Hạn mức đất ở: Mỗi nơi tính một kiểu

Nhà ở tại khu dân cư Him Lam (Q.7, TP.HCM) - Ảnh minh họa: Hồng Nhựt

Cộng diện tích nhiều nhà

Tương tự, ông T.N.P. đang xin hợp thức hóa hơn 40m² đất ở P.1, Q.Gò Vấp cũng bị ngưng lại do ông khai đã được cấp giấy chứng nhận cho ba căn nhà ở Q.Phú Nhuận và Q.Bình Thạnh với tổng diện tích trên 200m². Diện tích đất ông P. xin hợp thức hóa lần này là diện tích ngoài hạn mức đất ở nên phải chờ hướng dẫn về cách tính tiền sử dụng đất theo giá thị trường.

Ông Nguyễn Mạnh Trung, phó chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.Gò Vấp, cho biết hai trường hợp trên đã hưởng hết tiêu chuẩn 160m² đất ở trong hạn mức ở những lần cấp giấy chứng nhận trước. Ông Trung cho biết thêm: trong đợt kiểm toán gần đây, cơ quan kiểm toán nhà nước đã “bắt giò” Chi cục Thuế Q.Gò Vấp vì đã để sót việc một gia đình được hưởng hai lần hạn mức đất ở trong hai lần cấp giấy chứng nhận. Cơ quan kiểm toán cho rằng mỗi hộ gia đình, cá nhân chỉ được hưởng một lần hạn mức đất ở. Hễ người dân có nhà, đất thứ hai trở lên sẽ bị cộng tất cả diện tích lại để làm căn cứ tính hạn mức đất ở chứ không phân biệt trường hợp những căn nhà, thửa đất trước đó có được do hợp thức hóa hay nhận chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho...

Tại Q.Bình Thạnh, việc xác định hạn mức đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân cũng áp dụng cách cộng gộp diện tích đất của những lần đã hợp thức hóa. Đối với diện tích đất do người dân nhận chuyển nhượng nhà, đất đã có giấy chứng nhận, mua nhà, đất trong dự án, nhà, đất do thừa kế, tặng cho thì không bị cộng gộp. Ông Trần Văn Đức - chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.Bình Thạnh - cho biết nếu hộ gia đình, cá nhân nào đã được hợp thức hóa nhà, đất một lần sẽ được Phòng tài nguyên - môi trường quận ghi chú trên phiếu chuyển.

Khác với Gò Vấp và Bình Thạnh, chi cục thuế các quận 5, 12, Thủ Đức và các quận khác chỉ xét hạn mức đất ở trên diện tích nhà, đất đang làm thủ tục hợp thức hóa. Những trường hợp hợp thức hóa lần thứ hai (có ghi chú trên phiếu chuyển của phòng tài nguyên - môi trường) thì được tính như lần hợp thức hóa nhà thứ hai và bị thu 100% tiền sử dụng đất (không kể diện tích hợp thức hóa lần một là bao nhiêu).

Chưa biết cách tính nào đúng

Việc xác định hạn mức đất ở liên quan đến việc xác định số tiền sử dụng đất mà người dân phải nộp cho Nhà nước nhưng hiện nay các văn bản hướng dẫn về hạn mức đất ở, đóng tiền sử dụng đất của các cơ quan từ trung ương đến TP đều không đề cập cách tính hạn mức đất ở.

Ông Nguyễn Mạnh Trung cho rằng các văn bản hiện hành không quy định hạn mức đất ở tính trên tổng diện tích các thửa hay chỉ tính trên từng thửa đất. Nếu hạn mức 160m² đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân được tính trên tổng diện tích đất ở của các lần cấp giấy chứng nhận thì nhà, đất của người dân có được do nhận chuyển nhượng hợp pháp, thừa kế, tặng cho có được trừ ra hay tính luôn?

“Chính tôi cũng rất băn khoăn về cách tính trên. Chi cục Thuế Q.Gò Vấp đã có nhiều văn bản hỏi Cục Thuế và Phòng tài nguyên - môi trường quận nhưng vẫn chưa nhận được văn bản trả lời có tính pháp lý rõ ràng” - ông Trung nói.

Lãnh đạo các chi cục thuế cũng có cùng băn khoăn như ông Trung: mong được cơ quan chức năng hướng dẫn rõ ràng để có cơ sở tính cho dân.

Khi nhận được thắc mắc từ các các chi cục thuế, Cục Thuế TP.HCM đã có văn bản gửi Tổng cục Thuế hỏi về cách tính hạn mức đất ở: cộng dồn tổng diện tích đất các lần hợp thức hóa để xác định diện tích đất trong và ngoài hạn mức hay chỉ tính trên diện tích thửa đất đang được hợp thức hóa? Hay chỉ cần người dân hợp thức hóa thửa đất, căn nhà thứ hai thì thu 100% tiền sử dụng đất như hướng dẫn của Bộ Tài chính? Đến nay Cục Thuế TP vẫn chưa nhận được câu trả lời từ Tổng cục Thuế.