Thu hồi đất hương hỏa của dân để…phân lô, bán nền

Lô đất UBND xã Ân thạnh đã bán đấu giá, lâu nay gia đình bà Nhị sản xuất ổn định

Điều tra theo đơn thư của bà Hồ Thị Nhị, trú thôn An Thường 2, xã Ân Thạnh, huyện Hoài Ân, cho thấy: Gia đình bà Nhị, có thửa đất diện tích 3.170m2, tọa lạc tại thôn An Thường 1, theo trích lục bản đồ, thửa đất có đặc điểm: phía Đông giáp núi, phía Tây và Nam giáp ruộng, phía Bắc giáp đường cái (nay là đường liên xã Ân Thạnh đi Ân Tín, huyện Hoài Ân). Nguồn gốc của thửa đất là đất hương hỏa do ông nội Hồ Hiệp để lại cho bà Hồ Thị Nhị. Ông Hồ Hiệp, sinh năm 1907, vào ngày 16-6-1953, ông được dòng tộc thống nhất phân sử dụng thửa đất có diện tích 6 sào.

Bản thỏa thuận phân đất được chính quyền xác nhận và được đăng ký trước bạ tại huyện Hoài Ân ngày 3-7-1953 theo chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trên thửa đất này, từ năm 1953 đến nay, đã qua 3 đời gia đình bà Hồ Thị Nhị sinh sống, canh tác ổn định.

Trong quá trình canh tác có khai hoang mở rộng từ 6 sào (3.000m2) lên 3.170m2. Hiện tại, trên thửa đất, những dấu tích xa xưa của ông nội bà Hồ Thị Nhị vẫn còn, như hai hàng dừa cổ thụ được trồng trên ranh giới phía Đông và Tây, giếng nước, 2 cây mít và 2 cây bông gòn. Cũng trên thửa đất này, còn có 3 ngôi mộ, một của cụ cố tổ dòng tộc họ Hồ, hai ngôi còn lại là của bố đẻ và cô ruột bà Nhị.

Theo lời kể của bà Hồ Thị Nhị, vào ngày 6-9-1972 khi bố đẻ của bà là cụ ông Hồ Văn Tiếc cùng cô ruột của bà là cụ Hồ Thị Phượng đang chăm sóc vườn cây thì trúng đạn pháo phản kích của địch, cả hai tử nạn và phần mộ được an táng ngay trong thửa đất, kế bên mộ cụ cố tổ.

Sau này, khi ông nội qua đời, bà Hồ Thị Nhị cùng mẹ đẻ là cụ Nguyễn Thị Thưởng kế thừa và sử dụng thửa đất trên ổn định. Đến năm 1977, HTX Ân Thạnh mượn một phần đất dựng lò gạch, và lò gạch này tháo dỡ vào năm 1999. Cụ Nguyễn Thị Thưởng cho biết, việc HTX Ân Thạnh trưng dụng một phần thửa đất làm lò gạch cũng không hề có sự thỏa thuận, hoặc văn bản nào. Sau khi lò gạch của HTX tháo dỡ, gia đình bà tiếp tục sản xuất, như trồng keo và cây ăn trái cho đến nay.

Bà Hồ Thị Nhị bên thửa đất có ngôi mộ của cha đẻ

Theo Phương án số 03/PA –UBND, ngày 8-7-2010 của UBND xã Ân Thạnh về việc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất ở năm 2010, thì thửa đất số 238, tờ bản đồ số 8, nằm trong tổng diện tích 3.170 m2 của gia đình bà Hồ Thị Nhị được chia thành 6 lô, diện tích mỗi lô 150m2 (rộng 5m, dài 30m), có giá khởi điểm 500 nghìn đồng/m2, tức 75 triệu đồng/lô.

Sau khi bán đấu giá, đã có hai hộ ở xã Ân Thạnh đấu giá thành, với giá 77 triệu đồng/lô. Tuy nhiên, do việc thu hồi đất, không tuân thủ đúng quy định pháp luật nên gia đình bà Hồ Thị Nhị đã có đơn khiếu nại, vì vậy các hộ trúng đấu giá đã không được nhận đất trên thực địa. Hiện nay toàn bộ diện tích thửa đất 3.170 m2 vẫn do gia đình bà Hồ Thị Nhị quản lý, trồng cây keo.

Những ngày đầu tháng 11-2013 này, theo tìm hiểu trên thực tế tại thửa đất, chúng tôi được biết, gia đình bà Hồ Thị Nhị vừa thu hoạch lứa keo trồng từ năm 2008 và đã trồng lại lứa keo mới. Ngày 3-11-2013, trao đổi với chúng tôi bà Hồ Thị Nhị bức xúc: “Thửa đất hương hỏa do cha ông để lại, có nguồn gốc hợp pháp. Nhưng khi gia đình đi làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chính quyền cũng như cơ quan chức năng xã Ân Thạnh và huyện Hoài Ân gây khó dễ, không giải quyết. Không những thế, các cấp chính quyền còn lên phương án và ban hành quyết định thu hồi đất trái pháp luật để phân lô, bán nền, gây thiệt hại cho gia đình chúng tôi”.

Trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Lê Hồng Chiêm, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường Hoài Ân khẳng định: Thửa đất của gia đình bà Hồ Thị Nhị đã được quy hoạch và bán đấu giá theo quyết định của UBND tỉnh Bình Định. Hiện nay, 2 lô đã được đấu giá xong, 4 lô còn lại UBND huyện Hoài Ân tiếp tục mở các đợt bán đấu giá và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ trúng đấu giá!”.

Tuy nhiên, ngay bản thân ông Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hoài Ân cũng không biết rằng, Quyết định số: 691/QĐ-UBND ngày 24-9-2009 của UBND tỉnh Bình Định do ông Hồ Quốc Dũng, Phó chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành đến nay đã không còn hiệu lực thi hành. Bởi, tại Khoản 2, Điều 2, Quyết định số: 691/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bình Định nêu rõ: “UBND huyện Hoài Ân có trách nhiệm báo cáo kết quả thực hiện việc giao đất ở về UBND tỉnh Bình Định (thông qua Sở Tài nguyên và Môi trường). Quá thời hạn 12 tháng kể từ ngày ký Quyết định này mà UBND huyện Hoài Ân chưa tổ chức giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở thì Quyết định này không còn hiệu lực”.

Như vậy, tính từ tháng 9-2009 đến thời điểm hiện nay tháng 11-2013, thì Quyết định số: 691/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bình Định đã hết hiệu lực tới 3 năm 2 tháng. Vì vậy UBND xã Ân Thạnh cần hủy bỏ Phương án số: 03/PA-UBND về việc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất ở năm 2010, công nhận quyền sử dụng 3.170m2 đất hợp pháp của gia đình bà Hồ Thị Nhị.

Được biết, trong khuôn viên thửa đất, vào ngày 30-11-1998, bà Hồ Thị Nhị cùng mẹ là Nguyễn Thị Thưởng thống nhất tặng cho gia đình Phạm Thị Dũng, là con đẻ của liệt sỹ Phạm Văn Lợi để địa phương xây căn nhà tình nghĩa cho gia đình chị Phạm Thị Dũng. Diện tích đất còn lại gia đình bà Hồ Thị Nhị sản xuất ổn định, không tranh chấp với ai.