Kiến nghị gỡ vướng việc bồi thường cho đất lấn chiếm

TP cho hay đang nảy sinh vướng mắc trong chính sách bồi thường do có hai quan điểm khác nhau về “đất lấn chiếm”. Quan điểm thứ nhất cho rằng phải xem xét từng trường hợp cụ thể. Nghị định 197/2004 nêu điều kiện được bồi thường đối với đất không có giấy tờ hợp lệ là “sử dụng trước ngày 15-10-1993; không vi phạm quy hoạch; không vi phạm hành lang bảo vệ các công trình; không phải là đất lấn chiếm trái phép và được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp”. Cạnh đó, theo Công văn 1606/2010 của Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ TN&MT) thì đất không được cấp giấy chứng nhận là: đất lấn chiếm hành lang, lòng lề đường, đất công cộng; đất chuyên dùng, đất của tổ chức, đất chưa sử dụng hoặc các vi phạm khác đã có văn bản ngăn chặn. Dựa vào những cơ sở này, quan điểm thứ nhất cho rằng nếu đất lấn chiếm (trừ những trường hợp vừa nêu) mà khi lấn chiếm không bị cơ quan thẩm quyền ngăn chặn thì vẫn được cấp giấy chứng nhận, khi thu hồi vẫn được bồi thường. TP cho biết quan điểm này đang nhận được sự đồng tình của số đông.

Tuy nhiên, vẫn còn quan điểm thứ hai dựa vào Nghị định 105/2009 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Theo Nghị định này thì “… chiếm đất là việc sử dụng đất mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc chủ sử dụng đất cho phép sử dụng”. Vì vậy, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất có nguồn gốc nêu trên không được bồi thường về đất, chỉ được xem xét hỗ trợ.

Trong văn bản, UBND TP cho hay Công văn 1606 hiện chưa được áp dụng thống nhất. Điển hình, việc giải phóng mặt bằng dự án Kênh Ba Bò, quận Thủ Đức đến nay vẫn ách tắc do cơ quan công an không đồng thuận, cho rằng đây là đất lấn chiếm. “Đề nghị Bộ TN&MT xem xét, chấp thuận theo quan điểm thứ nhất để TP có cơ sở áp dụng, góp phần tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm” - UBND TP kiến nghị.