Sau khi Ban quản lý khu kinh tế Vân Phong thu hồi giấy phép đầu tư đối với dự án cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong do Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) làm chủ đầu tư, những bế tắc trong cuộc sống người dân vùng dự án càng lộ rõ. Không chỉ những hộ gia đình trong diện sẽ di dời, mà cả đối với những người dân đã đến khu tái định cư cũng rơi vào cảnh khó khăn. Dự án ngừng triển khai, nghĩa là cơ hội có được công ăn việc làm mới đã bị đóng lại, trong khi đó ở những khu tái định cư người dân lại không dễ tạo được sinh kế.
“Làng vắng” - nhiều người thường gọi như vậy đối với làng Vĩnh Yên, xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Mỗi ngày, người dân trong làng bỏ đi nơi khác làm thuê lại ngày càng nhiều, không ai còn muốn bám trụ ở Vĩnh Yên, với lý do đơn giản tại đây chẳng có việc gì để kiếm sống. Càng ngày, những dòng chữ như “bán nhà”, “bán đất” xuất hiện ngày càng nhiều nơi trong làng.
Ảnh: VTV News
Anh Phan Tiến Dũng là người có mặt ở Vĩnh Yên cách đây 5 năm. Gia đình anh nằm trong số những gia đình đầu tiên thực hiện di dời, phục vụ cho dự án cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong. Ở khu tái định cư, nhà cửa khang trang hơn, nhưng với nhiều người dân đó chỉ là cái vỏ, còn bên trong lại “rỗng ruột”. Cả gia đình anh Dũng với năm miệng ăn, hàng ngày thu nhập đều trông chờ vào mỗi chuyến biển. Tuy nhiên, anh Dũng cho biết ở khu tái định cư mới làm nghề biển không dễ dàng như lúc còn ở làng cũ cách đó gần 10km.
Không riêng với nhà anh Dũng, mà hiện nay 103 hộ gia đình, 382 nhân khẩu ở khu tái định cư Vĩnh Yên đều chung tình cảnh bấp bênh về sinh kế. Trước khi đến khu tái định cư mới, nhiều người hy vọng sẽ tìm được việc làm khi dự án cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong triển khai, tuy nhiên đến nay dự án đã dừng, vậy là mỗi gia đình lại một kiểu xoay xở kiếm sống.
Trong khi đó, cũng ở xã Vạn Thạnh, những hộ dân chưa di dời lại rơi vào cảnh: Đi không được mà ở cũng không xong. Ít nhất 50 hộ gia đình nằm trong diện này và khu vực mà họ đang sống lại nằm trong quy hoạch trước đây dành cho dự án cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong. Như vậy, sau khi ngừng dự án, khó khăn đầu tiên đã xảy ra trong cuộc sống người dân vùng dự án.
Khu kinh tế Vân Phong có diện tích 150.000ha, được Chính phủ phê duyệt thành lập năm 2008. Thế nhưng, 5 năm qua, trong 126 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký là 12,5 tỉ USD, đến thời điểm này số vốn của các dự án đã triển khai chỉ mới bằng 5% tổng mức đăng ký. Sự chậm trễ và nhất là nhiều dự án ngừng đầu tư đã làm ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống của hàng ngàn hộ dân trong vùng khu kinh tế Vân Phong - khu kinh tế vốn được xem là tạo bước phát triển đột phá cho Khánh Hòa và các tỉnh Nam Trung Bộ.