Ưu đãi cho vay với bất động sản phải tuân thủ nguyên tắc thị trường

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước dự kiến dành 30.000 tỷ đồng thông qua hình thức tái cấp vốn, với lãi suất thấp hơn 1,5%/năm lãi suất cho vay đối với khách hàng tại cùng thời điểm. Các ngân hàng có trách nhiệm trả lãi tái cấp vốn hàng tháng cho Ngân hàng Nhà nước. Nếu được thông qua và có hiệu lực từ ngày 1.4.2013 thì lãi suất cho vay trên sẽ được giữ ổn định 6% trong 3 năm liền. Sau thời điểm này, khách hàng tiếp tục được hưởng chính sách lãi suất hỗ trợ theo công bố của Ngân hàng Nhà nước. Thời hạn cho vay đối với đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà tối thiểu 10 năm và tối đa là 5 năm đối với doanh nghiệp. Dự kiến đến ngày 15.4.2023, các ngân hàng hoàn trả hết khoản vay tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước và dư nợ còn lại của khách hàng tại các ngân hàng từ thời điểm này được chuyển sang hình thức cho vay bằng nguồn vốn của ngân hàng. Các khách hàng vay mua, thuê, thuê mua nhà được vay tối thiểu là 80% phương án vay và 70% đối với doanh nghiệp.

Dự thảo Thông tư cũng xác định 5 ngân hàng được Ngân hàng Nhà nước tái cấp vốn để cho vay có lãi suất 6%/năm gồm: Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển, Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương, Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương, Ngân hàng thương mại cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long. Song các ngân hàng này phải dành một lượng vốn tối thiểu 3% tổng dư nợ cho vay tại thời điểm cuối năm trước để cho vay với 3 nhóm đối tượng khách hàng được vay vốn. Cụ thể là người thu nhập thấp; cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang vay để thuê, thuê mua nhà ở xã hội; để thuê, mua nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70 m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2; Các doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội; các doanh nghiệp là chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại được chuyển đổi công năng sang dự án nhà ở xã hội, theo thông báo của Bộ Xây dựng.

Nếu được thông qua, gói hỗ trợ tín dụng này sẽ là một tin vui, tạo niềm hy vọng khởi sắc mới và xung lực tích cực cho thị trường bất động sản; đồng thời, đáp ứng phần nào nhu cầu về nguồn vốn rẻ và thời hạn khá dài cho cả người mua và doanh nghiệp, nhà đầu tư; góp phần hâm nóng thị trường bất động sản vốn đìu hiu trong thời gian gần đây. Thực hiện đúng tinh thần khi đưa ra gói cứu trợ này còn góp phần mở rộng quy mô tín dụng ngân hàng thương mại một cách lành mạnh; bổ sung nguồn động lực tăng trưởng chung của nền kinh tế và của nhiều ngành kinh doanh gắn với bất động sản nói riêng. Qua đó, sẽ góp phần cải thiện việc làm, thu nhập và bảo đảm an sinh xã hội, đáp ứng nguyện vọng sở hữu nhà ở phù hợp cho những nhóm đối tượng chịu nhiều thiệt thòi trong kinh tế thị trường và suy giảm kinh tế.

Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả gói hỗ trợ tín dụng quý giá trên như mục tiêu đặt ra, nhất là để dòng tín dụng và các ưu đãi đến được đúng địa chỉ, không bị chi phối và lạm dụng bởi lợi ích nhóm cần chú ý một số điểm. Trước hết, cần minh bạch hóa và cụ thể hóa các tiêu chí, điều kiện các đối tượng, thủ tục, cơ cấu và quy mô cho vay ưu đãi. Đặc biệt, cần thận trọng với những kẽ hở hay sự thông đồng, liên kết nhóm giữa doanh nghiệp, ngân hàng và cả người vay khi ký khống hay chứng thực sai các giấy tờ. Bên cạnh đó, cần bảo đảm việc cân đối cơ cấu cho vay đối với người mua nhà và cho đối với doanh nghiệp theo hướng dành nhiều hơn vốn cho vay người mua nhà vay. Đồng thời, các nguồn tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng Nhà nước phải tuân thủ các nguyên tắc thị trường, giảm thiểu các áp lực lạm phát do tăng phát hành-lạm phát, hoặc gia tăng các công cụ thanh toán một cách duy ý chí. Hơn nữa, điều kiện tín dụng trong tương lai cũng cần tính đến sự e ngại và sự an toàn của người vay, nhất là lãi suất với các khoản vay dài hạn sau 3 năm hiện chưa được xác lập rõ ràng. Nhiều người dân băn khoăn về mức lãi suất sau đó sẽ là bao nhiêu? Liệu có bị dâng cao và thả nổi theo thị trườnag, khiến người vay mua nhà rơi vào thế ngồi trên lưng hổ, hay phải bán tháo nhà vì không có đủ tiền để trả lãi và phát sinh các tranh chấp, nợ xấu mới… hay không? Cuối cùng, cần tăng cường thông tin, giám sát, kiểm tra, phát hiện và áp dụng các chế tài xử lý nghiêm, kịp thời các sai phạm trên thực tế triển khai gói hỗ trợ… luôn là bài học giữ nguyên giá trị từ thực tiễn những gói kích cầu, hỗ trợ tín dụng nhà nước trước đây.