Giải tỏa nghĩa trang xen cài trong khu dân cư: Gian nan “tái định cư” cho người cõi âm

Sống cùng... người chết

Nằm khuất sâu trong hẻm 861 Trần Xuân Soạn, P.Tân Hưng, Q.7, “xóm gò mả” Âm Hồn Cốc đang là nỗi ám ảnh của người dân nơi đây. Khu gò mả này nằm lọt thỏm giữa khu dân cư, nhưng không có hàng rào cách ly với nhà dân xung quanh. Theo chị Đ. (người dân sống tại đây) trước đây, khu gò mả có khoảng 30 ngôi mộ. Vừa qua, đã có một số mộ được di dời nhưng hiện nơi này vẫn còn lại khoảng 10 ngôi mộ. Khu gò mả trở thành nơi ô nhiễm, nhếch nhác. Nhiều người đến chiếm, lấp đất cất nhà ở.

Tương tự, trong khu dân cư ở khu phố 4, P.15, Q.8 có khoảng 200 ngôi mộ. Việc bốc dỡ hài cốt “lắt nhắt” ở khu gò mả này đang trở thành nỗi ám ảnh đối với người dân. “Tại sao chính quyền không chỉ đạo bốc dỡ một lần mà để mạnh ai nấy làm, gây ô nhiễm như vậy?” - chị Nguyễn Thị Hồng (một người dân tại đây) bức xúc.

Vừa qua, tại khu phố 3, P.Tăng Nhơn Phú B, Q.9, nhiều người dân bức xúc việc một gia đình gần đó đào huyệt an táng người thân ngay đất nhà họ, chỉ cách vách nhà hàng xóm khoảng 2m, dù nhiều hộ ở đây vẫn sử dụng nước giếng khoan.

“Xóm gò mả” Âm Hồn Cốc (Q.7) xây dựng nhà ở trên nền các huyệt mộ

Chết cũng khổ

Việc chậm quy hoạch, đầu tư NT hiện nay đang biến đất NT thành “tấc đất tấc vàng”. Chị Trần Thị Thanh (có người thân được an táng trong xóm gò mả P.15, Q.8) than: “Ai chẳng muốn người thân của mình mồ yên mả đẹp, nhưng giá huyệt mộ trong các NT quá cao, người nghèo như chúng tôi không với tới nổi”.

Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện huyệt mộ tại NT Đa Phước, huyện Bình Chánh được đầu tư bằng ngân sách nhà nước có giá ở mức thấp nhất nhưng vẫn... ngoài tầm người lao động bình thường. Giá huyệt mộ được duyệt chỉ khoảng 1,5 - 21 triệu đồng/huyệt nhưng mọi việc xây dựng, đào lấp mộ đều do ban quản lý NT thực hiện, khiến giá đội lên khoảng từ 80 - 100 triệu đồng/mộ.

NT Phúc An Viên (P.Long Thạnh Mỹ, Q.9) được khánh thành cách nay vài tháng, giá huyệt mộ càng “khủng” hơn. Theo một nhân viên thuộc văn phòng ban quản lý dự án Phúc An Viên, NT tại đây có ba loại: huyệt 5m2: giá 120 triệu đồng; 8,5m2: 173 triệu đồng; 15m2 (mộ đôi): 336 triệu đồng. Giá này bao gồm các chi phí: huyệt, kim tĩnh và phí chăm sóc bảo dưỡng. Đó là chưa tính chi phí xây dựng mộ phần khoảng 48 - 69 triệu đồng/mộ (tùy vật liệu).

Theo Sở Tài nguyên - môi trường (TNMT) TP.HCM, hiện toàn TP có năm NT với tổng diện tích khoảng 140 ha gồm: NT Long Thạnh Mỹ (Q.9), Nhơn Đức (huyện Nhà Bè), Đa Phước (huyện Bình Chánh); Đông Thạnh (huyện Hóc Môn) và NT công viên TP (huyện Củ Chi). Theo thông tin chúng tôi có được, hiện NT Đa Phước sắp quá tải giai đoạn một, trong khi giai đoạn hai có quy mô trên 67 ha đang mở rộng, xây dựng chưa hoàn tất.

Theo Cục Thống kê TP, dự kiến đến năm 2020 dân số TP.HCM sẽ đạt khoảng 10 triệu người, trung bình mỗi năm có trên 30.000 người chết. Một lãnh đạo Sở TNMT TP thừa nhận, với tình trạng trên, đến khoảng năm 2020 các NT ở TP sẽ quá tải. Tìm chỗ "tái định cư" cho người chết xem ra là một bài toán không đơn giản.