- Ở các thành phố lớn đang tồn kho nhiều căn hộ chung cư song nhiều người thu nhập thấp chưa có nhà ở, Bộ trưởng nói gì về tình trạng này?
- Thị trường bất động sản đang đóng băng do lệch pha về cung cầu, nhà có diện tích lớn với giá tiền cao có số lượng nhiều mà không bán được. Song nhà rẻ tiền, quy mô nhỏ phù hợp với đại bộ phận người dân thì thiếu, chúng ta cần khắc phục tình trạng này. Nguyên nhân là thời gian qua, chúng ta kiểm soát, phát triển đô thị thiếu quy hoạch và kế hoạch, nhà đầu tư chủ yếu chạy theo đầu cơ, giá ảo. Nhà ở phải dựa trên cung cầu, nên để tháo dỡ tình trạng này, phải hướng doanh nghiệp đầu tư vào sản phẩm giá rẻ. Biện pháp này làm thị trường ấm lên, tạo tăng trưởng cho nền kinh tế, song quan trọng hơn là người nghèo có nhà.
Tôi đã đi nhiều nước trên thế giới. Mỗi quốc gia đều có chính sách khác nhau song họ đều quan tâm đến nhà ở xã hội. Có thể nói, chiến lược nhà ở quốc gia của chúng ta, trong đó phân 8 nhóm đối tượng nhà ở xã hội là chiến lược hoàn chỉnh có tính xã hội và tính nhân văn rất cao. Tuy nhiên, các chính sách của chúng ta vẫn phải thay đổi và cần nhiều thời gian để hoàn chỉnh.
Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng. Ảnh: Hoàng Lan
- Bộ trưởng đã tiếp cận thực trạng nhà ở của người nghèo, cán bộ công nhân viên chức như thế nào?
- Tôi đã trực tiếp đến nhiều khu nhà ở của người nghèo ở nhiều nơi, cả TP HCM và Hà Nội. Có thể nói, những người dân nghèo và công nhân khu công nghiệp đang phải ở trong điều kiện hết sức khó khăn. Do vậy, xuất phát từ thực tiễn của đất nước và trách nhiệm của Bộ trưởng phải thực hiện đường lối của Đảng là gắn tăng trưởng, phát triển kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội, để người nghèo có nhà ở.
- Nhiều doanh nghiệp không mặn mà đầu tư xây dựng nhà cho người nghèo do lãi suất thấp, Bộ Xây dựng sẽ đưa ra những chính sách gì hỗ trợ?
- Triển khai nhà ở cho người nghèo thực hiện rất khó khăn vì người nghèo cần nhà ở giá rẻ, mà xây dựng nhà xã hội thì lãi ít, doanh nghiệp không mặn mà nên phải có chính sách huy động doanh nghiệp. Trong năm 2012, chúng tôi đã đề ra chính sách thì năm 2013 là triển khai chính sách ấy. Trong năm nay sẽ có nhiều doanh nghiệp tham gia thực hiện dự án, nguồn cung nhà xã hội sẽ ngày càng nhiều hơn, từng bước giải quyết nhu cầu chỗ ở cho người dân cả đô thị và nông thôn đang khó khăn về nhà ở.
Trên cơ sở Chiến lược nhà ở đến năm 2020, Bộ Xây dựng đã soạn thảo các nghị định, trong đó có chính sách khuyến khích doanh nghiệp và người thu nhập thấp có nhà và có điều kiện tiếp cận nhà ở. Những người nghèo sẽ được Nhà nước hỗ trợ như không thu tiền sử dụng đất, giảm thuế VAT hoặc cho vay mua nhà lãi suất thấp, hoặc thuê mua.
- Khi bắt đầu đảm nhiệm chức vụ Bộ trưởng, ông đã đưa ra 3 nhiệm vụ về quản lý đầu tư xây dựng, quản lý quy hoạch và xây dựng nhà ở, kết quả hiện nay ra sao?
- Khi tôi lên làm Bộ trưởng, đây là 3 nhiệm vụ chính mà Chính phủ giao. Trước hết là quản lý đầu tư xây dựng. Năm qua, quản lý đầu tư xây dựng đã có nhiều kết quả song còn nhiều bức xúc, cần tập trung tháo gỡ, Bộ Xây dựng đã soạn thảo các quy định pháp luật có liên quan như nghị định quản lý chất lượng, trong đó, yêu cầu cơ quan quản lý phải tập trung thẩm tra chất lượng các đồ án thiết kế, để khắc phục lãng phí, thất thoát trong đầu tư xây dựng.
Về quản lý phát triển đô thị, ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu nhà ở và điều kiện sống của người dân. Tuy nhiên, còn bộc lộ khiếm khuyết là phát triển tự phát, thiếu bền vững, Bộ Xây dựng đã xây dựng nghị định quản lý phát triển đô thị để kiểm soát đô thị theo đúng quy hoạch và kế hoạch, khắc phục tình trạng phát triển tự phát lệch pha cung cầu về bất động sản.
Bộ Xây dựng cũng tập trung cụ thể hóa chiến lược nhà ở, đây là bước đột phá trong tư duy phát triển nhà ở. Sau một thời gian dài phát triển nhà ở theo cơ chế thị trường, chúng ta cần phát triển loại hình nhà ở phi hàng hóa để cải thiện điều kiện cho một bộ phận người dân ở đô thị và nông thôn. Chiến lược đã xác định 8 nhóm đối tượng được sử dụng nhà xã hội và đưa ra các kế hoạch hàng năm, trung hạn và dài hạn.
- Trong năm mới, Bộ trưởng có thông điệp gì gửi tới người dân?
- Năm 2013 vẫn là năm chúng ta phải vượt qua nhiều khó khăn, thị trường bất động sản cũng còn nhiều khó khăn. Song bằng nhiều giải pháp, thị trường bất động sản sẽ khắc phục nhiều khiếm khuyết, phân khúc nhà xã hội sẽ được nhiều doanh nghiệp đầu tư, từng bước giúp người dân được cải thiện về nhà ở, đặc biệt là người khó khăn về nhà ở.
Bộ Xây dựng sẽ tập trung quản lý đầu tư xây dựng và quản lý quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch và tháo gỡ khó khăn cho thị trưởng bất động sản cũng như thực hiện chiến lược nhà ở. Tập trung cấu trúc lại các doanh nghiệp thuộc Bộ Xây dựng, để các doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, thực hiện các nhiệm vụ khi nhà nước giao mà các doanh nghiệp ngoài nhà nước không thực hiện được như công trình vùng sâu vùng xa, trọng điểm...