Tập trung phát triển nhà ở cho người nghèo, người có thu nhập thấp

Kết quả chưa tương xứng yêu cầu

Theo báo cáo của Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng), Chương trình phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp có 103 dự án được các doanh nghiệp đăng ký đầu tư với quy mô 4.345.881m² sàn, tổng mức đầu tư khoảng 24.557 tỷ, đáp ứng chỗ ở cho trên 248.450 người. Tuy nhiên, sau hơn 3 năm thực hiện, đến nay mới chỉ có 42 dự án khởi công xây dựng. Đáng nói là cả nước mới chỉ có 10 dự án hoàn thành, với 151.585m² sàn, tương đương 3.400 căn hộ, đáp ứng được chỗ ở cho 13.000 người. Con số quá nhỏ so với mục tiêu đề ra.

Một ví dụ điển hình được nhắc tới là tại một địa phương trọng điểm như TP Hà Nội, dù triển khai rầm rộ nhưng hiện mới chỉ có duy nhất dự án nhà ở cho người thu nhập thấp Ngô Thì Nhậm (Hà Đông) hoàn thành và đưa vào sử dụng với tổng số 328 căn hộ. Trong khi nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp hiện đang gặp nhiều khó khăn.

Nhà ở cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị đang là vấn đề hết sức bức xúc.

Một trong những chương trình mà kết quả đạt được còn quá thấp, đó là Chương trình phát triển nhà ở cho công nhân khu công nghiệp thuê. Với 133 dự án được đầu tư đăng ký, quy mô lên tới 4 triệu m² sàn, đáp ứng chỗ ở cho trên 400.000 công nhân.

Qua hơn 3 năm thực hiện, cả nước mới chỉ có 62 dự án hoàn thành, đáp ứng 67.600 chỗ ở cho công nhân. Chỗ ở cho công nhân khu công nghiệp hiện đang hết sức bức xúc, nhưng doanh nghiệp lại không mặn mà tham gia. Nhiều dự án đã khởi công, nay lại đang phải “chùm chăn, đắp chiếu”. Nhà ở cho sinh viên cũng trong tình trạng tương tự khi kết quả đạt được đến nay quá thấp so với mục tiêu đề ra.

Hiện chỉ có Chương trình hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở theo QĐ số 167/2008/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đáp ứng được mục tiêu đề ra theo Đề án ban đầu (đạt 90,2% so với Đề án điều chỉnh). Đến nay đã hoàn thành hỗ trợ nhà ở cho 504.400 hộ nghèo do các địa phương đã quan tâm ưu tiên, hỗ trợ trước cho các hộ gia đình có công, hộ nghèo thuộc 62 huyện nghèo. Hầu hết các hộ trên đã được hỗ trợ về nhà ở.

Tháo gỡ cho nhà ở xã hội

Ông Đỗ Phi Hùng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM cho biết, để tháo gỡ cho nhà ở xã hội hiện nay, TP HCM cho phép các dự án nhà ở xã hội được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp tối đa 15 năm. Cho phép các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được sử dụng quyền sử dụng đất hoặc sử dụng chính dự án để thế chấp vay vốn. Hỗ trợ chủ đầu tư được vay một tỷ lệ vốn với lãi suất ưu đãi có thời hạn tối đa 70% giá trị xây lắp và thiết bị của dự án từ Quỹ phát triển nhà ở của thành phố hoặc nguồn vốn vay kích cầu của thành phố… Đối với người mua nhà, thành phố đang dự thảo chính sách cho người mua nhà vay tiền mua nhà từ Quỹ phát triển nhà ở với lãi suất ưu đãi 0,6%, thời gian vay tối đa lên tới 15 năm. Theo ông Hùng, việc tạo điều kiện cho người mua nhà hiện nay là điều quan trọng nhất để giải bài toán nhà ở xã hội.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng thừa nhận, nhà ở xã hội hiện đang gặp nhiều khó khăn… Tuy vậy, việc phát triển nhà ở cho người nghèo, người có thu nhập thấp được Nhà nước đặc biệt quan tâm và đã đưa vào Nghị quyết, do đó đây sẽ là cơ sở pháp lý để trong thời gian tới Bộ Xây dựng tập trung thực hiện và cần một lộ trình dài để có thể đáp ứng được nhu cầu về nhà ở cho người dân, đảm bảo an sinh xã hội và không thể thực hiện được ngay trong một sớm, một chiều.