Có một thực tế đáng buồn đang diễn ra tại dự án NTNT Đặng Xã là dù đã trải qua 2 lần bốc thăm mua nhà nhưng vẫn không thể bán hết 946 căn hộ. Thậm chí, nhưng hồ sơ chỉ đạt 70 điểm cũng có quyền mua nhà ngay trong khi những dự án NTNT được bán trước đó, số điểm yêu cầu là 90.
Được biết, dự nhà thu nhập thấp Đặng Xã có tổng số 946 căn, chủ đầu tư phải tổ chức nhận hồ sơ và tổ chức bốc thăm mua nhà tới 3 đợt?!
Đợt thứ nhất, chủ đầu tư chỉ nhận được trên 300 hồ sơ hợp lệ, nhưng đến khi chính thức ký hợp đồng mua bán thì chỉ có khoảng 200 hồ sơ. Đến lần bốc thăm thứ 2, chủ đầu tư cũng chỉ nhận được hơn 400 hồ sơ mua nhà trong khi số lượng căn hộ còn tới hơn 700 căn. Do đó, những hồ sơ đủ điều kiện đều được mua nhà ngay mà không cần bốc thăm, không có tỷ lệ “đấu chọi”, người dân chỉ phải bốc thăm vị trí căn hộ.
Như vậy, vẫn còn trống trên 300 căn hộ nữa sẽ được bán tiếp trong đợt 3.
Lý giải hiện tượng này, TS. Phạm Sỹ Liêm cho rằng: Ngoài yếu tố về giá thì một nguyên nhân sâu xa khác là đa số các dự án NTNT đều nằm xa trung tâm nên nếu có chấp nhận mua nhà thì người thu nhập thấp cũng phải chấp nhận bỏ ra một khoản tiền không nhỏ thường xuyên để chi trả cho nhu cầu đi lại hàng ngày.
Và để gỡ vướng cho NTNT, ông Liêm cho rằng:
Thứ nhất, cần phải có cách làm với chính sách phát triển NTNT, thay vì hỗ trợ cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực BĐS, chúng ta nên tập trung các giải pháp hỗ trợ nhằm nâng cao khả năng tài chính cho người thu nhập thấp. Và có chăng thì những dự án NTNT nên do các quỹ phát triển nhà ở của nhà nước hoặc các tổ chức tài chính phi lợi nhuận triển khai.
Thậm chí, nhà nước có thể phát triển các dự án nhà ở rồi cho người thu nhập thấp thuê lại với giá rẻ.
Thứ hai, phải tạo ra một thị trường nhà ở minh bạch và ở đó, không có sự phân biệt nhà ở cao cấp, trung cấp, bình dân hay giá rẻ mà chỉ tồn tại một loại nhà duy nhất.
Điều khác biệt duy nhất trên thị trường này là người thu nhập thấp thì được hỗ trợ tài chính để mua nhà, còn những người có đủ khả năng thanh toán các hợp đồng mua nhà thì không.
Thậm chí, người thu nhập thấp sau khi được hỗ trợ tài chính không cứ phải mua căn hộ ở các dự án nhà ở xã hội mà có thể mua lại những căn hộ của tầng lớp trung lưu hay thượng lưu trong xã hội.
Thứ ba, cần phải có nhiều dự án nhà ở trong nội thành hơn nữa để người dân có thêm sự lựa chọn. Người có khả năng tài chính có thể chọn mua những căn hộ ở các quận nội thành với diện tích lớn, còn người thu nhập thấp cũng có thể mua những căn hộ như thế với diện tích nhỏ hơn.