Phương án đền bù đất, tái định cư: Nên trao quyền cho cộng đồng

Để tiếp tục góp ý xây dựng Dự thảo Luật Đất đai 2003 sửa đổi, từ ngày 15.8 đến 30.9, Báo Nông Thôn Ngày Nay phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu phát triển cộng đồng nông thôn (đơn vị đại diện Tổ chức LANDA) đã tiến hành khảo sát ý kiến độc giả về “Cơ chế lấy ý kiến cộng đồng dân cư theo địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”.

Khảo sát được thực hiện trên báo Điện tử Dân Việt đã thu hút gần 700 bạn đọc tham gia bày tỏ quan điểm của mình thông qua các phương án trả lời câu hỏi trắc nghiệm với kết quả tham khảo có giá trị.

Trả lời câu hỏi 1 về “Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chỉ cần lấy ý kiến của những người bị thu hồi đất, hay cả những người sử dụng đất trên địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi?”, 67% bạn đọc lựa chọn phương án “lấy ý kiến mọi người sử dụng đất trên địa bàn (chiếm 2/3 tổng số người tham gia khảo sát). Độc giả cho rằng chỉ nên lấy ý kiến trong phạm vi người bị thu hồi đất chiếm 33%. Kết quả này có thể cho thấy, đa số độc giả cho rằng, lấy ý kiến của cộng đồng là toàn diện và khách quan hơn so với việc chỉ lấy ý kiến người bị thu hồi đất.

Trả lời câu hỏi 2: “Phương án quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quận/huyện chỉ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt khi đạt được sự đồng thuận của đa số người dân”, bạn đọc chọn phương án “đồng ý” chiếm tỷ lệ cao với 90% tổng số ý kiến. Kết quả này cho thấy nguyện vọng của đại đa số bạn đọc tham gia khảo sát trong việc được tham gia ý kiến để quyết định phương án quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quận/huyện, thay vì chỉ dừng lại ở việc cơ quan nhà nước lấy ý kiến của họ, sau đó có tiếp thu hay không cũng được.

Trả lời câu hỏi 3: Nếu bạn đồng ý, thì tỷ lệ ý kiến đồng thuận nên là bao nhiêu phần trăm, bạn đọc có tới 5 phương án lựa chọn để biểu lộ quan điểm của mình (gồm các phương án 65%, 70%, 80%, 95% và ý kiến khác).

Kết quả, lượng độc giả chọn phương án “tỷ lệ đồng thuận 80%” đạt cao nhất với 47% tổng số người lựa chọn. Phương án “tỷ lệ đồng thuận 95%” đứng thứ hai, với 29% tổng số người tham gia khảo sát lựa chọn. Đứng thứ ba là phương án “tỷ lệ đồng thuận 70%”. Hai phương án còn lại chỉ chiếm thiểu số với tổng cộng 12%.

Nếu tổng hợp lại các phương án ủng hộ tỷ lệ đồng thuận từ 70% trở lên thì có tới 88% trong tổng số người tham gia khảo sát lựa chọn.

Từ những kết quả này, có thể nhận thấy, đa số độc giả tham gia khảo sát trên báo Điện tử Dân Việt mong muốn sửa đổi các quy định liên quan trong Dự thảo Luật Đất đai 2003 sửa đổi theo hướng có quy định cụ thể về việc lấy ý kiến của tất cả người dân trên địa bàn thu hồi đất, đồng thời quy định tỷ lệ đồng thuận của người dân trong việc quyết định phương án thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ tái định cư theo tỷ lệ đa số, với cân nhắc tỷ lệ phù hợp từ 70-80%.

Hy vọng kết quả khảo sát trên báo Điện tử Dân Việt sẽ là tư liệu tham khảo có ý nghĩa đối với Quốc hội và các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc xây dựng hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai 2003 sửa đổi.

Quốc hội dự kiến sẽ biểu quyết thông qua luật này vào ngày 29.11 tới.