Quản lý chung cư có thể dựa vào Luật?

Nhiều tranh chấp giữa người dân và bộ phận quản lý chung cư không được giải quyết vì thiếu luật

Chương riêng…?

Ông Nguyễn Mạnh Khởi – Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) cho hay, sự gia tăng các khiếu kiện, tranh chấp trong quá trình quản lý, vận hành nhà chung cư do nhiều nguyên nhân khác nhau. Một trong số đó do khung pháp lý điều chỉnh về vấn đề này chưa được bổ sung, hoàn thiện kịp thời để theo kịp với tốc độ phát triển đa dạng của loại hình nhà ở chung cư.

Cũng có những trường hợp do người dân khi mua nhà ở đã không xem xét hết các nội dung nêu trong hợp đồng mua bán căn hộ, trong đó đặc biệt là các thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ của các bên trong quản lý, sử dụng nhà chung cư sau khi nhận bàn giao, đồng thời cũng có trường hợp mặc dù luật pháp đã có quy định giải quyết nhưng người mua nhà lại chưa có nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật hoặc không tham khảo ý kiến tư vấn của các chuyên gia am hiểu pháp luật nên đưa ra các yêu cầu không hợp lý, không đúng luật…

“Trong khi chưa ban hành được một đạo luật riêng về quản lý nhà chung cư thì trong Luật Nhà ở sửa đổi thời gian tới cần dành hẳn một Chương để quy định cụ thể các vấn đề liên quan đến việc quản lý, sử dụng nhà chung cư nhằm giải quyết triệt để các vướng mắc, khiếu kiện hiện nay và bổ sung thêm các vấn đề mới phát sinh trong lĩnh vực này” – ông Khởi nói.

hay Luật riêng?

Trong khi đó, đứng dưới góc độ một người làm công tác chuyên môn về quản lý tòa nhà, ông Nguyễn Hồng Minh – Tổng Giám đốc Cty CP quản lý và khai thác tòa nhà PMC - cho hay, nhiều nước trên thế giới đã xây dựng luật riêng về nhà cao tầng, trong đó có chung cư.

“Chung cư là một sản phẩm nhà ở rất thành công. Nó phù hợp với xã hội mà mức độ dân sự hóa rất cao” – ông Minh chia sẻ - “Có thể nói, sản phẩm chung cư phát triển tòan diện khi đất nước có hạ tầng về xã hội hoàn chỉnh”.

Chính vì thế, ông Minh cho rằng, tại Việt Nam, khi các vấn đề pháp lý chưa cao, hạ tầng xã hội còn bộn bề, thì để hình thành nên một cộng đồng dân cư và để hình thành nên niềm tin trong cộng đồng, phải có những nền tảng cơ bản về pháp lý điều chỉnh rất chi tiết những hành vi sinh hoạt của cộng đồng đó. Bản chất của các Bộ luật về nhà cao tầng, trong đó có chung cư là chi tiết hóa các hành vi về giao dịch dân sự của cộng đồng sống trong một tòa nhà cao tầng nói chung và chung cư nói riêng.

Trong đạo luật riêng về chung cư sẽ quy định những vấn đề điều kiện để khởi công một dự án chung cư, quy đinh cấm chủ đầu tư không được khởi công nếu không đủ điều kiện. Chủ đầu tư vi phạm quy định này sẽ bị xử phạt nặng, thậm chí phải bị tước bỏ quyền thực hiện dự án.

Ngoài ra, luật quy định góp vốn, mua bán căn hộ hình thành trong tương lai phải thông qua ngân hàng. Mỗi chủ đầu tư phải mở một tài khoản (duy nhất) tại một ngân hàng cho mỗi dự án chung cư, để nhận các khoản góp vốn, thanh toán mua từ khách hàng. Việc giám sát sử dụng tài khoản này được trao cho ngân hàng, theo nguyên tắc chủ đầu tư phải lên kế hoạch trước việc sử dụng (đã được công khai khi triển khai bán căn hộ hình thành trong tương lai cho khách hàng) và ngân hàng chỉ cho phép giải ngân theo kế hoạch này.

Chung cư đi vào vận hành chính thức phải được kiểm định về chất lượng, điều kiện hạ tầng, và đủ điều kiện cấp ngay giấy chủ quyền cho khách hàng. Chủ đầu tư không được thu bất cứ phí quản lý và phí bảo trì nào nếu chung cư chưa đi vào vận hành chính thức. Thời hạn bảo hành công trình chung cư cần kéo dài đến 10 năm (đối với một số hạ tầng nhất định).

“Nếu như chiến lược nhà ở của Việt Nam chú trọng phát triển chung cư, có lẽ cũng nên ưu tiên trong việc phát triển luật này và nên có lộ trình để luật chung cư thực sự hữu ích trong điều kiện phát triển của Việt Nam” – ông Minh nhận định.

Có thể, lúc này, hệ thống quy định pháp luật về chung cư còn nhiều bất cập, nhưng trên thực tế, việc tuân thủ luật pháp còn chưa nghiêm minh. Để quản lý, vận hành nhà chung cư có hiệu quả, ông Nguyễn Mạnh Khởi – Cục phó Cục Quản lý Nhà và Thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) cho rằng, đối với những trường hợp đã có luật pháp điều chỉnh thì chính quyền địa phương cần chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện hoặc hướng dẫn các chủ đầu tư, đơn vị quản lý tòa nhà thực hiện nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật.