Bộ Tài chính nói gì về kiến nghị không thu tiền đất bổ sung 5,4%/năm?

Bộ Tài chính vừa công bố bản tổng hợp, giải trình và tiếp thu các ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 103/2024/NĐ-CP về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP về quỹ phát triển đất.

Đáng chú ý, có nhiều ý kiến góp ý liên quan đến quy định về khoản thu bổ sung tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Khoản tiền bổ sung mà người sử dụng đất phải nộp cho khoảng thời gian chưa tính tiền sử dụng đất, theo quy định của Luật Đất đai, được xác định với mức thu 5,4%/năm, tính trên số tiền sử dụng đất phải nộp.

Các tổ chức, doanh nghiệp như Đại sứ quán Hàn Quốc, Hiệp hội Thương mại Hàn Quốc tại Việt Nam, Công ty CP Đầu tư Bất động sản Toàn Cầu và một số doanh nghiệp, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam... kiến nghị không thu hoặc giảm mức thu khoản tiền đất bổ sung theo quy định.

Nhiều ý kiến kiến nghị tổ chức kiến nghị không thu khoản tiền đất bổ sung hoặc xem xét giảm mức thu 5,4%/năm. Ảnh minh họa - Duy Khánh

Cùng với đó, doanh nghiệp, tổ chức trên cũng kiến nghị về thời gian nộp khoản thu bổ sung theo quy định tại khoản 2 Điều 257 Luật Đất đai năm 2024, khoản 2 Điều 50, khoản 9 Điều 51 Nghị định số 103/2024/NĐ-CP.

Bộ Tài chính cho hay, tại dự thảo đã sửa đổi, bổ sung quy định rõ hơn về thời gian nộp khoản thu bổ sung. Tuy nhiên, các kiến nghị khác liên quan sẽ được tổng hợp và báo cáo tại Tờ trình Chính phủ.

Trong khi đó, Sở Tài chính Hải Dương (cũ) đề xuất sửa đổi khoản 2 Điều 50 Nghị định số 103/2024/NĐ-CP theo hướng: Đối với các trường hợp phương án giá đất đã được trình UBND tỉnh thì không phải nộp khoản thu bổ sung đối với thời gian chưa tính tiền sử dụng đất; Xem xét giảm mức thu (5,4%/năm) để hỗ trợ, giảm bớt khó khăn cho các nhà đầu tư khi thực hiện các dự án khu dân cư, khu đô thị

Về thời gian tính thu bổ sung, đề nghị tính trong khoảng thời gian từ khi có Quyết định giao đất đến khi có quyết định phê duyệt giá đất.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho hay, khoản 2 Điều 257 Luật Đất đai quy định là “chưa quyết định giá đất” thì phải nộp khoản tiền bổ sung, nên nếu đã trình mà chưa quyết định thì vẫn phải nộp.

Bộ Tài chính cũng cho hay, mức thu 5,4%/năm tại Nghị định 103 đã được đa số thành viên Chính phủ đồng ý khi xây dựng nghị định và có cơ sở thực tiễn. Thời gian tính thu bổ sung phải được quy định theo thời điểm phải tính tiền theo quy định của pháp luật từng thời kỳ, phù hợp với từng trường hợp sử dụng đất như dự thảo nghị định.

Lo gánh nặng từ khoản nộp bổ sung

Trong dự thảo dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024 trước đó (ngày 28/7/2025) của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất bãi bỏ quy định về khoản tiền người sử dụng đất phải nộp bổ sung đối với thời gian chưa tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Thế nhưng, dự thảo sửa Luật này mới đây (ngày 18/8) vẫn giữ quy định về “khoản tiền người sử dụng đất phải nộp bổ sung” tại điểm d, khoản 2, Điều 257.

Theo Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), dự thảo sửa Luật đất đai 2024 lại giữ quy định về khoản tiền người sử dụng đất phải nộp bổ sung đối với thời gian chưa tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khiến nhiều dự án tiếp tục vướng mắc, khó khăn.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA lấy ví dụ, dự án A được giao đất năm 1995 cách đây 30 năm, đến nay năm 2025 mới được thông báo tiền sử dụng đất là 100 tỷ đồng thì ngoài nghĩa vụ nộp 100 tỷ đồng tiền sử dụng đất, còn phải nộp bổ sung thêm số tiền 162 tỷ đồng (gấp 1,62 lần số tiền sử dụng đất phải nộp).

Dự án B được giao đất năm 2025 cách đây 20 năm, đến năm 2025 mới được thông báo tiền sử dụng đất là 100 tỷ đồng thì ngoài nghĩa vụ nộp 100 tỷ đồng tiền sử dụng đất, còn phải nộp bổ sung thêm số tiền 108 tỷ đồng (gấp 1,08 lần số tiền sử dụng đất phải nộp).

Dự án C được giao đất năm 2015 cách đây 10 năm, đến nay năm 2025 mới được thông báo tiền sử dụng đất là 100 tỷ đồng thì ngoài nghĩa vụ nộp 100 tỷ đồng tiền sử dụng đất, còn phải nộp bổ sung thêm số tiền 54 tỷ đồng (bằng 54% số tiền sử dụng đất phải nộp).

Khoản tiền phải nộp bổ sung này sẽ được chủ đầu tư tính vào giá thành, giá bán và người mua nhà phải “gánh chịu” chi phí này.

Trước những bất cập nêu trên, HoREA đã đề nghị Hội đồng thẩm định Bộ Tư pháp xem xét kỹ lưỡng tính hợp pháp của quy định trên, nhằm bảo đảm tính thống nhất, công bằng và minh bạch của hệ thống pháp luật, tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp.