Đổi mới qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất: Giảm lãng phí đất nông nghiệp

Ông Tôn Gia Huyên, Hội Khoa học Đất Việt Nam cho biết thêm, nhiều nơi buông lỏng quản lý đã tự phát chuyển mục đích sử dụng đất. Nhiều địa phương chạy theo các lợi ích kinh tế, muốn tranh thủ các nhà đầu tư nên cho phép thu hồi san lấp mặt bằng một lượng lớn đất nông nghiệp để thành lập các khu công nghiệp. Nhưng vì thiếu vốn, nhiều dự án chỉ hoạt động cầm chừng. Đa số các khu công nghiệp đều bám vào các đường giao thông huyết mạch đi qua những vùng nông nghiệp trù phú. Đất nông nghiệp bị thu hồi, nhưng lại bị sử dụng phí phạm, tác động trực tiếp đến công ăn việc làm, thu nhập và đời sống của người dân nông thôn.

Giải thích về việc nhiều địa phương có xu hướng chuyển đổi diện tích đất nông nghiệp vượt chỉ tiêu qui hoạch đặt ra, một chuyên gia cho rằng, nhiều nhà đầu tư muốn đầu tư trên đất nông nghiệp vì đất nông nghiệp đền bù rẻ. Các tỉnh, thành lại mong muốn có nhiều cơ hội thu hút các nhà đầu tư nên dù có qui hoạch, có kế hoạch sử dụng đất lâu dài nhưng vẫn tiến hành điều chỉnh chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Giải pháp nào?

Nhằm khắc phục những hạn chế trong lĩnh vực qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất, các chuyên gia cho rằng, cần phải đổi mới công tác qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất, góp phần sửa đổi Luật Đất đai 2003 đạt hiệu quả cao. Theo báo cáo của Tổng cục Quản lý Đất đai, phải làm rõ khái niệm về qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất, bởi việc này liên quan đến pháp luật về đầu tư, qui hoạch xây dựng. Vai trò của qui hoạch đất sẽ được nâng cao khi đó là căn cứ để thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất. Về thời gian lập qui hoạch sử dụng đất, các ý kiến cũng cho rằng, hạn 10 năm lập lại qui hoạch đất rất tốn kém, mâu thuẫn với thời hạn giao đất, cho thuê đất lâu dài 50 - 70 năm, gây tâm lý không ổn định cho người được thuê đất. Nhiều chuyên gia kiến nghị, việc xét duyệt qui hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất 5 năm cấp tỉnh sẽ do Thủ tướng Chính phủ quyết định và phân cấp cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh xét duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm trong kế hoạch 5 năm.

Việc qui hoạch sử dụng đất đô thị cũng là vấn đề được đông đảo các nhà khoa học quan tâm. TS. KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Qui hoạch & Phát triển Đô thị Hà Nội đề xuất kế hoạch sử dụng đất phải được xây dựng từ qui hoạch đô thị, phải tuân thủ qui hoạch, kế hoạch sử dụng đất để đảm bảo các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng của quốc gia.