Theo quy hoạch, đến năm 2030 tổng diện tích đất tự nhiên của thành phố Vinh là khoảng 250 km2 (khoảng 25.000 ha). Quy mô dân số quy hoạch dự báo đến năm 2030 vào khoảng 900.000 người (trong đó dân số đô thị chiếm 90%).
Quy mô đất xây dựng đô thị thành phố Vinh đến năm 2030 là 100 – 200 km2 (từ 10.000 – 20.000 ha).
Thành phố Vinh được xác định là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, dịch vụ, giáo dục, thể dục thể thao, y tế, khoa học kỹ thuật, công nghiệp và đầu mối giao lưu của tỉnh Nghệ An. Là đô thị loại I, trung tâm của vùng Bắc Trung Bộ về: Du lịch, thương mại, công nghiệp công nghệ cao, đào tạo và khoa học công nghệ, y tế và văn hóa thể thao và là đô thị có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng, đầu mối giao thông quốc gia, quốc tế.
Thành phố Vinh sẽ phát triển các trung tâm thành phố Vinh, Cửa Lò, Quán Hành, Hưng Nguyên đồng thời liên kết giữa các khu vực, bao gồm Khu kinh tế Đông Nam. Định hướng phát triển 4 khu vực đô thị này như sau:
Thành phố Vinh: Tăng cường chức năng đô thị như chính trị, hành chính, thương mại - văn phòng, nhà ở, du lịch,... xứng tầm đô thị trung tâm vùng Bắc Trung Bộ. Mờ rộng quy mô chức năng đô thị và phạm vi đô thị hóa. Hướng mở rộng chủ yếu là hướng Đông Bắc;
Thị xã Cửa Lò: Phát triển chức năng nghỉ dưỡng, giáo dục. Phát triển thị xã Cửa Lò trở thành trung tâm về thể thao;
Thị trấn Quán Hành: Với vị trí là đô thị cửa ngõ vào thành phố Vinh, nằm trong mối liên hệ với khu vực công nghiệp;
Thị trấn Hưng Nguyên: Là đô thị cửa ngõ của thành phố Vinh, có mối liên kết chặt chẽ với trung tâm thành phố Vinh;
Khu vực ngoại vi có ảnh hưởng trực tiếp tới khu vực quy hoạch gồm 3 huyện Nghi Lộc, Hưng Nguyên, Nam Đàn. Là các vùng cung cấp thực phẩm, sinh thái; các công trình hạ tầng giao thông đối ngoại....
Thành phố Vinh bao gồm toàn bộ diện tích thành phố Vinh hiện tại, toàn bộ thị xã Cửa Lò và một phần các huyện Nghi Lộc, Hưng Nguyên. Thành phố Vinh có phía Bắc giáp đường Nam Cấm - Cửa Lò và sông Cấm; phía Nam giáp đường quốc lộ 1A tránh thành phố Vinh và Sông Lam; phía Đông giáp Sông Lam đến Cửa Hội và biển Đông; phía Tây giáp xã Nam Giang và sông Kẻ Gai.