Lãi suất liên NH gần đây lại tăng khá mạnh. Một số chuyên gia cho rằng nguyên nhân chính do nhu cầu vay vốn cuối năm của doanh nghiệp tăng mạnh. Điều này kéo theo nhu cầu vốn của NH tăng. Do vậy, các NH phải tăng cường vay mượn vốn lẫn nhau để đáp ứng được nhu cầu này. Bên cạnh đó, lãi suất liên NH tăng còn do NHNN hạn chế bơm tiền ra thị trường này để giữ tỷ giá ổn định.
Tăng vay mượn lẫn nhau
Theo công bố của NHNN, lãi suất bình quân liên NH qua đêm áp dụng ngày 14-12 là 4,35%/năm, với doanh số cao nhất 7.822 tỷ đồng. Các kỳ hạn khác như 1 tuần 4,69%/năm; 2 tuần 5,08%/năm; 1 tháng 4,79%/năm và cao nhất là kỳ hạn 9 tháng 5,8%/năm. Mức trên đã giảm nhẹ so với vài ngày trước.
Thực tế lãi suất liên NH đã có xu hướng tăng từ cuối tháng 11, cho thấy nhu cầu thanh khoản của các TCTD đang gia tăng. Chẳng hạn lãi suất qua đêm ngày 12-12 do NHNN công bố đã lên đến 4,73%/năm, kỳ hạn 1 tuần 4,91%/năm, ngang bằng với lãi suất huy động các kỳ hạn ngắn. Các mức lãi suất này đã tăng gấp đôi so với thời điểm đầu tháng 12 và như thường lệ doanh số cao nhất vẫn là kỳ hạn qua đêm đạt 8.726 tỷ đồng, tiếp đến là kỳ hạn 1 tuần 2.836 tỷ đồng.
Về bản chất, thị trường liên NH là nơi để các NH cho vay lẫn nhau nhằm đáp ứng nhu cầu thanh khoản ngắn hạn. Trong 2 quý giữa năm, thanh khoản NH dồi dào và lãi suất liên NH không có nhiều biến động. Chẳng hạn vào cuối tháng 8 lãi suất kỳ hạn qua đêm chỉ còn 0,76%/năm, kỳ hạn 1 tuần còn 0,86%/năm.
Theo Phòng phân tích Công ty Chứng khoán KIS, đây là diễn biến đáng chú ý trong thời gian này. Nguyên nhân chính do NHTM chủ động nguồn vốn ngắn hạn phục vụ nhu cầu tín dụng trong các tháng cuối năm, thanh khoản hệ thống NH bớt dư thừa trong bối cảnh NHNN đẩy mạnh hút ròng thông qua phát hành tín phiếu, và cuối cùng là sự dịch chuyển nguồn vốn trong hệ thống NH do một số nhà băng nhỏ gặp khó khăn về thanh khoản.
Cũng trong tuần qua, lãi suất huy động đã có sự điều chỉnh trái chiều ở một số NH tại một số kỳ hạn. Biểu lãi suất công bố ngày 14-12, PVcomBank điều chỉnh tăng lãi suất huy động ở tất cả kỳ hạn trên 3 tháng. Cụ thể, lãi suất kỳ hạn 6 và 9 tháng tăng mạnh 0,5% lên lần lượt 6,5% và 6,8%/năm; kỳ hạn 3 và 18 tháng tăng 0,1% lên lần lượt 5,4% và 7,6%/năm; kỳ hạn 12 tháng và 24-60 tháng cùng tăng 0,2% lên 7,5% và 7,7%/năm. Trước đó nhà băng này đã tăng lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng 0,2% lên 7,3%/năm. VIB cũng tham gia tăng lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng từ 6,7% lên 6,8%/năm.
Ở chiều ngược lại, đa số NH đều giảm lãi suất huy động. Chẳng hạn BIDV giảm lãi suất tiền gửi không kỳ hạn từ 0,3% xuống 0,2%/năm; kỳ hạn 36 tháng hạ từ 7% xuống 6,8%/năm. Hay Sacombank giảm 0,1% lãi suất huy động với các kỳ hạn 2 và 3 tháng xuống tương ứng 4,9% và 5,2%/năm. Hiện mặt bằng lãi suất huy động VNĐ phổ biến ở mức 0,8-1%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 4,5-5,4%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; 5,4-6,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng; và kỳ hạn trên 12 tháng ở mức 6,4-7,2%/năm.
Ảnh minh họa.
Nhu cầu thanh toán của doanh nghiệp cao
Theo giới phân tích, mặt bằng lãi suất huy động sẽ có xu hướng tăng nhẹ, đặc biệt là ở các kỳ hạn ngắn do nhu cầu tăng trưởng tín dụng tăng vào những tháng cuối năm. Theo NHNN, tính đến ngày 28-11, tín dụng tăng 14,57% so với cuối năm 2015, trong đó tín dụng bằng VNĐ tăng 15,81%, tín dụng bằng ngoại tệ tăng 3,49%.
Cũng theo NHNN đến gần cuối tháng 11 huy động vốn tăng 15,28% so với cuối năm 2015. Mặc dù tăng trưởng tín dụng thấp hơn huy động, nhưng quan sát trên thị trường cho thấy thanh khoản của hệ thống NH không còn dồi dào.
Nguyên nhân có thể do nhu cầu vay vốn trong nền kinh tế tăng cao vào dịp cuối năm, hay có thể là một cuộc chạy đua tăng trưởng tín dụng để đạt được chỉ tiêu đề ra. Ý kiến này không phải là không có lý, vì mới đây NHNN nhận định tín dụng năm 2016 có thể tăng 18-20%. Điều này đồng nghĩa với việc tín dụng tháng 12 có thể tăng trên 4-5%, cao hơn nhiều so với mức tăng trung bình của các tháng trong năm.
Việc lãi suất liên NH cuối năm tăng mạnh cũng thường xảy ra ở những năm trước đây. Thông thường giai đoạn này nhu cầu thanh toán của doanh nghiệp rất cao để thanh toán các hợp đồng, đơn hàng cuối năm. Về phía NH họ cũng cần kết sổ, do vậy để các chỉ số tài chính đẹp họ cũng có nhu cầu vay vốn để các chỉ số tài chính đáp ứng được các quy định. Trước đây trong giai đoạn cuối năm, mỗi ngày NHNN thường bơm hàng ngàn tỷ đồng ra thị trường liên NH để đáp ứng nhu cầu thanh khoản cho thị trường.
Tuy nhiên, trong năm 2016, NHNN đã hạn chế việc bơm tiền ra hệ thống NH để giữ ổn định tỷ giá. Mới đây NHNN cho biết chính sách trong thời gian tới sẽ sử dụng các biện pháp và công cụ chính sách tiền tệ để ổn định thị trường ngoại tệ và tỷ giá trong biên độ cho phép.
Theo đó, các chính sách của NHNN sẽ hạn chế cung tiền và tăng lãi suất liên NH để tăng độ hấp dẫn của tiền đồng nhằm giữ cho tỷ giá ổn định. Thống kê cho thấy trong 2 tuần qua khối lượng tín phiếu NHNN đang lưu hành giảm hàng chục ngàn tỷ đồng so đầu tháng 12. Các chuyên gia cho rằng khi lãi suất tiền đồng cao hơn, các NH thay vì tích trữ USD sẽ bán USD nhiều hơn để lấy tiền đồng cho vay. Như vậy, nguồn cung USD tăng lên làm giảm sự căng thẳng của tỷ giá.
Minh Xuân (SGĐT)
Đăng ký kênh
Youtube CafeLand để theo dõi các video Thị Trường mới nhất!Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.
Chia sẻ bài viết
Góp ý
