Đóng góp ý kiến về cách xây dựng chính sách thuế, giá đất phù hợp với thực tiễn

Đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp đều kỳ vọng các chính sách mới sẽ góp phần tạo lập môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và thông suốt.

Giá đất là yếu tố quan trọng trong cấu thành giá nhà

Chia sẻ tại hội thảo, TS. Trần Việt Anh cho rằng chi phí đất đai hiện chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành bất động sản, khoảng 60%. Do đó, việc thiết lập cơ chế định giá đất hợp lý, minh bạch sẽ góp phần trực tiếp vào việc bình ổn giá nhà, đáp ứng nhu cầu ở thực của người dân.

Góp ý cho Dự thảo của Bộ Tài chính về điều chỉnh phí chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở, trong đó đề xuất mức thu 30–50% phần chênh lệch, TS. Anh đồng tình với định hướng tiếp cận thị trường nhưng lưu ý cần xác định rõ "giá thị trường" là giá nào, nhằm tránh việc lấy giá đấu giá làm cơ sở, bởi đây có thể là mức giá cao bất thường trong một số trường hợp riêng lẻ.

Ông đề xuất việc cập nhật bảng giá đất cần được thực hiện theo cơ chế tiệm cận thị trường, nhưng cần có lộ trình rõ ràng để tránh gây xáo trộn, đặc biệt với phân khúc nhà ở xã hội và nhà ở dành cho người thu nhập thấp – những nhóm đối tượng dễ bị tác động nhất. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết trong việc tách biệt rõ giá đất phục vụ mục đích thương mại và giá đất dành cho các dự án an sinh. Dẫn ví dụ thực tế, ông cho biết tại khu vực vòng xoay Cát Lái (TP.HCM), mức giá đền bù hiện lên tới 81 triệu đồng/m2, buộc doanh nghiệp phải nâng giá bán lên khoảng 200 triệu đồng/m2 để đảm bảo hiệu quả đầu tư, điều này cho thấy sức ép rất lớn từ chi phí đất đai tới giá thành sản phẩm trên thị trường.

Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của quy trình định giá và giao đất rõ ràng, minh bạch, thuận lợi hơn cho các tổ chức tư vấn định giá, đặc biệt khi liên quan đến đất công hoặc các dự án giáo dục, y tế. Bên cạnh đó, cần đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch cho nhà ở xã hội – một trong những mục tiêu lớn hiện nay.

Chính sách thuế nên linh hoạt

Với vai trò là đại diện doanh nghiệp, ông Dương Long Thành – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân trẻ tỉnh Tây Ninh bày tỏ sự đồng thuận với các kiến nghị tại hội thảo. Ông cho biết, thực tế thời gian qua nhiều doanh nghiệp đã chủ động nộp các khoản thuế, phí để đẩy nhanh tiến độ đầu tư, tạo nguồn cung nhà ở cho người dân. Tuy nhiên, trong bối cảnh có những điều chỉnh chính sách sắp tới, ông đề xuất nên xem xét cơ chế khấu trừ hợp lý với những khoản đã nộp, tránh phát sinh chi phí ngoài dự kiến.

Đối với thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, ông Thành chia sẻ kinh nghiệm từ các nước khi thực hiện thu thuế định kỳ hàng năm với mức phù hợp, thay vì thu một lần lớn. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực tài chính cho người dân, doanh nghiệp mà còn đảm bảo sự ổn định dài hạn cho ngân sách và thị trường.

Ông cũng lưu ý việc cập nhật bảng giá đất cần sát với thực tế diễn biến thị trường từng khu vực, có tính linh hoạt, đồng thời đảm bảo tính ổn định để nhà đầu tư dễ dàng hoạch định kế hoạch kinh doanh.

Các chuyên gia tại hội thảo đều thống nhất rằng việc xây dựng bảng giá đất và chính sách thuế đất cần được thực hiện trên nguyên tắc tiếp cận thị trường, đồng thời hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Việc điều chỉnh nên theo lộ trình, có đánh giá tác động kỹ lưỡng, tránh tạo ra những biến động lớn gây ảnh hưởng đến thị trường, nhất là trong giai đoạn phục hồi hiện nay.

Đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp đều kỳ vọng các chính sách mới sẽ góp phần tạo lập môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và thông suốt, từ đó thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững, đồng thời đảm bảo mục tiêu an sinh nhà ở cho người dân thu nhập trung bình và thấp.