Cần làm quen với việc ở nhà thuê

Khu đô thị Nam Trung Yên rất thiếu hạ tầng kỹ thuật, xã hội. Ảnh: P.S.

Ông sẽ ưu tiên tập trung vào những việc gì trong nhiệm kỳ tới?

Có ba nhiệm vụ trọng tâm mà tôi phải tập trung, đó là:

Hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng nhằm sử dụng có hiệu quả hơn các nguồn lực, đặc biệt là tài nguyên đất đai, vốn đầu tư xây dựng và nguồn nhân lực trong quá trình đầu tư xây dựng; Quan tâm nhiều hơn đến công tác quản lý đầu tư xây dựng phát triển đô thị; Tập trung vào lĩnh vực phát triển nhà ơ, đặc biệt là nhà ở xã hội, để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu nhà ở của người dân thuộc mọi đối tượng.

Phải chăng thời gian qua công tác phát triển đô thị ở nước ta có vấn đề tồn tại ?

Bất cứ lĩnh vực nào cũng có những mặt tích cực và hạn chế. Hệ thống đô thị của Việt Nam thời gian qua đã phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và chất lượng. Diện mạo đô thị ngày càng khang trang, hiện đại, đặc biệt là các đô thị lớn như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh,… Các đô thị đã có những đóng góp lớn cho sự phát triển của đất nước.

Tuy nhiên, quy hoạch tuy được quan tâm song còn chậm so với yêu cầu phát triển của đô thị, còn thiếu nhiều quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch chi tiết, chất lượng của không ít quy hoạch còn thấp; công tác điều chỉnh, cập nhật quy hoạch còn chậm; công tác quản lý thực hiện theo quy hoạch vẫn là khâu yếu,…. Do đó, nó đã ảnh hưởng đến tốc độ phát triển đô thị cũng như sự phát triển bền vững của đô thị.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng.

Có thực tế là hiện có nhiều dự án phát triển đô thị được triển khai trước khi có quy hoạch được duyệt, mạnh ai người ấy làm... Theo Bộ trưởng, phải xử lý vấn đề này ra sao?

Đúng là đang có tình trạng như vậy. Vừa qua, có không ít trường hợp phát triển đô thị theo quy trình ngược, tức là, thay vì phát triển đô thị phải trên cơ sở quy hoạch. Có quy hoạch chung rồi quy hoạch phân khu, sau đó mới có dự án đầu tư trên cơ sở quy hoạch chi tiết 1/500; nhưng có nơi lại do nhà đầu tư quyết định đầu tư khi tìm thấy vị trí phù hợp, mặc dù ở đó chưa có quy hoạch; lúc đó mới lập quy hoạch 1/2000 rồi quy hoạch 1/500 và được chính quyền cho phép đầu tư.

Tình trạng này dẫn đến phát triển đô thị tự phát và khó kiểm soát, hậu quả là việc xây dựng lộn xộn, thiếu đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội cũng như những dịch vụ công cộng. Điều này gây ảnh hưởng không tốt đến chất lượng đô thị. Để giải quyết tình trạng này, cần thiết phải lập lại trật tự trong phát triển đô thị, trước hết là quản lý phát triển đô thị theo đúng trình tự.

Mỗi khu vực phát triển đô thị phải có Ban quản lý đóng vai trò như người nhạc trưởng để điều phối các chủ đầu tư tuân thủ theo đúng quy hoạch khớp nối các dự án lại, trong sự phát triển đồng bộ toàn khu vực.

Cơ cấu nhà ở tại các khu đô thị cũng được cho là bất hợp lý khi có quá nhiều chung cư cao cấp vượt xa khả năng của người có nhu cầu, ông nghĩ sao?

Thị trường nhà ở nước ta cũng như nhiều nước khác có thể phân thành 2 loại chính. Thứ nhất, loại nhà ở hàng hóa do thị trường điều tiết chủ yếu đáp ứng cho những người có thu nhập cao. Thứ hai là nhà ở phi hàng hóa phục vụ những người không đủ khả năng mua nhà giá cao hoặc thuê nhà giá cao. Có thể hiểu đây là nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, ở nước ta hiện nay, cơ cấu còn có những điểm bất hợp lý. Như nhà ở thị trường hàng hóa hay nói cách khác nhà ở thương mại với những căn hộ cao cấp thì quá nhiều còn nhà ở giá rẻ, nhà cho thuê giá rẻ cho người thu nhập thấp lại quá ít.

Bộ sẽ xử lý những bất hợp lý đó ra sao?

Nhiệm vụ chính là phải quan tâm phát triển nhà ở xã hội để phục vụ nhiều đối tượng khác nhau, gồm: Nhà cho người mua giá rẻ, nhà cho người thuê và trả góp giá rẻ, có người chỉ thuê được nhà giá rẻ và có những người không có đủ tiền để thuê như người tàn tật, người mất sức lao động, người cô đơn, không nơi nương tựa..., nhưng phải được ở trong ngôi nhà với những tiện nghi tối thiểu.

Trong thời gian tới cần tập trung vào loại nhà cho thuê mua có thời hạn và loại này như tôi nói phải có sự can thiệp mạnh của nhà nước bằng các cơ chế chính sách.

Ưu tiên phát triển loại nhà ở cho thuê, mua có thời hạn, liệu nó có thành hiện thực?

Hiện nay, nhiều người đang thuê nhà giá rẻ của người dân trong đô thị và nếu được thuê một căn hộ chung cư khang trang giá rẻ, lâu dài, mang tính độc lập thì tốt hơn nhiều khi thuê nhà trọ hoặc thuê ở cùng với người dân. Trên thị trường sẽ tồn tại cả loại nhà chung cư sở hữu lâu dài nhưng giá cao và nhà chung cư sở hữu có thời hạn nhưng giá rẻ.

Người dân được quyền lựa chọn loại nhà phù hợp với yêu cầu và khả năng của họ. Điều tôi muốn nói ở đây là cố gắng để người dân làm quen với việc ở nhà cho thuê. Việc bán nhà có thời hạn phù hợp với tuổi thọ của nhà sẽ thuận lợi trong việc xây dựng lại những nhà chung cư khi hết hạn sử dụng.

Cảm ơn Bộ trưởng.