Tháo gỡ vướng mắc về tiền sử dụng đất

Các DN cho rằng cách tính tiền SDĐ hiện nay đã khiến họ không thể giảm giá bán căn hộ, đất nền, ông đánh giá thế nào?

Theo quy định của Chính phủ, khi được Nhà nước giao đất, cho chuyển mục đích SDĐ, thì tiền SDĐ được xác định phù hợp với giá giao dịch thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường do UBND thành phố quyết định tại thời điểm thu tiền SDĐ. Vì vậy, khi xác định tiền SDĐ, các khu đất dự án có mục đích đất ở (hoặc thương mại dịch vụ) cần tính toán các số liệu đầu vào như suất đầu tư xây dựng, lãi vay ngân hàng, tỷ suất lợi nhuận… và đầu ra như giá bán căn hộ chung cư, nền đất, giá thuê văn phòng, thương mại theo thông tin thị trường bình quân của khu vực. Nên tiền SDĐ đã phản ánh phù hợp giá thị trường tại thời điểm tính toán. Khi đầu ra giảm thì giá đất sẽ giảm tương ứng. Do đó, không thể nói cách tính tiền SDĐ hiện nay khiến DN không thể giảm giá bán căn hộ, đất nền.

Chung cư Lê Thành đang vướng vì tiền sử dụng đất - Ảnh: D.Đ.Minh

Khi thị trường tăng trưởng mạnh, Nhà nước đã thu được tiền SDĐ cao, vậy nên khi thị trường sụt giảm, Nhà nước cần chia sẻ gánh nặng với DN, tính giảm tiền SDĐ theo đúng diễn biến của thị trường?

Khi thực hiện thu hồi đất giải phóng mặt bằng cho các dự án công ích, dự án phát triển kinh tế, Nhà nước phải thực hiện bồi thường giá đất theo giá thị trường, Nhà nước nhận chuyển nhượng nhà, đất tái định cư cũng theo giá thị trường thì nghĩa vụ tài chính của nhà đầu tư khi được chuyển mục đích SDĐ cũng phải thực hiện theo giá thị trường. Hiện tại, giá nhà, đất giảm so với trước đây, phản ánh đúng với thực chất của nó, thì càng tạo điều kiện tốt hơn cho người dân có được chỗ ở ổn định cuộc sống, Nhà nước mua nhà tái định cư rẻ hơn là điều ai cũng mong muốn, không phải Nhà nước tìm mọi biện pháp để tận thu nhiều cho ngân sách.

Vấn đề gây bức xúc lớn về tiền SDĐ là trong khi Nhà nước tính giá đầu ra theo giá thị trường nhưng khấu trừ chi phí giải phóng mặt bằng cho DN lại theo Bảng giá đất của thành phố vốn thấp hơn nhiều so với giá đất mà DN đã mua lạ̣i của người dân?

Việc khấu trừ chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cần phân biệt cụ thể. Trường hợp có phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thì được trừ chi phí bồi thường đất, hỗ trợ đất vào tiền SDĐ phải nộp, mức được trừ không vượt quá số tiền SDĐ phải nộp. Trường hợp không có phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được phê duyệt chính là vướng mắc lớn nhất hiện nay do chưa có hướng dẫn thực hiện khấu trừ chi phí bồi thường, hỗ trợ vào tiền SDĐ. Chúng tôi đã báo cáo UBND thành phố kiến nghị Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể việc tính khấu trừ và cũng đề xuất biện pháp tháo gỡ vướng mắc.

Phương pháp tính tiền SDĐ thu nhập hay thặng dư hiện có hợp lý không khi Nhà nước đã tính toán phương án kinh doanh thay DN khi quyết định mức lợi nhuận, giá bán… trong khi DN là người bỏ tiền ra làm dự án, chịu rủi ro?

Việc xây dựng phương án kinh doanh, mức giá bán, mức chi phí đầu tư, lợi nhuận… là tùy điều kiện và kế hoạch cụ thể của mỗi nhà đầu tư, Nhà nước không can thiệp. Nhà nước chỉ áp dụng các thông số trung bình mang tính phổ biến trên thị trường nhằm xác định giá trị quyền sử dụng đất theo đúng các phương pháp thẩm định giá đã được pháp luật quy định. Tuy nhiên, trong phương pháp thẩm định giá cũng còn một số chỉ tiêu chưa phù hợp với tình hình thực tiễn, Sở Tài chính sẽ cập nhật để có ý kiến hướng dẫn của Bộ Tài chính trong quá trình thực hiện.