Thực tế, trong quá trình tìm hiểu vụ việc ông Lâm Hữu Minh (xóm 18B, Nghi Liên, TP Vinh, Nghệ An) phản ánh khu đất ở, canh tác ổn định đã hàng chục năm nay của gia đình ông bỗng nhiên bị cắt, phân lô bán nền cho hai hộ khác, chúng tôi mới thấy được những “lỗ hổng” trong quản lý đất đai của UBND xã Nghi Liên (TP Vinh, Nghệ An). Chính những “lỗ hổng” ấy không chỉ khiến việc quản lý đất đai tại địa phương hết sức khó khăn, mà nghiêm trọng hơn còn tạo kẻ hở cho sai phạm tung hoành.
Đó là việc đo đạc, vẽ bản đồ giải thửa trong việc quản lý đất. Nói riêng về khu vực đất mà ông Lâm Hữu Minh đã khiếu nại, khiếu kiện kéo dài mấy năm nay, xem qua giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp năm 2008 (GCNQSDĐ) và đối chiếu thực tế hiện tại khu đất gia đình ông Minh đang sử dụng, sau khi PV về trực tiếp xem xét, mới tá hỏa rằng: Phía Bắc thực tế có chiều dài hơn 40m nhưng trong giấy CNQSDĐ chỉ ghi là 36m; phía Nam thực tế chỉ dài khoảng 20m nhưng lại ghi là dài 40m, nếu dài 40m thì lấy luôn cả mảnh đất của gia đình ở phía Đông; Phía Tây thực tế dài khoảng 70m và giáp với 4 thửa đất của 4 nhà là: nhà anh Minh, nhà bà Na, nhà anh Hùng (Hà) và nhà anh Vịnh thì lại ghi chỉ giáp với nhà anh Minh và chỉ dài 40,5m; Phía Đông thực tế có chiều dài khoảng 60m thì chỉ ghi dài có 17,5m.
Vợ chồng ông Lâm Hữu Minh đau đáu với mảnh vườn dày công khai hoang phục hóa nay bị UB xã đồi bán cho người khác (Ảnh: Hoàng Phạm)
Điều đó cho thấy, trong quá trình thực hiện đo đạc diện tích đất cho nhà ông Minh, phía UBND xã Nghi Liên đã không làm đến nơi đến chốn mới xẩy ra những lỗi sai trầm trọng nêu trên. Phải chăng vào thời điểm ấy, thay vì xuống hiện trường để đo đếm lại chính xác, thận trọng thì phía cán bộ địa chính xã Nghi Liên lại chỉ biết ngồi bàn giấy, lấy số liệu ước lượng bê vào cho xong việc.?!
Mới đây, chúng tôi được ông Lê Văn Phượng – Chủ tịch UBND xã Nghi Liên cho xem qua sơ đồ chi tiết đất của toàn xã năm 1991. Tại tờ bản đồ này, chỉ rõ mảnh đất gia đình ông Minh sử dụng với diện tích là hơn 1000 m2 (thửa 40). Nhưng thực tế, qua tìm hiểu thì toàn bộ diện tích khu vực đất nói trên gia đình ông Minh sử dụng ổn định từ năm 1986 phải lên tới hơn 2000 m2. Sát thửa 40, có thửa đất số 46 là thửa đất ghi UBND xã quản lý.
Trả lời về thửa số 46 kề đất nhà ông Minh, ông Phượng cho biết, đó là đất hoang hóa do UBND xã quản lý từ lâu, năm 2003 thì bán cho bà Lâm Thị Tiến, với diện tích là 569 m2, giá 18 triệu đồng. Thực chất diện tích đất đó thuộc vào khu vực đất ông Lâm Hữu Minh sử dụng từ những năm 1986. Nói là xã quản lý thực tế chỉ có ghi ở sổ sách còn về thực tế thì nó nằm trong khuôn viên đất gia đình ông Minh, từ lâu đã được gia đình ông trồng cây bao quanh, đào ao thả cá.
Khu vực đất của gia đình ông Minh trong bản đồ giải thửa năm 1991 (Ảnh: Hoàng Phạm)
Cũng trong năm 2003, phía UBND xã Nghi Liên bán cho anh Trịnh Trọng Dương (anh em với bà Tiến) một lô đất phía sau nhà ông Lâm Hữu Minh, với diện tích 400 m2, giá 18 triệu đồng. Oái ăm là lô đất này từ lâu là đất vườn, ao cá của gia đình ông Minh. Về nguồn gốc, bản đồ giải thửa lô đất này trong bản đồ năm 1991 không có, không có là đúng bởi từ lâu nó thuộc phần diện tích đất khai hoang của gia đình ông Minh.
Ông Phượng cho biết thêm: “ Hiện nay hai hộ anh Dương và bà Tiến vẫn chưa có sổ đỏ. Lý do là chưa thỏa thuận được mức giá đền bù đất khai hoang cho ông Minh.”.
Sao đất ông Minh khai hoang, UBND xã lại lấy bán đi rồi chỉ thỏa thuận đền bù?!. Thay vào đó theo quy định luật đất đai năm 2003 thì UBND xã Nghi Liên cần phải làm giấy tờ thủ tục cấp cho gia đình ông Minh quản lý, sử dụng tiếp mới đúng quy định, vì đất đó được gia đình ông Minh khai hoang trước năm 1993.
Tại Điều 50 luật đất đai năm 2003, khoản 4, nêu rõ: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 15 tháng 10 năm 1993, nay được Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt đối với nơi đã có quy hoạch sử dụng đất thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.”.
Sai thì cần phải sửa, không thể lấy đất khai hoang phục hóa của hộ gia đình ông Lâm Hữu Minh để chia lô bán nền như thế được. Việc làm của UBND xã Nghi Liên là đi ngược lại với luật đất đai 2003. Đề nghị UBND TP. Vinh (Nghệ An) vào cuộc chỉ đạo, nhóng chóng xử lý dứt điểm vụ việc. Tránh để kéo dài làm ảnh hưởng tới quyền lợi gia đình cựu binh Lâm Hữu Minh, gây khiếu kiện kéo dài.