Dự án Nhà ở cho công nhân các KCN : Vướng về thuế

Nhà ở cho công nhân KCN Phú Mỹ đang xây dựng

Theo Cục Thuế tỉnh, từ năm 2003 đến 2005, Nhà nước đã có chính sách ưu đãi về thuế đất đối với các DA xây dựng nhà ở chung cư cho công nhân các KCN (được quy định tại luật đất đai năm 2003). Riêng từ năm 2009 đến nay, chính sách ưu đãi này được quy định tại quyết định số 66 ngày 24/4/2009 và quyết định 96 ngày 22/7/2009 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên khi áp dụng vào thực tiễn, nhiều trở ngại phát sinh do ở mỗi giai đoạn, quy trình cấp chứng nhận đầu tư có những điểm khác nhau, các quy định trong chính sách ưu đãi không thể “theo” được hết.

Chưa sát thực tiễn

Theo quy định tại Điều 2, quyết định 66/2009-TTg thì mô hình DA nhà ở nằm trong diện được xét miễn giảm thuế phải là DA do Ban quản lý KCN của địa phương hoặc DN kinh doanh hạ tầng công nghiệp được giao đồng thời làm chủ đầu tư XD hạ tầng (chủ đầu tư cấp I). Sau khi đầu tư xong cơ sở hạ tầng khu nhà ở công nhân thì chủ đầu tư cấp 1 có thể tự đầu tư XD nhà ở công nhân hoặc chuyển giao đất có hạ tầng để các DN SX trong KCN, các DN có chưc năng kinh doanh nhà ở (chủ đầu tư cấp II) đầu tư XD các công trình nhà ở cho công nhân thuê.

Trong khi thực tiễn, các mô hình DA nhà ở cho công nhân các KCN trên địa bàn tỉnh lại “muôn hình vạn trạng”. Dù UBND tỉnh cũng đã có chủ trương thực hiện DA nhà ở cho công nhân các KCN do Ban quản lý các KCN làm chủ đầu tư, nhưng một phần do không có quỹ đất, một phần do khó khăn về tài chính, đến nay duy nhất mới chỉ có một DA nhà ở công nhân 14,5 ha ại địa bàn huyện Tân Thành do Sở Xây dựng làm chủ đầu tư, đang trong quá trình triển khai, còn lại chưa một DA nào được đầu tư hạ tầng kỹ thuật, chưa DN nào được giao đất có hạ tầng để XD nhà ở cho công nhân. Do đó, mặc dù đã có chính sách ưu đãi về thuế đối với các DN đầu tư DA XD nhà ở cho công nhân các KCN khá hệ thống, nhưng việc đưa chính sách này đến với từng địa chỉ cụ thể lại đang rất hạn chế.

Không mấy DN đủ tiêu chuẩn hưởng chính sách

Theo thống kê của Cục thuế, đến thời điểm này, tức là sau khi cơ quan thuế đã liên tục triển khai các chính sách ưu đãi về thuế đất đến với các Ban quản lý KCN, các DN... thế nhưng họ mới chỉ nhận và xem xét 3 hồ sơ xin giảm thuế của 3 DN gồm: Cty TNHH Posco VN; Cty CP đầu tư xây dựng Nam Hiệp Thành và Cty TNHH một thành viên Nhiệt điện Phú Mỹ. Trong đó chỉ 1 DN đủ các điều kiện theo quy định đã được xét miễn tiền sử dụng đất đối với hơn 8.750 m2 đất là diện tích sử dụng xây chung cư cho công nhân. Đó là Cty CP đầu tư xây dựng Nam Hiệp Thành. Tổng số tiền được miễn giảm trên 1,4 tỉ đồng.

Hai Cty còn lại thì chiếu theo quy định đều “lệch”. Cụ thể, DA của Cty TNHH Posco VN được chấp nhận chủ trương và cấp giấy chứng nhận đầu tư trước ngày quyết định 66/2009/QĐ-TTg có hiệu lực thi hành nên phần diện tích XD nhà ở cho công nhân đã được miễn hoàn toàn, còn phần diện tích đất XD các công trình phúc lợi cho công nhân chỉ được miễn trong 7 năm. Do đó, Cty đã làm hồ sơ xin miễn toàn bộ tiền thuê đất đối với diện tích XD các công trình phúc lợi. Chiếu theo các quy định hiện tại đang áp dụng thì đề nghị của DN không phù hợp, vì vậy Cục thuế lại phải xin ý kiến của Tổng cục và hiện đang chờ chỉ đạo.

Đối với hồ sơ xin miễn tiền sử dụng đất của Cty TNHH một thành viên Nhiệt điện Phú Mỹ, chiếu theo quy định tại điều 2, Quyết định 66/2009 cũng không phù hợp với “mô hình thực hiện các DA nhà ở công nhân các KCN”. Bởi lẽ khu nhà ở của Cty chỉ là một phần trong DA nhà máy điện Phú Mỹ 4, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quyết định đầu tư. (Các nội dung chính của DA được ghi trong quyết định gồm: nhà điều hành, hệ thống bảo vệ, thông tin liên lạc, phòng chống cháy nổ, đường nội bộ, nhà ở cán bộ công nhân vận hành theo tiêu chuẩn và các qui định hiện hành).

Theo ông Lữ Sỹ Dũng - Trưởng phòng quản lý các khoản thu từ đất, Cục thuế tỉnh, như vậy, khu nhà ở này không phải là một DA nhà ở công nhân riêng biệt nên Cục thuế không giải quyết miễn tiền sử dụng đất mà chỉ xem xét, giảm 20% tiền sử dụng đất phải nộp do thực hiện tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Bản thân Cục thuế cũng đang rất băn khoăn và đưa ra câu hỏi: Phần diện tích đất xây nhà ở cho công nhân của nhà máy điện Phú Mỹ có được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hay không? Tuy nhiên, xét thấy nhu cầu về nhà ở cho công nhân các KCN ở tỉnh là rất lớn, trong khi khả năng của địa phương chưa đáp ứng được, Cục thuế đã dự thảo văn bản để UBND tỉnh kiến nghị Bộ Tài chính xem xét giải quyết miễn tiền sử dụng đất cho diện tích khu nhà ở công vụ cán bộ, công nhân – Khu quản lý vận hành Nhà máy điện Phú Mỹ.