16 m2 nhà ở cho người nhập khẩu vào thành phố?

Ðược sở hữu một căn nhà ở TP Hồ Chí Minh là ao ước của nhiều người.

Theo Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, dù quy định về điều kiện nhập hộ khẩu mới này đã tăng ba lần so với hiện tại nhưng vẫn phù hợp với mục tiêu Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ thành phố nhiệm kỳ 2010-2015 đề ra và phương hướng về chương trình phát triển nhà ở tại thành phố; đồng thời cũng phù hợp với những quy định của Luật Cư trú năm 2013.

Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ thành phố đề ra 18 chỉ tiêu chủ yếu. Trong đó, tổng diện tích nhà ở xây dựng tại thành phố trong năm năm phải đạt 39 triệu m2, còn diện tích nhà ở bình quân đạt được 17 m2/người. Trong khi đó, đến nay thành phố đã xây dựng được 24,5 triệu m2 sàn nhà ở. Diện tích nhà ở bình quân đạt 16,4 m2. Trên cơ sở và thực tế như vậy, Sở Xây dựng mới đề xuất đưa ra mức quy định như trên.

Mặt khác, vào năm 2010, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã có công văn chỉ đạo Sở Xây dựng hướng dẫn các cơ quan xác nhận tình trạng nhà ở để lập thủ tục hộ khẩu là năm m2/người, căn cứ theo Nghị định 56/2010 quy định một số điều của Luật Cư trú. Ðến năm 2013, Luật Cư trú sửa đổi, bổ sung được thông qua. Luật này yêu cầu: "Việc đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ của cá nhân, tổ chức phải bảo đảm về diện tích ở bình quân theo quy định của HÐND thành phố".

Mới đây, theo đề nghị của ngành công an, UBND thành phố giao Sở Xây dựng xây dựng diện tích ở tối thiểu tại thành phố để được nhập hộ khẩu. Sở đã đề xuất hai mức 16 m2 hoặc 17 m2; mức diện tích này sẽ tăng lên 18 m2 hoặc 19 m2 trong giai đoạn 2016-2020...

Ðóng góp cho vấn đề này, Sở Tư pháp TP Hồ Chí cho rằng, đề xuất của Sở Xây dựng về diện tích nhà ở bình quân là có cơ sở, phù hợp với định hướng phát triển của thành phố. Với hai phương án của hai giai đoạn, Sở Xây dựng nên chọn mức thấp nhất là 16 m2 (2014-2015), giai đoạn hai là 18 m2 (2015-2020). Bởi theo kinh nghiệm quản lý đô thị tại địa phương, nhất là những vùng đang phát triển, thì tình trạng một căn nhà dù diện tích chỉ có 30 - 40 m2 nhưng trong sổ hộ khẩu có cả chục người. Ðiều này đã dẫn tới việc quản lý xã hội ở địa phương gặp nhiều khó khăn, dân số cơ học tăng nhanh, gây áp lực lên hạ tầng xã hội và hạ tầng giao thông. Hiện, Sở Tư pháp đã có văn bản đề nghị Sở Xây dựng chuẩn bị hồ sơ để UBND trình HÐND thành phố và chuyển hồ sơ dự thảo để Sở Tư pháp thẩm định.

Không đồng tình với cách tính của Sở Xây dựng, Phó Trưởng đoàn Ðại biểu quốc hội TP Hồ Chí Minh Trần Du Lịch cho rằng, để đưa ra con số diện tích ở tối thiểu phù hợp thì thành phố cần hết sức thận trọng, có điều tra xã hội học cụ thể. Không thể chỉ dựa vào báo cáo kết quả phát triển nhà ở và định hướng phát triển của thành phố để đưa ra cách tính trung bình cộng giữa các đối tượng khác nhau rồi áp dụng cho tất cả mọi người được.

Thống nhất với ý kiến trên, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cũng mong muốn Sở Xây dựng lấy thêm ý kiến của lãnh đạo các địa phương và người dân. Bởi, trên thực tế có người sở hữu hàng ngàn m2 nhà ở thì cũng có người nghèo, căn nhà chỉ vài chục m2. Do đó, nếu tính trung bình cộng rồi kết luận mỗi người ở thành phố có thể được ở trên diện tích 17-18 m2 là chưa hợp lý.

Phó Giám đốc Công ty địa ốc Ðất Lành Nguyễn Văn Ðực cũng cho rằng, muốn hạn chế tình trạng nhập cư ồ ạt vào thành phố phải thực hiện bằng tổng thể nhiều biện pháp, đặc biệt là bằng biện pháp kinh tế chứ không phải bằng mệnh lệnh hành chính. Một đô thị phát triển ắt sẽ có nhiều người dân lao động ở các nơi đổ về. Ðể phát triển, thành phố cũng cần những lao động này. Do vậy, nhiệm vụ của chính quyền là có những chính sách tận dụng được nguồn lực ấy, đi kèm giải quyết quyền lợi cơ bản cho họ như chỗ ở, việc làm, học tập... Nếu dùng diện tích nhà ở để khống chế dân số thành phố, không những không hiệu quả mà còn để lại nhiều hệ quả đáng tiếc mà cuối cùng thành phố vẫn phải giải quyết.