Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng chỉ rõ: Hiện nay, đất dành cho giao thông ở các đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh rất thấp, chỉ khoảng 8% trên đất đô thị, trong khi yêu cầu đất dành cho giao thông phải đạt từ 24-26% theo tiêu chuẩn và theo luật là khoảng 16-26%. Diện tích bãi đỗ xe đạt chưa đến 1% (Hà Nội là 0,3% và TP Hồ Chí Minh là 0,8%) trong khi đó, yêu cầu là từ 3-5% trên tổng diện tích đất đô thị.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng. Ảnh: Internet |
Trong khi đó, tại hai thành phố thiếu sự kiểm soát việc tăng dân số cơ học ở những đô thị lõi, đô thị trung tâm. Quận nội thành Hà Nội mật độ hiện nay là 25.000-36.000 người/km2, TP Hồ Chí Minh là 26.500 người/km2. Trong khi đó, những đô thị nén của Singapore, Hồng Kông chỉ khoảng 6.500 người/km2. Theo quy hoạch năm 1998 mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt thì bốn quận nội thành giữ mức độ 80 vạn dân, nhưng hiện nay, bốn quận nội thành Hà Nội đã là 1,2 triệu dân.
Việc phát triển nhà cao tầng ở nội đô, của các công trình công cộng như trường học, bệnh viện, trung tâm mua sắm... chưa được kiểm soát một cách chặt chẽ nên ngày càng gia tăng. Các khu đô thị mới còn thiếu hạ tầng kỹ thuật, xã hội, hạ tầng dịch vụ đồng bộ.
Một nguyên nhân quan trọng nữa là tổ chức mạng lưới giao thông còn rất bất cập. Giao thông vùng thiếu các tuyến vành đai tránh qua các thành phố lớn.
Từ việc phân tích chỉ ra nguyên nhân, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng đưa ra giải pháp đối với ngành xây dựng. Đó là kiểm soát chặt chẽ việc xây dựng chất tải thêm các công trình cao tầng có nhiều người làm việc, nhiều người ở tại các quận nội thành của 2 thành phố lớn.
Thời gian tới cần tập trung hoàn thiện pháp luật liên quan đến phát triển đô thị như Luật Đô thị, nghị định phát triển đô thị thay vì phát triển đô thị tự phát hiện nay. Phải tăng cường sự kiểm soát của Nhà nước, của Trung ương, địa phương trong lĩnh vực phát triển đô thị để đô thị phát triển theo đúng quy hoạch, có đầy đủ hạ tầng đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.
Tập trung thực hiện định hướng quy hoạch phát triển tổng thể đô thị quốc gia đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định 445, năm 2009 theo hướng phát triển hệ thống đô thị hài hòa, cân đối giữa các vùng miền trong cả nước.
Cần phải điều chỉnh quy hoạch vùng Thủ đô, vùng Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy hiện nay đã có quy hoạch, nhưng phải tiếp tục điều chỉnh theo yêu cầu của Thủ tướng. Tập trung phát triển hệ thống giao thông liên vùng, phát triển các đô thị vệ tinh, đô thị đối trọng trong vùng để giảm áp lực tăng dân số cơ học về Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Tránh giao thông cắt qua thành phố lớn cùng cốt như hiện nay. Phải bố trí các công trình hạ tầng kỹ thuật vùng.
Vấn đề tiếp theo là phải kiểm soát chặt chẽ việc tăng dân số cơ học ở các quận nội thành. Xây dựng các khu đô thị mới khang trang để chuyển dần dân ở bốn quận nội thành Hà Nội và những khu vực nội thành thành phố Hồ Chí Minh ra bên ngoài.