Dự án bị kéo dài hàng chục năm nhưng không được phát hiện !
Theo báo cáo của Đoàn Giám sát, thực trạng quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố còn nhiều vấn đề cần xử lý. Việc lấn chiếm, để hoang hóa, sử dụng sai mục đích, lãng phí, cho thuê lại sai quy định vẫn diễn ra thường xuyên gây bức xúc trong nhân dân.
Trên địa bàn thành phố còn nhiều dự án vi phạm các quy định về quản lý đất đai với nhiều hình thức và mức độ khác nhau như không triển khai hoặc triển khai chậm tiến độ, sử dụng đất được giao không đúng quy định…
Tình trạng đó diễn ra ở hầu hết các quận, huyện với diện tích lớn. Chỉ tính riêng trên địa bàn tám quận huyện mà trực tiếp thì đã có tới 45 dự án chậm đưa đất vào sử dụng, để hoang hóa và chưa có biện pháp khắc phục.
Trong đó có một số dự án đã được TP kiểm tra, phát hiện từ năm 2009 (như dự án xây dựng khu đô thị mới Tây Nam Hồ Linh đàm), một số dự án vi phạm kéo dài (như dự án xây dựng nhà để ở bán cho CBCNV Viện Lao & Phổi; Hãng phim tư liệu và Khoa học TW từ năm 1998) nhưng không được phát hiện (!).
Điều đáng nói là số dự án vi phạm nhiều nhưng số bị thu hồi quá ít. Nhiều dự án sau khi được gia hạn, thậm chí được gia hạn nhiều lần nhưng vẫn chậm triển khai, không hoàn thành tiến độ. Công tác quản lý đất đai khu vực chưa có quy hoạch, khu vực ngoài đê, đất nông, lâm trường, trạm trại, đất do các cơ quan trung ương, quân đội quản lý còn nhiều bất cập gây khó khăn cho công tác kiểm tra, xử lý vi phạm.
Việc triển khai tổ chức cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở một số quận, huyện dù đã có cố gắng nhưng đạt tỷ lệ thấp. Đặc biệt tỷ lệ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức chỉ đạt khoảng 25% số thửa cần cấp.
Không kiểm soát được việc cho thuê lại nhà thuộc sở hữu nhà nước
Quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn TP cho thuê không để ở bao gồm quỹ nhà hình thành từ thời kỳ bao cấp cho thuê để sử dụng vào mục đích kinh doanh, dịch vụ và các mục đích khác không phải để ở, quỹ nhà cho thuê sử dụng vào mục đích kinh doanh, dịch vụ công cộng tại tầng một, tầng hai các nhà chung cư tái định cư đầu tư bằng ngân sách nhà nước, quỹ nhà cho thuê làm trụ sở làm việc tại Cung Trí thức TP.
Tuy nhiên hiện nay, nhiều địa điểm, nhiều diện tích sử dụng không đúng mục đích theo quy định với các hình thức, chuyển sang làm nhà ở, sử dụng sai mục đích, chuyển nhượng nhà thuê, cho thuê lại để hưởng chênh lệch, liên doanh liên kết trái phép thực chất là cho thuê lại nhà, giao khoán nhà cho cá nhân sử dụng. Nhiều đơn vị thuê nhà của TP nhưng chưa ký hợp đồng thuê nhà theo quy định, có những đơn vị không chịu ký hợp đồng và không trả tiền thuê nhà.
Theo báo cáo của Đoàn giám sát, có 91/284 điểm nhà do các đơn vị hành chính sự nghiệp đang quản lý sử dụng vi phạm, tám địa điểm đơn vị thuê tự nhận là nhà tự quản không ký hợp dồng (đều là doanh nghiệp nhà nước), 16 địa điểm đơn vị thuê tự nhận là nhà hành chính sự nghiệp nên cũng không chịu ký hợp đồng thuê.
Việc duy trì quá lâu chế độ cho thuê nhà để kinh doanh, dịch vụ theo cơ chế bao cấp, giá cho thuê thấp nhiều so với thực tế cho thuê trên thị trường, nhưng chậm được khắc phục gây thất thu cho nhà nước, khó khăn trong quản lý và dẫn đến nhiều đơn vị được thuê không còn nhu cầu sử dụng vẫn giữ lại để cho thuê lại hưởng chênh lệch hoặc sử dụng sai mục đích, không hiệu quả.
Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do sự thiếu quan tâm, chủ động của UBND TP trong thực hiện công tác quản lý nhà nước đôpí vói quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước này.
Việc xử lý các vi phạm, tháo gỡ vướng mắc trong quản lý sử dụng quỹ nhà chuyên dùng còn thiếu kiên quyết, dứt điểm để tình trạng vi phạm kéo dài chậm được UBND TP xem xét cho ý kiến.
Tuy nhiên theo báo cáo của Sở xây dựng, kết thúc các đợt kiểm tra,rà soát quỹ nhà chuyên dùng theo chỉ đạo của UBND TP, liên ngành TP đều có báo cáo vi phạm, vướng mắc và đề xuất xử lý nhưng UBND TP…. không có chỉ đạo giải quyết.
Do đó, Chủ tịch HĐND TP Ngô Thị Doãn Thanh đề nghị chậm nhất vào ngày 18-9, UBND TP phải hoàn thiện các số liệu và báo cáo giải trình để Đoàn giám sát sớm ra kết luận về vấn đề này. Trên cơ sở đó, UBND TP chỉ đạo các quận, huyện, sở, ngành thực hiện, làm tốt hơn công tác quản lý đất đai tài sản công, góp phần phát huy cao nhất các nguồn lực, lợi thế từ nhà đất.