Quy hoạch xây dựng khu du lịch và dân cư sinh thái

Hiện nay, phần lớn đất đai cồn Ngọc Thảo là vườn cây ăn trái, rất thuận lợi cho việc phát triển khu dân cư và khu du lịch sinh thái. Thời gian qua, tuy nằm trong nội thị TP. Nha Trang nhưng do chưa có quy hoạch chi tiết nên tình trạng xây nhà tự phát ở đây xảy ra khá phổ biến, tạo nên một vùng cảnh quan lộn xộn, mất cân bằng, gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý và hạn chế về mặt mỹ quan đô thị, dẫn đến việc quỹ đất xây dựng tại đây không được sử dụng hiệu quả, gây lãng phí… Nhằm góp phần ổn định đời sống của người dân tại đây, chỉnh trang cảnh quan đô thị khu vực và dành ra một quỹ đất để làm dịch vụ du lịch theo tuyến đường sông, nên việc thiết kế quy hoạch chi tiết xây dựng cồn Ngọc Thảo sẽ giúp khai thác tốt nhất quỹ đất xây dựng đầy tiềm năng này và đáp ứng nhu cầu phát triển chung của thành phố.

Khu vực thiết kế quy hoạch là một cù lao nằm giữa sông Cái thuộc phường Ngọc Hiệp, TP. Nha Trang có quy mô 60ha, giáp giới như sau: phía Bắc, Nam và Tây giáp sông Cái; phía Đông giáp sông Cái, cồn Nhất Trí và Khu du lịch Hải Đảo. Dự báo đến năm 2020, quy mô dân số khoảng 3.800 người, khu vực du lịch sinh thái dự kiến khoảng 10.000 lượt khách/năm. Với mục tiêu và tính chất cải tạo, chỉnh trang khu dân cư kết hợp xây dựng khu du lịch và dân cư sinh thái, các khu chức năng trong khu vực được quy hoạch như sau: Đất ở (gồm 3 khu vực dân cư) là phía Tây cồn Ngọc Thảo, khu vực xung quanh nhà thờ và khu vực phía Đông trục chính đến rạch nước. Các khu dân cư hiện hữu có mật độ cao và ổn định được giữ nguyên hiện trạng và chỉnh trang lại, xen cấy phân lô xây mới trên đất trống.

Khu dân cư được quy hoạch chỉnh trang như sau: Khu vực phía Tây cồn Ngọc Thảo được chỉnh trang và hình thành các dãy nhà phố, giữ lại hiện trạng các nhà biệt thự kiên cố, giải tỏa và tổ chức tái định cư tại chỗ, hình thành khu biệt thự với mật độ thấp. Mở rộng lộ giới các hẻm để đảm bảo lưu thông, mở thêm các tuyến đường giao thông mới và hạn chế giải tỏa nhà ở hiện trạng. Tại khu vực xung quanh nhà thờ hiện hữu: nhà ở tại khu vực phía Nam và phía Đông của nhà thờ đã được xây dựng tương đối ổn định, nhưng vẫn còn những khoảng đất trống sẽ được xây dựng xen cấy thêm các lô nhà ở mới. Đối với khu vực giáp đường vành đai gần cầu Ngọc Thảo bố trí xây dựng nhà biệt thự đơn lập. Khu vực giáp với trục chính vào cồn qua cầu Ngọc Thảo xây dựng nhà biệt thự song lập nhằm tạo không gian cảnh quan trục chính trước khi vào khu trung tâm. Các khu vực còn lại xây dựng nhà liên kế vườn và nhà vườn.

Sơ đồ tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2.000 cồn Ngọc Thảo.

Khu vực phía Đông trên trục giao thông từ cầu Ngọc Thảo vào các dãy nhà tiếp giáp với trục chính và đường ven rạch được quy hoạch xây dựng nhà biệt thự. Đối với dãy nhà kiên cố cận trục chính và các dãy nhà còn lại có nhà cửa ổn định được giữ lại để cải tạo và chỉnh trang.

Đất công trình công cộng bố trí ở trung tâm khu cồn Ngọc Thảo gồm các công trình nhà trẻ - mẫu giáo, trạm y tế, trường học, nhà điều hành. Đất công viên cây xanh là những phần đất nằm ngoài đường bao quanh cồn được tổ chức thành các công viên cây xanh. Các mảng cây xanh sẽ bố trí xen kẽ trong các khu dân cư. Khu trung tâm sẽ tổ chức thành công viên trung tâm kết hợp với những chỗ đậu xe tạo điểm nhấn cho toàn khu và tạo không gian thoáng cho khu trung tâm. Phần đất ven rạch nằm ở phía Bắc cồn tổ chức thành khu công viên cây xanh kết hợp du lịch.

Dựa vào điều kiện tự nhiên thuận lợi ở phần đất phía Tây của cồn Ngọc Thảo có dân cư thưa và nhà chủ yếu là nhà tạm, phần lớn là vườn cây ăn trái sẽ được tổ chức thành khu du lịch nghỉ dưỡng sinh thái kết hợp công viên cây xanh và khu du lịch. Khu vực này địa hình tương đối cao so với toàn khu nhưng vẫn ngập nước khi triều cường cao; do vậy, khu này được đề xuất phương án giữ nguyên hiện trạng xây dựng nhà nghỉ kiểu nhà sàn nhằm tạo cảm giác gần gũi với thiên nhiên, đồng thời tránh ngập úng khi triều cường cao. Hệ thống giao thông ở đây được thiết kế nổi trên cao nối với giao thông toàn khu dẫn vào các khu nhà sàn. Con rạch hiện trạng chia đôi cồn Ngọc Thảo được nắn dòng nhằm tôn tạo thêm cảnh quan thoáng và đẹp cho cồn, thu hút khách du lịch. Phần cuối phía Nam của con rạch sẽ bố trí một bến thuyền nhằm phục vụ nhu cầu du lịch mặt nước cho du khách và người dân, tổ chức hồ câu cá trong công viên.

Quy hoạch tổ chức không gian kiến trúc theo hướng cải tạo, xây dựng và chỉnh trang khu dân cư trên cơ sở hiện trạng, hình thành hệ thống giao thông và tạo không gian hài hòa giữa cảnh quan thiên nhiên và công trình xây dựng; tổ chức các công trình điểm nhấn với hình thức kiến trúc đặc trưng từ trung tâm TP. Nha Trang đi qua cầu Ngọc Thảo vào cồn Ngọc Thảo, theo tuyến giao thông chính vào khu trung tâm sẽ bố trí các điểm nhấn cảnh quan của khu quy hoạch, cao nhất là khu vực trung tâm và thấp dần xuống về các hướng của sông Cái. Bố cục tổng thể không gian trên toàn cồn Ngọc Thảo nhìn từ xa là màu xanh của cây lá và xen kẽ những công trình kiến trúc, mặt nước là các yếu tố tạo ra tổng thể không gian kiến trúc hài hòa phù hợp với việc tổ chức khu du lịch sinh thái. Hệ thống cây xanh dọc đường sẽ trồng xen kẽ những loại cây phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng trong khu vực, ven bờ sông Cái sẽ trồng dừa.