Cần xử lý dứt điểm nợ đọng tiền thuế các dự án xây dựng tại TP Cần Thơ

Nhiều sai phạm

Trở thành thành phố trực thuộc T.Ư từ năm 2004, tốc độ tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa của TP Cần Thơ khá nhanh, nhất là sự bung ra của hàng chục dự án đầu tư XDKDC tại các quận trung tâm như Ninh Kiều, Bình Thủy và Cái Răng. Tuy nhiên, theo bước chuyển này, công tác quản lý về lĩnh vực đất đai tại TP Cần Thơ bộc lộ nhiều bất cập và yếu kém.

Qua kiểm tra, có đến 10 dự án đầu tư XDKDC trên địa bàn thành phố bị truy thu tiền SDÐ, chủ đầu tư bị truy thu ít nhất là một tỷ đồng, phần lớn từ bốn đến 10 tỷ đồng, có nơi từ 25 đến 40 tỷ đồng. Lý do bị truy thu là cơ quan thuế khấu trừ tiền đền bù vào tiền SDÐ mà chủ đầu tư phải nộp chưa đúng quy định. Trước đó, cơ quan thuế địa phương đã lấy toàn bộ số tiền được bồi thường về đất của dự án để khấu trừ vào số tiền SDÐ phải nộp cho doanh nghiệp. Do việc khấu trừ sai nên sẽ có một phần diện tích không nộp tiền SDÐ nhưng đã được cấp Giấy chứng nhận quyền SDÐ.

Cục trưởng Cục Thuế TP Cần Thơ Võ Kim Hoàng cho rằng, việc thu tiền SDÐ tại các dự án đầu tư XDKDC tại TP Cần Thơ chậm và tồn đọng nhiều năm là do cơ chế chính sách. Có nhiều văn bản, Nghị định về thu tiền SDÐ nhưng chưa rõ và chưa cụ thể. Nghị định 38 ngày 23-8-2010 của Chính phủ về thu tiền SDÐ thì "khấu trừ không quá 90% tiền SDÐ phải nộp vào ngân sách", dẫn tới Chi cục Thuế chưa xác định được là phải khấu trừ trên diện tích phải nộp tiền SDÐ, hay là trên toàn bộ diện tích được giao. Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính lấy tổng số tiền SDÐ phải nộp của dự án trừ đi số tiền SDÐ đã nộp (tạm nộp) sẽ ra số tiền SDÐ còn lại phải nộp. Công văn số 8752 của Bộ Tài chính ngày 6-7-2010 hướng dẫn thu tiền SDÐ đối với các dự án khu dân cư trên địa bàn TP Cần Thơ thì việc khấu trừ chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư vào tiền SDÐ chỉ được khấu trừ chi phí đối với phần diện tích đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính, không khấu trừ hết toàn bộ diện tích bàn giao thực tế, mức trừ tối đa không quá 90% tiền SDÐ nộp vào ngân sách Nhà nước (NSNN). Phía nhà đầu tư thì đề nghị khấu trừ trên tiền bồi thường, nhưng cơ quan thuế địa phương không chấp nhận, dẫn tới việc tồn đọng tiền SDÐ tại các dự án khu dân cư (?).

Nhiều sai sót xảy ra trong quy trình cấp Giấy chứng nhận quyền SDÐ tại TP Cần Thơ, kể cả thủ tục thực hiện nghĩa vụ tài chính mang tính bắt buộc với nhà đầu tư. Không ít trường hợp cơ quan thuế Cần Thơ tính tiền thuê đất đối với các dự án trong khi chưa có Phiếu chuyển thông tin địa chính để xác định nghĩa vụ tài chính của Văn phòng đăng ký Quyền SDÐ. Chủ trương tạm nộp tiền SDÐ với các dự án đầu tư XDKDC tại Cần Thơ là cách làm không đúng, làm ngược quy trình thực hiện nghĩa vụ tài chính cấp Giấy chứng nhận quyền SDÐ, không được cơ quan Kiểm toán nhà nước đồng ý, hơn nữa cách làm này đã bị bãi bỏ từ năm 2005, vậy mà vẫn được cơ quan thuế, Sở Tài nguyên và Môi trường áp dụng, hậu quả là rất nhiều dự án trên địa bàn Cần Thơ vướng mắc trong việc thu tiền SDÐ.

Những kẽ hở về thủ tục hành chính, sự tắc trách của Sở Tài nguyên và Môi trường Cần Thơ trong thời gian dài từ năm 2004 đến năm 2010 đã gây nhiều hậu quả trên lĩnh vực quản lý và SDÐ. Vụ chuyển nhượng, SDÐ sai mục đích tại Trung tâm Bowling Cần Thơ gây thất thu cho NSNN hơn sáu tỷ đồng. Gần đây là vụ việc chuyển nhượng đất trái phép, thu lợi bất chính từ chênh lệch tiền SDÐ gây thất thu cho NSNN tại Dự án Kho Bãi cảng ICD của Công ty cổ phần năng lượng kho ngoại quan CAWACO.

Khắc phục hậu quả

Lãnh đạo Cục Thuế TP Cần Thơ cho biết: Tính đến nay, các chủ đầu tư dự án XDKDC đã nộp vào NSNN hơn 300 tỷ đồng liên quan các sai phạm tài chính về đất đai, chiếm 56% tổng số tiền cần phải truy thu. Cụ thể: Công ty cổ phần xây dựng công trình giao thông 586 trả đủ 39,5 tỷ đồng, Công ty TNHH Thiên Lộc trả đủ 9,7 tỷ đồng, Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Hồng Phát trả đủ bảy tỷ đồng còn lại của dự án Khu dân cư Cái Sơn - Hàng Bàng, Doanh nghiệp tư nhân Vạn Phong trả đủ khoảng bốn tỷ đồng, Công ty cổ phần đầu tư Nam Long trả đủ năm tỷ đồng, Công ty cổ phần Xây dựng TP Cần Thơ trả đủ một tỷ đồng. Số tiền SDÐ phải truy thu của Công ty Phát triển và kinh doanh nhà TP Cần Thơ là 27,6 tỷ đồng, đến nay công ty này đã nộp 7,6 tỷ đồng, còn 20 tỷ đồng do khó khăn về tài chính nên Ban Giám đốc công ty xin giãn ra và cam kết trả dứt điểm vào cuối quý I-2012.

Ðến thời điểm này, vẫn còn một số chủ đầu tư các dự án XDKDC tại TP Cần Thơ vẫn chưa nộp vào NSNN số tiền bị truy thu thuế. Ðáng chú ý là Công ty TNHH Xây dựng thương mại Diệu Hiền bị truy thu số tiền là 2,3 tỷ đồng, Chi cục Thuế quận Cái Răng đã có thông báo cho chủ đầu tư biết nhưng đến nay chẳng thấy phía Công ty Diệu Hiền hồi âm. Công ty cổ phần đầu tư và kinh doanh vật liệu xây dựng FICO bị truy thu số tiền SDÐ khoảng 15 tỷ đồng, đến nay vẫn chưa nộp vì công ty đang trong giai đoạn khiếu nại.

Chính quyền TP Cần Thơ hiện đang tiến hành rà soát phần diện tích đất công xen kẽ trong các dự án đầu tư xây dựng để tránh thất thoát tiền SDÐ cho NSNN, cụ thể tại khu vực Cồn Khương, khu vực Cái Sơn - Hàng Bàng, khu vực dự án Ðông Bắc đường Cách mạng Tháng Tám, khu vực đô thị Nam Cần Thơ. Diện tích đất công trong một dự án ít cũng 0,6 ha, có dự án lên đến tám ha đất công. Chỉ tính riêng khu vực Cồn Khương, có tám đến chín ha đất công nằm trong dự án khu dân cư của Công ty cổ phần Hoàn Mỹ và Công ty cổ phần xây dựng và thương mại Vạn Phát. Sở Tài chính Cần Thơ đã trình UBND thành phố Cần Thơ đơn giá đất để thu tiền SDÐ đối với diện tích đất công nằm xen kẽ trong các dự án, đồng thời xác định đơn giá tại các tuyến đường mà trước năm 1988 đã xây dựng đường nhưng chưa quy định giá đất để tính thu tiền SDÐ, tiền thuê đất đối với các dự án nằm trên các tuyến đường này.

Khắc phục những thất thoát về tài chính tại các dự án đầu tư xây dựng tại TP Cần Thơ, cần kiểm điểm nghiêm khắc và có hình thức xử lý kỷ luật đối với các đơn vị, cá nhân sai phạm.