29/60 đơn vị SCIC đầu tư thua lỗ

Cụ thể, SCIC đầu tư, góp vốn mua cổ phần của một số công ty kinh doanh bất động sản. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này chậm triển khai trong thời gian dài dẫn tới số tiền đầu tư của SCIC bị tồn đọng nhiều năm, gây lãng phí vốn.

Ví dụ như việc góp vốn vào dự án của Công ty cổ phần đầu tự và dịch vụ Thăng Long, SCIC đầu tư hơn 110 tỉ đồng từ năm 2008 để triển khai dự án xây dựng cao ốc, văn phòng, căn hộ tại khu đất số 6 Thăng Long (phường 4, quận Tân Bình, TPHCM). Tuy nhiên, tới nay, dự án này vẫn chưa triển khai.

Với dự án này, SCIC dùng quyền sử dụng đất để hợp tác, góp vốn với các đối tác để thành lập pháp nhân thực hiện dự án. Tuy nhiên thủ tục góp vốn, chuyển quyền sử dụng đất sang pháp nhân mới gặp nhiều khó khăn, không thực hiện được từ 2009 đến nay dẫn đến dự án không thể triển khai.

Hay việc SCIC góp vốn vào dự án của Công ty cổ phần đầu tư SCIC - Bảo Việt, với số vốn góp 199 tỉ đồng từ năm 2007 để thực hiện dự án "Tháp Tài chính" tại khu đất số 220 Trần Duy Hưng, quận cầu Giấy, Hà Nội. Tới nay, dự án cũng chưa triển khai.

"Nguyên nhân do tỷ lệ góp vốn giữa SCIC và Bảo Việt Nhân Thọ là 50-50 nên không bên nào có quyền quyết định. Ngoài ra, do tình hình bất động sản trầm lắng, do các bên trình cấp thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chiều cao dự án để đảm bảo yếu tố hiệu quả đầu tư," báo cáo ngành kiểm toán nêu rõ.

SCIC cũng đã góp vốn vào dự án của Công ty cổ phần Tháp truyền hình Việt Nam với số tiền 49,5 tỉ đồng từ năm 2015. Các bên đã trình báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án lên Chính phủ từ tháng 4/2016 nhưng chưa được xem xét, phê duyệt. Đến năm 2017, SCIC được Thủ tướng chấp thuận chủ trương thoái vốn khỏi dự án.

Doanh nghiệp thu lợi ít, thua lỗ, cầm cự nhiều

Theo báo cáo tại ngày 31/12/2017, tổng giá trị đầu tư bằng nguồn của SCIC là hơn 40.199 tỉ đồng, trong đó đầu tư ngắn hạn là 26.714 tỉ đồng, chiếm 66,5% tổng giá trị đầu tư, đầu tư dài hạn là 13.485 tỉ đồng chiếm 33,5% tổng giá trị đầu tư.

Cơ cấu danh mục đầu tư của SCIC chưa hợp lý, chủ yếu là hoạt động gửi tiền có kỳ hạn. Cụ thể, tiền gửi có kỳ hạn là hơn 18.703 tỉ đồng, bằng 70% tổng mức đầu tư ngắn hạn.

Lợi ích của SCIC thu được chủ yếu từ cổ tức của một số ít doanh nghiệp SCIC nhận bàn giao như Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk), FTel, Vinaconex,... Trong khi đó, tỷ suất lợi nhuận của các đơn vị khác đều thấp.

Theo thống kê, có 61/122 doanh nghiệp không có lợi nhuận, cổ tức được chia trong năm 2017 (tương ứng với số vốn đầu tư SCIC đang quản lý là 1.593 tỉ đồng).

Nguyên nhân các doanh nghiệp không được chia cổ tức trong năm 2017 là do một số doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ (29/60 đơn vị), một số doanh nghiệp có lãi nhưng thấp nên doanh nghiệp không chia cổ tức (9/60 đơn vị). Cũng có trường hợp doanh nghiệp bị thu hồi đăng ký kinh doanh (2/60 đơn vị) hoặc tỷ lệ vốn của SCIC thấp nên không quyết định được việc chia cổ tức (17/60 đơn vị).

Nhiều khoản đầu tư của SCIC hiệu quả thấp hoặc không có hiệu quả. Cụ thể như một số khoản đầu tư vào lĩnh vực nhiệt điện đã không mang lại hiệu quả như phương án ban đầu. Ví dụ, SCIC góp vốn vào Công ty cổ phần Nhiệt điện Hải Phòng với tổng giá trị đầu tư là 489 tỉ đồng từ năm 2009, cổ tức đã nhận được từ năm 2013-2017 là 135 tỉ đồng.

Hoặc góp vốn vào Công ty cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh với tổng giá trị đầu tư là trên 571 tỉ đồng từ năm 2009. Từ thời điểm đầu tư đến nay, SCIC mới nhận được cổ tức với mức 5% tương đương với 25,7 tỉ đồng (cổ tức năm 2012).