp dụng cơ chế Nhà nước thu hồi đất theo quy hoạch, trong khi cơ chế này đang gây tranh cãi. Thực tế, căn cứ vào quy hoạch, một số địa phương đã tiến hành thu hồi đất nhưng sau đó lại để hoang hóa, gây bất bình trong nhân dân. Vì vậy, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) phải sửa lại cơ chế Nhà nước thu hồi đất.

*Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) nên sửa theo hướng nào, thưa ông?

- Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) phải sửa theo hướng thu hẹp phạm vi áp dụng cơ chế Nhà nước thu hồi đất. Hơn nữa, do bảng giá đất của Nhà nước rất thấp nên phải thu hẹp phạm vi áp dụng. Có 4 trường hợp không nên cho phép áp dụng bảng giá của Nhà nước mà phải định giá theo giá thị trường, gồm: Nhà nước giao đất, Nhà nước cho thuê đất, Nhà nước thu hồi đất và cổ phần hóa doanh nghiệp.

* Vấn đề mấu chốt vẫn là khung giá đất?

- Đúng vậy. Giá đất luôn đóng vai trò quan trọng trong việc sửa đổi Luật Đất đai. Đặc biệt, giá đất luôn gắn với nguy cơ tham nhũng và là nguồn gốc dẫn đến khiếu kiện của người dân. Mặc dù Luật Đất đai (sửa đổi) đã sửa đổi “giá đất do Nhà nước quyết định phải bảo đảm nguyên tắc phù hợp với giá thị trường” nhưng xem ra cả khung giá đất của Chính phủ và bảng giá đất của UBND cấp tỉnh, thành đều khó bằng với giá đất trên thị trường, thậm chí là thấp hơn nhiều. Vì thế, phải sửa triệt để mới ngăn chặn được tình trạng tham nhũng trong đất đai.