Xóa bỏ hình thức chia lô, bán nền: Diện mạo đô thị sẽ sáng sủa hơn

Cơ cấu nhà ở bất hợp lý

Đến nay, phân khúc thị trường căn hộ cao cấp dần rơi vào bão hòa, nguồn cung loại nhà giá cao, nhất là các chung cư cao cấp có thời điểm dư thừa, trong khi nguồn cung nhà giá thấp lại quá thiếu. Thực trạng này xuất phát từ việc cơ cấu hàng hoá BĐS còn thiếu cân đối, bởi hiện nay các doanh nghiệp chú trọng nhiều vào đầu tư loại nhà cao cấp. Thị trường thiếu hàng hóa có quy mô và giá cả phù hợp với nhu cầu đa số của người dân, đặc biệt thiếu loại hình nhà ở cho thuê. Theo thống kê, loại hình nhà ở cho thuê chỉ chiếm 6,5% tổng số nhà ở trong cả nước, trong đó, tỷ trọng nhà ở cho thuê tại khu vực đô thị là 13,6%. Nhà ở chung cư tại đô thị, nhất là các đô thị lớn chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong các dự án phát triển nhà ở.

Qua kiểm tra tình hình sử dụng nhà ở tại 18 dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới trên địa bàn Hà Nội, Bộ Xây dựng kết luận, các căn hộ nhà chung cư cao tầng có tỷ lệ đưa vào sử dụng đạt xấp xỉ 100%, tỷ lệ nhà ở liền kề đưa vào sử dụng đạt 80% và tỷ lệ nhà biệt thự đưa vào sử dụng mới đạt 58%. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do cơ cấu nhà ở trong các dự án chưa hợp lý, nhiều dự án nhà thấp tầng, biệt thự chiếm tỷ lệ lớn, trong khi chung cư cao tầng có tỷ lệ thấp. Phần lớn các dự án hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội chưa được xây dựng đồng bộ, thiếu các công trình thiết yếu như trường học, nhà trẻ, chợ... hoặc không kết nối với hạ tầng chung của đô thị, giao thông đi lại khó khăn; hiện tượng đầu cơ, tích trữ tài sản còn phổ biến. Trong khi đó, các cơ quan quản lý các cấp thiếu sự kiểm tra hoặc không kiên quyết trong xử lý vi phạm của các chủ đầu tư và đối với các trường hợp chậm tiến độ.

Xóa bỏ việc "ăn xổi" trên đất

Để khắc phục thực trạng nêu trên, Bộ Xây dựng cho rằng, phải đa dạng hóa các loại hình nhà ở trong các dự án, tăng tỷ lệ nhà chung cư cao tầng với quy mô diện tích căn hộ đa dạng đáp ứng nhu cầu của thị trường. Theo đó, tại Hà Nội và TP. HCM, các dự án phát triển nhà ở phải có tỷ lệ nhà chung cư trên 80% và phát triển mạnh nhà ở cho thuê. Đồng thời, Bộ cũng cho rằng nên xóa bỏ hình thức chia lô, bán nền, bán nhà xây thô trong các dự án phát triển nhà ở tại đô thị. Chủ đầu tư phải có trách nhiệm hoàn thiện nhà ở trước khi bàn giao cho khách hàng. Cần xây dựng chế tài xử phạt các chủ đầu tư bán nhà xây thô và không thực hiện tốt việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.

Từ nhiều năm nay, nhiều dự án phát triển nhà ở đã áp dụng tỷ lệ 60/40, nghĩa là 60% diện tích đất xây dựng nhà ở dành cho nhà chung cư cao tầng, 40% còn lại là nhà ở thấp tầng. Theo như đề xuất của Bộ Xây dựng, tỷ lệ nhà ở thấp tầng tại các dự án phát triển nhà ở sẽ giảm đi 20%. Và các sản phẩm được đưa ra bán sẽ là công trình đã hoàn thiện chứ không phải bán đất nền hay nhà xây thô như từ trước đến nay. Phương thức thực hiện này đồng nghĩa với việc muốn sở hữu nhà biệt thự, nhà liền kề, người mua sẽ phải bỏ ra nhiều chi phí hơn. Đổi lại, diện mạo đô thị sẽ không bị nhem nhuốc bởi những ngôi nhà tiền tỷ, nhưng rêu phong phủ đầy.

Một số chủ đầu tư hẳn sẽ không mấy thích thú với quy định này, bởi từ trước đến nay, việc chia lô, bán nền là một cách kinh doanh "béo bở" và thu tiền nhanh kiểu "ăn xổi". Chính cách làm này đã tạo ra dòng sản phẩm được giới đầu cơ ưa thích vì dễ làm giá. Thu tiền nhanh nhưng do phần lớn người mua là để đầu cơ chứ không phải người có nhu cầu thực nên các chủ đầu tư cũng chẳng vội vàng gì trong việc hoàn tất các công trình hạ tầng. Điều này khiến cho những người có nhu cầu thực ngại ngần bởi chẳng ai muốn về ở trong một khu vực toàn… đất là đất, hạ tầng thiếu thốn.