Người mua nhà vì đâu mà mãi khổ?

Dự án PetroVietnam Landmark khởi công từ năm 2009 đến nay vẫn chưa thể hoàn thiện

Đòi nhà trong vô vọng

Đến hẹn lại lên, những cuộc chiến đòi nhà giữa khách hàng và chủ đầu tư lại tiếp tục bùng nổ đầu năm 2017.

Đình đám nhất là câu chuyện tại dự án PetroVietnam Landmark (quận 2) do Công ty cổ phần BĐS Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC Land) làm chủ đầu tư. Dự án này được khởi công xây dựng từ năm 2009 nhưng sau đó lại đứng im mặc dù đã thực hiện được khoảng 80% tiến độ. Hàng trăm khách hàng đã đóng trên 90% giá trị căn hộ nhưng suốt nhiều năm liền không nhận được nhà. Từ đó những cuộc chiến đòi nhà đã diễn ra dai dẳng kéo dài cho tới nay.

Khoảng nửa cuối năm 2016, dự án này rục rịch tái khởi động, những hi vọng của khách hàng được nhen nhóm. Nhưng mới đây, Chi cục thi hành án quận 2 ra quyết định phong tỏa hơn 15.000m2 đất tại dự án. Tiếp đến Tòa án Nhân dân TP.HCM cũng quyết định mở thủ tục phá sản với chủ đầu tư PVC Land theo yêu cầu của một khách hàng. Số phận của dự án này tiếp tục bỏ ngõ.

Câu chuyên tương tự cũng xảy ra với hàng trăm khách hàng mua nhà tại dự án 584 Lilama SHB Building (Trịnh Đình Trọng, quận Tân Phú). Dự án này do Công ty Công trình giao thông 584 cùng với Lilama SHB phối hợp đầu tư. Dự án cam kết hoàn thành và bàn giao nhà cho khách hàng năm 2011 nhưng đến nay toàn bộ công trình này vẫn chỉ là những khối bê tông dang dở. Khách hàng tại đây cũng đã đấu tranh đòi nhà suốt nhiều năm nhưng vẫn vô vọng.

Một dự án khác của Công ty 584 đầu tư tại huyện Bình Chánh là 584 Tân Kiên cũng khiến người mua khốn khổ vì ngưng thi công nhiều năm trời. Mặc dù người mua đã thanh toán cho chủ đầu tư trên 90% giá trị căn hộ.

Ngoài những dự án trên thì cuộc chiến đòi nhà cũng diễn ra tại nhiều dự án khác như Cao ốc xanh (quận 9), dự án Gia Phú (Thủ Đức) hay Vạn Phát Hưng (quận 8), Happy Plaza (Bình Chánh)….

Vì đâu nên nỗi?

Một chuyên gia trong lĩnh vực bất đông sản chia sẻ, đa phần các dự án gặpkhó khăn trên đều là những dự án được khởi công trong thời điểm thị trường còn sốt nóng nhưng sau đó lại bị ngưng trệ do thị trường đột ngột đóng băng.

“Tại thời điểm thị trường bất động sản sốt nóng nhiều chủ đầu tư đã huy động vốn của khách hàng nhưng lại đầu tư dàn trải, thu tiền của khách hàng tại dự án này nhưng lại đem đầu tư dự án khác. Đến khi thị trường khó khăn khiến chủ đầu tư mất khả năng, dự án ngưng trệ và khách hàng là người chịu thiệt”, chuyên gia này cho biết.

Để đảm bảo quyền lợi cho người mua nhà, Luật Kinh doanh bất đông sản 2014 có hiệu lực từ này 1/7/2015 đã quy định các dự án muốn bán nhà hình thành trong tương lai thì phải được bảo lãnh của ngân hàng. Trong trường hợp chủ đầu tư gặp khó khăn, dự án ngưng thi công, chậm tiến độ thì ngân hàng sẽ đứng ra đảm bảo quyền lợi cho khách hàng.

Mặc dù quy định như vậy, nhưng trong thực tế để biết được dự án nào đã được hoặc chưa được bảo lãnh ngân hàng là điều không dễ dàng. Đã có không ít trường hợp dự án quảng cáo bán nhà rầm rộ, đã được ngân hàng bảo lãnh nhưng khi khách hàng hỏi thì lại không chứng minh được.

Anh Hưng, một người mua nhà cho biết, anh đang dự định mua căn hộ tại một dự án trên địa bàn quận 8, chủ đầu tư có quảng cáo là đã được ngân hàng bảo lãnh nhưng khi anh Hưng hỏi nhân viên bán hàng cho xem chứng thư bảo lãnh thì người này từ chối và hứa sẽ cho xem sau.

“Rất khó để khách hàng tự biết được dự án nào đã được ngân hàng bảo lãnh hay chưa. Do đó, cần phải có một cơ quan nào đó thống kê và công khai danh sách để cho khách hàng có thể tham khảo nguồn tin chính thống”, anh Hưng đề xuất.

Đất còn trống trơn, nhà bán sạch trơn

Một nguyên nhân khác khiến cho dự án chậm tiến độ đó là việc chủ đầu tư lách luật, thi công không đúng thiết kế phê duyệt, thậm chí xây dựng khi chưa có giấy phép. Những sai phạm này khi bị phát hiện sẽ bị cơ quan chức năng đình chỉ thi công, gây ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng.

Đặc biệt, hiện nay rất phổ biến tình trạng dự án chưa đủ điều kiện mở bán nhưng vẫn công khai bán hàng và huy động vốn tiềm ẩn rủi ro rất lớn.

"Hiện có không ít dự án chỉ mới công bố thông tin, chưa đủ điều kiện mở bán nhưng môi giới vẫn bán hàng rất tốt. Nhiều khu đất trống trơn, chưa đóng một cây cột nào chỉ mới dựng tấm bảng nhưng đã thông báo bán gần hết hàng", Giám đốc một công ty bất động sản cho biết.

Luật sư Trần Đức Phượng, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết, tình trạng chủ đầu tư huy động vốn và sử dụng sai mục đích cũng là nguyên nhân khiến cho nhiều dự án thi công dở dang, đắp chiếu. Do đó, để tránh tình trạng này, khi huy động vốn của khách hàng thì chủ đầu tư cần phải để vào một tài khoản riêng có sự giám sát của người mua. Mọi hoạt động thu chi phải rõ ràng, toàn bộ tiền đóng vào tài khoản này chỉ để phục vụ xây dựng dự án đó chứ không được sử dụng vào mục đích khác.