Đất rừng tại Sóc Sơn bị xẻ thịt - Kỳ 2: Ai tiếp tay cho doanh nghiệp “xẻ thịt” rừng?

Bán rừng bằng thủ thuật chuyển nhượng, liên doanh, liên kết

Trong 7 năm qua, kể từ khi những sai phạm trong công tác quản lý và sử dụng đất rừng ở Sóc Sơn bị Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Nội chỉ rõ nhưng những sai phạm vẫn tiếp diễn, đất lâm nghiệp vẫn bị "xẻ thịt”, nhiều công trình kiên cố vẫn mọc lên trên đất rừng. Suốt giai đoạn từ những năm 1990-2005, trên danh nghĩa là chuyển nhượng cây cối hay liên doanh, liên kết để sản xuất nhưng thực chất là mua bán rừng. Tại Sóc Sơn đã có gần 370 hộ gia đình chuyển nhượng đất rừng. Theo xác định của cơ quan chức năng, người nhận chuyển nhượng sau đó phần lớn đã chuyển đổi mục đích thành vườn và xây dựng công trình, kết hợp xây dựng thành khuôn viên bao quanh, làm nhà kiên cố, nhà sàn.

Theo phản ánh của nhiều cán bộ, nhân viên của Công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển lâm nghiệp Sóc Sơn, thì việc giao khoán đất rừng cho các hộ gia đình được thực hiện theo hợp đồng thời gian giao đất 30 năm theo các giai đoạn từ năm 1988, 1989 đến năm 2000. Riêng việc giao khoán bảo vệ rừng, Công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển nông, lâm nghiệp Sóc Sơn đã ký hợp đồng khoán trông coi, bảo vệ rừng với các hộ theo hình thức khoán gọn, thời gian nhận khoán là một năm, hộ nhiều nhất tới 121,6ha. Tuy nhiên, việc thực hiện các nghị định của Chính phủ về giao khoán đất rừng theo Nghị định số 02/CP năm 1995, Nghị định 135/CP năm 2005, Nghị định 163, thì công ty này triển khai rất chậm với lý do "chưa có văn bản pháp lý hướng dẫn cụ thể”?. Mặt khác, Công ty chưa đo đạc đất lâm nghiệp, chưa có bản đồ địa chính, chưa cắm mốc giới ngoài thực địa để xác định quyền của chủ rừng. "Đây chính là nguyên nhân sâu xa dẫn đến những sai phạm trong việc chuyển nhượng đất rừng và tình trạng xây dựng trái phép trên đất rừng, thực tế đã làm hủy hoại những cánh rừng tại huyện Sóc Sơn”-các cán bộ, nhân viên của Công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển lâm nghiệp Sóc Sơn phân tích.

Theo kết luận của Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Nội, Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông lâm nghiệp Sóc Sơn cho thuê nhà xưởng trái phép, tự ý xây dựng nhà văn hóa, sân thể thao trên diện tích 3.000m2 đất rừng, thiếu trách nhiệm để các hộ gia đình tự mua bán, chuyển nhượng đất lâm nghiệp, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng và xây dựng nhà ở, sân, hàng rào kiên cố. Trách nhiệm hoàn toàn thuộc về ban lãnh đạo và Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông lâm nghiệp Sóc Sơn. Kết luận là vậy, tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, sau hơn 3 tháng kể từ khi kết luận thanh tra được ban hành, vẫn không một ai trong ban lãnh đạo công ty bị xem xét đến trách nhiệm.

Theo các cán bộ, nhân viên Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông lâm nghiệp Sóc Sơn Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển nông, lâm nghiệp Sóc Sơn đã có những vi phạm như: cho san lấp toàn bộ khu ao cá trước văn phòng làm việc của công ty khoảng 1.300m2, chia làm nhiều ô thửa; cho lấp khu ao số 2 diện tích khoảng 3.000m2 làm nhiệm vụ điều tiết nguồn nước và chứa nước trong mùa mưa giúp phòng, chống cháy rừng được bán cho Công ty Bách Khang Niên. Bên cạnh đó, công nhân công ty còn đề nghị phải làm rõ và công khai việc sử dụng 4ha đất rừng chuyển thành mô hình trồng lan cho một nhóm hộ; việc khai thác chặt phá gỗ thông khi làm đường điện Vân Trì- Sóc Sơn không xử lý rõ ràng; việc lập chứng từ khống mua phân bón cho 30ha rừng để rút tiền ngân sách nhà nước.

"Lột xác” để thoát thân?

Tại sao Công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển nông, lâm nghiệp Sóc Sơn lại có thể dễ dàng "xẻ thịt” đất rừng để bán, cho thuê đất trái với mục đích nhiều năm liền để kiếm lời, nhưng không một lần bị xử lý? Sau 7 năm Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường vào cuộc thì vẫn vậy. Việc lập dự án biệt thự, khách sạn, nhà hàng trên rừng phòng hộ Sóc Sơn vi phạm nghiêm trọng Luật bảo vệ phát triển rừng năm 2004, Quyết định số 186/2006/QĐ-TTg ngày 14/8/2006 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế quản lý rừng. Nhưng, không hiểu vì lý do gì, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Nội lại có văn bản số 940/SNN-KH ngày 8-6-2011 cho rằng, "ý tưởng của Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông lâm nghiệp Sóc Sơn là hoàn toàn phù hợp với quy định của Luật bảo vệ phát triển rừng năm 2004”.

Đáng chú ý, ngay sau khi kết luận của Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường chưa được thực hiện thì sau đó 3 tháng, UBND TP. Hà Nội lại ban hành Quyết định số 2476/QĐ-UBND ngày 8-4-2013, chuyển Công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển nông lâm nghiệp Sóc Sơn thành đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Nội.

Mọi quá trình được tiến hành với sự ban hành "hộc tốc” của các văn bản. Đáng lưu ý là ngày 8-4-2013, ngay sau khi Sở Nội vụ có Tờ trình số 659/TTr-SNV để chuyển Công ty TNHH MTV Đầu tư và phát triển nông lâm nghiệp Sóc Sơn, thì cũng trong ngày đó, UBND TP. Hà Nội có Quyết định số 2476/QĐ-UBND chuyển thành đơn vị sự nghiệp. Điều này hoàn toàn trái với quy định của Chính phủ.